ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΟΛΟΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΤΕΣΤ ΚΟΠΩΣΕΩΣ;

Μέσα στην απλότητά του, το τεστ κοπώσεως αποτελεί ένα εξαιρετικό εργαλείο πρόληψης και ελέγχου της υγείας της καρδιάς μας. Σε ποιες περιπτώσεις είναι απαραίτητη η εξέταση αυτή και τι προετοιμασία χρειάζεται;

«Μετά τα 40, χρειάζεται να κάνεις ένα τεστ κοπώσεως», με συμβούλευσε πριν λίγες μέρες μια γνωστή. Πόση αλήθεια κρύβεται στην πρόταση αυτή; Πότε είναι απαραίτητη μια τέτοια εξέταση και τι μπορεί να δείξει για την υγεία μας;

Κατ’ αρχάς, όταν μιλάμε για τη δοκιμασία κόπωσης (τεστ κοπώσεως ή δοκιμασία κυλιόμενου τάπητα), αναφερόμαστε σε μια συνηθισμένη, μη επεμβατική εξέταση που πραγματοποιείται από καρδιολόγο στο ιατρείο του. Τυπικά το τεστ περιλαμβάνει περπάτημα σε διάδρομο (ή ειδικό ποδήλατο). Η συγκεκριμένη εξέταση βοηθά στην αξιολόγηση της λειτουργίας της καρδιάς και στον πιθανό εντοπισμό και την παρακολούθηση κάποιων καρδιαγγειακών νοσημάτων. Ο γιατρός παρακολουθεί την καρδιακή συχνότητα, την αρτηριακή πίεση, την πιθανή εμφάνιση ισχαιμίας και το πόσο κουραζόμαστε σε διαφορετικά επίπεδα φυσικής δραστηριότητας.

Γιατί χρειάζεται το τεστ κοπώσεως

Πρόκειται για ένα εξαιρετικά χρήσιμο εργαλείο, που μπορεί να δώσει τους γιατρούς σημαντικές πληροφορίες για την υγεία της καρδιάς μας. Σε ποιες περιπτώσεις, λοιπόν, συστήνεται;

• Προκειμένου να διερευνηθούν ύποπτα συμπτώματα, όπως π.χ. ζάλη, πόνος στο στήθος, δύσπνοια, ιδιαίτερα όταν καταβάλουμε σωματική προσπάθεια.
• Σε ασυμπτωματικούς ασθενείς με παράγοντες κινδύνου για στεφανιαία νόσο, όπως π.χ. η υπέρταση, το οικογενειακό ιστορικό στεφανιαίας νόσου, η υπερλιπιδαιμία, ο σακχαρώδης διαβήτης και το κάπνισμα.
• Στην παρακολούθηση ασθενών με διαγνωσμένη στεφανιαία νόσο, ώστε να ελεγχθεί αν η νόσος έχει επιδεινωθεί ή επανεμφανιστεί και να αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητα της φαρμακευτικής αγωγής.
• Στη διερεύνηση αρρυθμιών και λιποθυμικών ή προλιποθυμικών επεισοδίων, ιδίως κατά τη διάρκεια σωματικής προσπάθειας ή αμέσως μετά από αυτήν.
• Σε άτομα άνω των 40 ετών, που ανήκουν σε συγκεκριμένες επαγγελματικές κατηγορίες, όπως π.χ. οι πιλότοι και οι οδηγοί λεωφορείων.
• Στο πλαίσιο προαθλητικού ελέγχου, σε άτομα που ο καρδιολόγος το θεωρήσει απαραίτητο.
• Σε ασυμπτωματικούς ασθενείς χωρίς παράγοντες κινδύνου, στα πλαίσια ενός ολοκληρωμένου check up, αν αυτό ζητηθεί από κάποιον φορέα, π.χ. ασφαλιστική εταιρεία.

iStock

Πώς γίνεται το τεστ κοπώσεως

Ο χρόνος διάρκειας εξαρτάται από τη φυσική μας κατάσταση, μιας και όσο καλύτερη είναι τόσο περισσότερο χρόνο θα χρειαστεί το σώμα για να φτάσει στη μέγιστη καρδιακή συχνότητα που επιθυμεί ο καρδιολόγος. Πάντως, ένας μέσος όρος είναι τα 10 λεπτά.

Κατά τη διάρκεια της δοκιμασίας, η καρδιά εργάζεται εντονότερα, κάτι που μπορεί να αποκαλύψει τυχόν προβλήματα, τα οποία δεν εμφανίζονται στην ήπια σωματική δραστηριότητα.

Εν συντομία, όταν πάμε στο ιατρείο ειδικά καλώδια συνδέονται στο στήθος, καθώς κατά την διάρκεια του τεστ γίνεται ηλεκτροκαρδιογράφημα. Στη συνέχεια, ανεβαίνουμε στον διάδρομο και αρχίζουμε το περπάτημα. Σταδιακά, η ταχύτητα και η κλίση του διαδρόμου αλλάζουν κάθε τρία λεπτά, οπότε απαιτείται όλο και μεγαλύτερη προσπάθεια από την καρδιά μας. Στο τελευταίο επίπεδο δυσκολίας, είναι πιθανό να χρειαστεί να τρέξουμε.

Κατά τη διάρκεια της εξέτασης, ο γιατρός μετράει συνεχώς την πίεση κι εμείς του αναφέρουμε τυχόν ενοχλήσεις που μπορεί να νιώσουμε: ζάλη, σφίξιμο ή πόνο στο στήθος, δυσφορία, δύσπνοια.

iStock

Αφού ολοκληρωθεί η δοκιμασία, ξαπλώνουμε στο εξεταστικό κρεβάτι κι ο γιατρός παρακολουθεί για περίπου δέκα λεπτά την πίεση και τους παλμούς μας.

Τα αποτελέσματα του τεστ κοπώσεως αξιολογούνται από τον γιατρό, που θα μας δώσει τις απαραίτητες οδηγίες ή τυχόν συμπληρωματικές εξετάσεις.

Τι προετοιμασία χρειάζεται

• Ενημερώνουμε προκαταβολικά τον γιατρό για την φαρμακευτική αγωγή που τυχόν λαμβάνουμε, καθώς μπορεί να χρειαστεί να την διακόψουμε για λίγες μέρες.
• Δεν επιτρέπεται να καταναλώσουμε φαγητό ή ποτό (εκτός από νερό), 3 ώρες πριν την εξέταση.
• Φοράμε άνετα ρούχα και αθλητικά παπούτσια.

Freepik

Εναλλακτικές λύσεις

Σε περίπτωση που κάποιο άτομο δεν μπορεί να ακολουθήσει το τυπικό τεστ, όπως π.χ. ασθενείς με αρθρίτιδες, υπάρχει η λεγόμενη φαρμακολογική δοκιμασία κόπωσης. Στην ουσία, χορηγούνται με ορό ενδοφλέβια κάποια ειδικά φάρμακα, που κάνουν την καρδιά να λειτουργεί εντονότερα. Επίσης, υπάρχει η επιλογή της δυναμικής άσκησης των άνω άκρων σε μηχάνημα με «πετάλια», που κινούνται με τα χέρια.

Ο Ελευθέριος Ν. Τσαγκαρόπουλος είναι καρδιολόγος.