ΒΡΕΘΗΚΕ ΤΟ ΧΑΠΙ ΤΟΥ ΧΩΡΙΣΜΟΥ; 

Μελέτη διαπίστωσε ότι μια μοναδική θεραπεία θα μπορούσε να μειώσει τον πόνο των αναμνήσεων που βιώνουν τα άτομα μετά από έναν επώδυνο, τραυματικό χωρισμό.

Το βίωμα του χωρισμού αποτελεί καλώς ή κακώς μέρος της ανθρώπινης εμπειρίας. Οι περισσότεροι άνθρωποι θα έκαναν τα πάντα για να εξαφανίσουν εκείνο τον πόνο των πρώτων εβδομάδων ή μηνών.

Εσείς έχετε ευχηθεί ποτέ να υπήρχε μια τεχνολογία ή ένα φάρμακο διαγραφής αναμνήσεων, που θα σας κάνει να νιώσετε καλύτερα μετά από έναν επίπονο χωρισμό; Και, αν υπήρχε, θα το τολμούσατε; Μια έρευνα διαπιστώνει ότι η ύπαρξη μιας τέτοιας θεραπείας μπορεί να μην είναι τόσο απίθανη.

Η ουσία που ίσως να ανακουφίζει τον πόνο του χωρισμού

Μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Journal of Affective Disorders διεξήχθη με σκοπό να βοηθήσει άτομα που πάσχουν από διαταραχή προσαρμογής, μια κατάσταση που μπορεί να εμφανιστεί ως αντίδραση σε ένα σημαντικό γεγονός ή μια αλλαγή στη ζωή – όπως ένας ιδιαίτερα δύσκολος χωρισμός. Όπως αναφέρει η έρευνα, «η ρομαντική προδοσία (π.χ. απιστία) μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμη διαταραχή προσαρμογής».

Όπως είναι λογικό, μετά από έναν χωρισμό νιώθει κανείς αρνητικά συναισθήματα, ωστόσο τα άτομα με διαταραχή προσαρμογής βιώνουν έντονα, παρατεταμένα συμπτώματα που εμποδίζουν λειτουργίες της καθημερινής τους ζωής. Τέτοια μπορεί να είναι η αϋπνία, η κατάθλιψη, η κοινωνική απομόνωση και η δυσκολία συγκέντρωσης.

Για τη μελέτη, οι επιστήμονες ζήτησαν από ανθρώπους που έπασχαν από τη συγκεκριμένη διαταραχή να ανακαλέσουν τραυματικές αναμνήσεις μιας «ρομαντικής προδοσίας», όπως η απιστία, ενώ βρίσκονταν υπό την επήρεια προπρανολόλης, ενός β-αναστολέα που συνήθως συνταγογραφείται για αγχώδεις διαταραχές, υψηλή αρτηριακή πίεση και ημικρανίες. Καθώς το φάρμακο έχει επίσης αποδειχθεί ότι αποδυναμώνει τον «συναισθηματικό τόνο» των αναμνήσεων μπλοκάροντας τις αδρενεργικές οδούς, οι ερευνητές ήθελαν να δουν αν ο συναισθηματικός πόνος των επώδυνων αναμνήσεων θα αμβλυνόταν υπό την επήρειά του.

iStock

Σκοπός και τρόπος διεξαγωγής της έρευνας

Οι ερευνητές ζήτησαν από τους συμμετέχοντες να αφηγηθούν γραπτώς τις τραυματικές τους αναμνήσεις και την ερωτική προδοσία ή εγκατάλειψη. Έπειτα, τα άτομα έλαβαν από το στόμα προπρανολόλη και μία ώρα μετά έπρεπε να διαβάσουν φωναχτά όσα είχαν γράψει. Η διαδικασία αυτή ονομάζεται «reconsolidation therapy» και, όπως εξήγησε στην ιστοσελίδα PsyPost ο Alain Brunet, ένας από τους συγγραφείς της μελέτης, κλινικός ψυχολόγος και καθηγητής ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο McGill, αυτού του είδους η θεραπεία «συνίσταται [στην] ανάκληση μιας κακής ανάμνησης υπό την επίδραση της προπρανολόλης με τη βοήθεια ενός εκπαιδευμένου θεραπευτή».

Πρόσθεσε, μάλιστα, ότι «αυτή η θεραπευτική προσέγγιση [...] απορρέει από την έρευνα στη νευροεπιστήμη, η οποία ορίζει ότι μια ανακληθείσα μνήμη πρέπει να αποθηκευτεί εκ νέου στη μακροπρόθεσμη μνήμη για να διατηρηθεί. Η παρέμβαση στη διαδικασία αποθήκευσης θα αποφέρει μια υποβαθμισμένη –λιγότερο συναισθηματική– μνήμη».

Σκοπός του Δρ Brunet και των συναδέλφων του ήταν να διαπιστώσουν αν η διαδικασία θα μπορούσε να επιφέρει θετικά αποτελέσματα σε όσους προσπαθούν να επεξεργαστούν τραυματικούς χωρισμούς. Όπως δήλωσε ο ειδικός στο PsyPost, «η ρομαντική προδοσία [...] φάνηκε ενδιαφέρον θέμα προς μελέτη επειδή, πρώτον, είναι πολύ οδυνηρή. Δεύτερον, είναι ένας από τους πιο συνηθισμένους λόγους για τους οποίους τα άτομα αναζητούν επαγγελματική βοήθεια. Τέλος, υπάρχει πολύ λίγη διαθέσιμη βοήθεια για τα άτομα που έχουν προδοθεί ερωτικά και δεν επιθυμούν να επιστρέψουν στον σύντροφό τους».

iStock

Τα αποτελέσματα είναι αμφιλεγόμενα

Τα αποτελέσματα αυτής της αρχικής μελέτης έδειξαν ότι η προπρανολόλη λειτουργεί. Όπως έγραψε το περιοδικό Dazed, από τα 55 άτομα που συμμετείχαν, τα 48 ολοκλήρωσαν και τις πέντε συνεδρίες γραφής με προπρανολόλη και τα 35 από αυτά δήλωσαν ότι είδαν βελτίωση των συμπτωμάτων τους για τουλάχιστον τέσσερις μήνες μετά τις συνεδρίες.

Είναι, όμως, αυτά τα αποτελέσματα θετικά; Αφενός ναι, γιατί οι επιστήμονες βρίσκονται ένα βήμα πιο κοντά στην παροχή βοήθειας σε ανθρώπους που έχουν βιώσει έναν επώδυνο χωρισμό, προκειμένου να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους.

Όμως, αν αυτή η θεραπεία καθιερωθεί, εγκυμονεί ο κίνδυνος να φτάσουμε σε ένα σημείο υπερ-συνταγογράφησης ακόμα και για ήπιες περιπτώσεις. Μήπως τελικά χρειαζόμαστε και αυτές τις αρνητικές εμπειρίες για να γίνουμε καλύτεροι, μαθαίνοντας από τα λάθη τους παρελθόντος; Περαιτέρω έρευνες μένει να το αποδείξουν.