ΖΗΣΕ ΟΠΩΣ ΘΕΣ, ΟΧΙ ΟΠΩΣ «ΘΕΛΕΙ» Η ΗΛΙΚΙΑ ΣΟΥ
Η κοινωνία μας αντιμετωπίζει το γήρας είτε σαν μια αρρώστια που πρέπει να θεραπεύσουμε πάση θυσία, είτε σαν ένα τέλμα που πρέπει να αφήσουμε να μας καταπιεί. Δεν υπάρχει ενδιάμεσος δρόμος; Δεν μπορούμε να πούμε απλώς «είμαι ό,τι που μου αρέσει να είμαι»; Και όχι «ό,τι αρμόζει στην ηλικία μου»;
Υπάρχει ένα μεγάλο παράδοξο: Η κοινωνία μας απαιτεί να μην μεγαλώνουμε ποτέ. Να δείχνουμε φρέσκοι, νεανικοί και ενεργητικοί, όποια κι αν είναι η πραγματική μας ηλικία. Γι’ αυτό άλλωστε όλο και πιο πολλές γυναίκες αλλά και άντρες (μέχρι και 70% αύξηση των αντρών πελατών τους παρατήρησαν οι πλαστικοί χειρουργοί στο Η.Β. το 2020) καταφεύγουν σε αισθητικές επεμβάσεις, ώστε να σταματήσουν το γήρας. Να διατηρήσουν την εικόνα τους, την ταυτότητα και τον αυτοσεβασμό τους.
Από την άλλη, όταν η ηλικία μας περάσει ένα συγκεκριμένο νούμερο –τα 40, τα 50, τα 60 ή ό,τι προστάζουν οι εποχές και οι συνθήκες–, καλούμαστε ξαφνικά να «γεράσουμε» και να σεβαστούμε τον αριθμό που υποδεικνύει η ταυτότητά μας. Είμαστε υποχρεωμένοι να γίνουμε «age appropriate». Μετά από μία ηλικία, δηλαδή, πρέπει τόσο οι άντρες όσο και οι γυναίκες να αλλάξουμε. Να αλλάξουμε ακόμα και τον τρόπο που ντυνόμαστε, που φερόμαστε, τα μαλλιά μας, τα παπούτσια μας, τον τρόπο που μιλάμε, το μακιγιάζ μας… Όλα αυτά, ώστε να επιτύχουμε εκείνο που «ταιριάζει» στην ηλικία μας και που, κατ’ επέκταση, δεν είναι κατακριτέο από την κοινωνία.
Ageism: Ο διαχωρισμός με βάση την ηλικία μας
Ουσιαστικά, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια διάκριση που δεν βασίζεται στο χρώμα του δέρματος, τον σεξουαλικό προσανατολισμό ή το φύλο μας, αλλά στην ηλικία μας. Και –σε ένα δεύτερο επίπεδο– στο κατά πόσο σεβόμαστε αυτή την ημερολογιακή ηλικία. Αφενός «πρέπει» ή μας ζητούν να κάνουμε ό,τι είναι ανθρωπίνως δυνατόν ώστε να μην φανεί ότι μεγαλώσαμε, κυνηγώντας τη νεότητα με όποιον τρόπο μπορεί ή φαντάζεται καθένας, και με όποιο ψυχικό, σωματικό ή οικονομικό τίμημα. Μας μαθαίνουν πως οποιαδήποτε υπόνοια –τόσο στους γύρω μας όσο και στον ίδιο μας τον εαυτό– ότι έχουμε περάσει μια συγκεκριμένη ηλικία θα είναι καταστροφική. Γιατί;
Καθώς μεγαλώνουμε η ζωή μας θα τελειώσει, θα αποσυρθούμε, θα αλλάξουμε τις συνήθειες, τα όνειρα, τις δραστηριότητες και τη δημιουργικότητά μας. Κι αν αυτό δεν συμβεί κάποια στιγμή από μόνο του, μαγικά, θα πρέπει να το φροντίσουμε εμείς: Να γεράσουμε όταν η κοινωνία και το περιβάλλον μας αποφασίσουν ότι έτσι πρέπει. Στα 50, στα 60, στα 70, θα μας υπαγορεύσουν –είτε φωναχτά είτε με ψίθυρους– να σταματήσουμε να βάφουμε τα μαλλιά μας, να τα κόψουμε στο κατάλληλο μήκος, να μην φοράμε μίνι, ντεκολτέ, ψηλά τακούνια, αθλητικά παπούτσια, φόρμες… Οτιδήποτε δεν συμβαδίζει με την ηλικία μας, σύμφωνα με τις απόψεις της κοινωνίας και φυσικά με την ημερολογιακή μας ηλικία.
ΚΑΘΕΝΑΣ ΜΑΣ ΕΧΕΙ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΝΑ ΔΕΙΧΝΕΙ ΟΠΩΣ ΘΕΛΕΙ. ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΝΑ ΣΥΓΚΡΙΝΟΥΜΕ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΜΑΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ, ΟΥΤΕ ΜΕ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΝ ΟΙ ΑΛΛΟΙ ΑΠΟ ΕΜΑΣ.
Ομορφιά σε κάθε ηλικία
Όσο όμως τα πράγματα αλλάζουν και η κοινωνία μας προοδεύει, δεν μπορούμε να ανεχτούμε ούτε την υποχρέωση ούτε το κουτσομπολιό στο οποίο θέλει να μας εμπλέξει. Τα τελευταία χρόνια έχει ξεκινήσει ένα κίνημα που υποστηρίζει ότι πρέπει να ξεχάσουμε το «κατάλληλο» και το αποδεκτό για τις μεγαλύτερες ηλικίες. Να εστιάσουμε στην ιδέα της ομορφιάς σε κάθε ηλικία, αντί να εμμένουμε είτε σε μία ατέρμονη μάχη με το γήρας είτε σε μία άνευ όρων υποταγή, που όμως δεν την πιστεύουμε ή δεν ταιριάζει σε αυτό που νιώθουμε και είμαστε. Γιατί πρέπει να υπάρχει ένας σωστός και ένας λανθασμένος τρόπος για την εμφάνισή μας; Γιατί να κρίνουμε οποιονδήποτε ή οποιαδήποτε κυκλοφορεί έτσι όπως ακριβώς είναι, ειδικά αν αποκαλύπτεται η ηλικία του/της; Ποιο είναι το πρόβλημα με ένα πρόσωπο που δείχνει λίγο μεγαλύτερο;
Την ίδια στιγμή, κατακρίνουμε οποιονδήποτε ή οποιαδήποτε τολμάει να διεκδικήσει μια πιο νεανική εμφάνιση, ντύσιμο, φέρσιμο. Αυτόματα, αυτή η γυναίκα ή ο αυτός ο άντρας χαρακτηρίζονται ανώριμοι, ανεδαφικοί, κατά κάποιον τρόπο χυδαία θαρραλέοι.
Αυτό που πρέπει να πάρουμε απόφαση είναι ότι καθένας μας έχει το δικαίωμα να δείχνει όπως ακριβώς θέλει. Δεν μπορούμε ούτε να κουρευόμαστε, ούτε να χτενιζόμαστε, ούτε να ντυνόμαστε βάσει των γούστων των άλλων ανθρώπων. Είναι απελευθερωτικό το να μπορούμε να πούμε: Αυτός/αυτή είμαι, αυτή είναι η ηλικία μου, έτσι είμαι και έτσι μου αρέσει να είμαι. Δεν χρειάζεται να συγκρίνουμε τον εαυτό μας με τους άλλους ούτε και με αυτό που περιμένουν οι άλλοι από εμάς.
Το στιλ δεν καθορίζεται από την ηλικία
Καθώς η κοινωνική πίεση δεν εξαντλείται πλέον στους διάσημους, στους ηθοποιούς, στους τραγουδιστές και στους ανθρώπους της τηλεόρασης, αλλά αφορά όλους μας, έχει έρθει η ώρα να πάρουμε όλοι θέση. Σύμφωνα με έρευνες, το 86% των γυναικών που βρίσκονται ηλικιακά στις δεκαετίες των 50 και των 60 πιστεύουν ότι το στιλ δεν είναι κάτι που καθορίζεται από την ηλικία. Παράλληλα, στις μέρες μας πολλές από τις γυναίκες άνω των 50 προσπαθούν να αλλάξουν τον τρόπο που βλέπει και αντιμετωπίζει η κοινωνία τη μέση ηλικία και τις επιταγές για το τι πρέπει να κάνουν και τι όχι.
Οι γυναίκες στα 50 και στα 60 τους κερδίζουν χρήματα, κάνουν καριέρα, διεκδικούν τη ζωή – γιατί όχι και το στιλ, το ωραίο ντύσιμο, τη διασκέδαση που τις ευχαριστεί; Τα άσπρα μαλλιά πλέον κόβονται σε μοντέρνα κουρέματα και συνδυάζονται με νεανικά ρούχα και όχι με γιαγιαδίστικα ζακετάκια και ρόμπες. Τα γενέθλια κάθε χρόνο γιορτάζονται με μεγάλα πάρτι, τατουάζ και ίσως και κάποια αισθητική επέμβαση.