ΤΙ ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΚΑΤΑΛΑΒΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΓΚΕΦΑΛΟ ΣΟΥ ΜΙΑ ΝΕΥΡΟΑΝΑΤΟΜΟΣ

Μια νευροανατόμος –που έχει υποστεί σοβαρό εγκεφαλικό– εξηγεί πως μπορούμε να αλλάξουμε τη ζωή μας καταλαβαίνοντας καλύτερα τον εγκέφαλό μας.

Η Δρ Jill Bolte Taylor είναι νευροανατόμος. Ασχολείται δηλαδή με την ανατομία του εγκεφάλου, τη μελέτη της δομής και της οργάνωσης του νευρικού συστήματος των ανθρώπων. Η ίδια υποστηρίζει ότι μπορεί να οπτικοποιήσει τα κυκλώματα του εγκεφάλου και το πώς όλες οι πληροφορίες φτάνουν σε αυτόν, ώστε να έχει αντίληψη της πραγματικότητας.

«Τίποτα δεν μου προσφέρει μεγαλύτερη χαρά από το να βοηθάω ανθρώπους να κατανοούν καλύτερα το εργαλείο που έχουμε για να ζούμε τη ζωή μας με έναν σκοπό», τονίζει σε βίντεο η ειδικός.

«Έχουμε αυτόν τον θαυμάσιο εγκέφαλο, με τα διαφορετικά επιμέρους τμήματα. Όσο καλύτερα τα γνωρίζουμε, τόσο μεγαλύτερη δύναμη έχουμε πάνω ως προς το ποιοι θέλουμε να είμαστε κάθε στιγμή και το πώς θα γίνουμε αυτοί που θέλουμε. Δεν χρειάζεται να αποτελεί τόσο μεγάλο μυστήριο ο εγκέφαλός μας. Μπορούμε να τον κατανοήσουμε και να διαφοροποιήσουμε τον εαυτό μας, ώστε να συμπεριφερόμαστε με τρόπους που μας δημιουργούν λιγότερο άγχος και περισσότερη ηρεμία».

iStock

Πώς; «Πρέπει κατ’ αρχάς να έχουμε τη θέληση να εξερευνήσουμε τι υπάρχει μέσα στον ίδιο μας τον εγκέφαλο», εξηγεί η Jill Bolte Taylor. «Να μάθουμε πραγματικά ποιοι είμαστε. Να γνωρίσουμε ποιοι είναι οι τέσσερις διαφορετικές χαρακτήρες που έχουμε μέσα μας και να καταλήξουμε στο πόσο χρόνο θέλουμε να ξοδέψουμε για καθέναν από αυτούς τους χαρακτήρες. Τότε μπορούμε να διαπραγματευτούμε μαζί τους και αυτό για εμένα είναι η ελευθερία. Η ελευθερία προκύπτει από τη γνώση πως μπορείς να αποφασίσεις ανά πάσα στιγμή ποιος και πώς θες να είσαι, ό,τι και αν συμβαίνει γύρω σου».

Στα 37 της η νευροανατόμος έπαθε εγκεφαλικό

Η Jill Bote Taylor ασχολήθηκε με τη μελέτη του εγκεφάλου αφότου ένας από τους αδελφούς της διαγνώστηκε με σχιζοφρένεια: «Επικεντρώθηκα στο πώς δημιουργεί ο εγκέφαλος μας την αντίληψη της πραγματικότητας. Αυτή που είχε ο αδελφός μου ήταν πολύ διαφορετική από τη δική μου. Ως καθηγήτρια και ερευνήτρια στην ιατρική σχολή του Harvard, σε ηλικία 37 ετών ξύπνησα ένα πρωί με μια τεράστια αιμορραγία στο αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου μου».

Λόγω ιδιότητας, ενώ καταλάβαινε τη σοβαρότητα της κατάστασης, ένα κομμάτι του μυαλού της σκεφτόταν «Φανταστικά! Έπαθα εγκεφαλικό!» γιατί θα είχε τη σπάνια ευκαιρία να μελετήσει τον δικό της εγκέφαλο.

«Όταν ξύπνησα, αργότερα το απόγευμα, το αριστερό ημισφαίριο είχε “σβήσει”. Δεν είχα πια εμένα, το άτομο. Δεν ήξερα πού άρχιζα και πού τελείωνα. Ήμουν ξαπλωμένη στο κρεβάτι και αισθανόμουν πολύ βαριά στο παρόν. Δεν ήμουν πια η Jill Bolte Taylor και είχα τη δυνατότητα να διαπιστώσω πόσο αλληλένδετα είναι όλα. Πόσο επηρεάζονται τα πάντα από την ενέργεια.

»Ακόμα είχα κάποια μέρη του εγκεφάλου μου που λειτουργούσαν, αλλά εγώ –ως άτομο– είχα χαθεί. Δεν είχαμε την παραμικρή ιδέα, ακόμα και μετά την εγχείρηση, αν θα επανερχόμουν. Πώς θα ήμουν όταν ξυπνούσα. Αν θα είχα την παραμικρή ικανότητα αναγνώρισης ή ανάμνησης της ταυτότητας που είχα επί 37 χρόνια».

Όπως λέει, το εγκεφαλικό την έφερε σε επαφή με το βάθος των συναισθημάτων της: «Η θλίψη μου, η οδύνη που ένιωθα συνολικά με έριξε στα γόνατα και αυτό που ζούσα ήταν ότι με είχε κυριεύσει το απίστευτο συναίσθημα της συνειδητοποίησης πως είμαι ακόμα ζωντανή. Όλο αυτό δεν είχε “σχεδιαστεί” για να είναι τρόπος ζωής, αλλά πληροφορία από την οποία μπορούσα να μάθω, να κρατηθώ από πάνω της για να βρω νόημα στον κόσμο μου. Η δύναμη των συναισθημάτων είναι τόσο όμορφη, τόσο πλούσια!»

Η νευροανατόμος χρειάστηκε οκτώ χρόνια για να επανακτήσει πλήρως όλες τις λειτουργίες της.

«Κατάλαβα πως έχω επανέλθει πλήρως όταν το οργανωτικό μέρος του εαυτού μου τέθηκε ξανά σε λειτουργία και με ενημέρωσε πως θέλει να γίνει πάλι το αφεντικό. Το υπόλοιπο μέρος του εγκεφάλου μου απάντησε: Χαιρόμαστε που είσαι και πάλι κοντά μας, γιατί χρειαζόμαστε τις ικανότητες σου ώστε να είμαστε λειτουργικός άνθρωπος στην κοινωνία, αλλά όχι, δεν θα ξαναζήσουμε βάσει των αξιών σου – των αξιών του αριστερού ημισφαιρίου. Στο εξής θα ζήσουμε ως συλλογική δημοκρατία μέσα στο κεφάλι μας».

iStock

«Μολονότι το κέντρο του εγώ μου είναι στο αριστερό ημισφαίριο, αυτό δεν είναι εγώ», προσθέτει η Jill Bolte Taylor. Είμαι το αριστερό και το δεξί ημισφαίριο. Εάν επικεντρωνόμαστε στο συναισθηματικό κομμάτι του αριστερού ημισφαιρίου που λέει “δεν μου αρέσει αυτό, δεν νιώθω οικεία ή ασφαλής”, περιοριζόμαστε».

Η ειδικός προτείνει να δούμε το όλο: «Αν δείτε τον εαυτό σας, θα διαπιστώσετε πως όταν υπάρχει σχέση μεταξύ των δυο “κομματιών” της σκέψης –σε αριστερό και δεξί ημισφαίριο– και μεταξύ των σημείων που ελέγχουν το συναίσθημα επίσης και στα δυο ημισφαίρια, τότε έχετε έναν ολόκληρο εγκέφαλο και όλα γίνονται διαφορετικά».

Τα 4 μέρη του εγκεφάλου

Η ειδικός εξηγεί τι συμβαίνει σε καθένα:

1. Η αριστερή πλευρά της σκέψης είναι δομημένη και οργανωμένη, και είναι γνωστή ως η πλευρά της ορθολογικής σκέψης. Κατηγοριοποιεί και οργανώνει, έχει τη γλώσσα, την ικανότητα να δημιουργεί ήχο, ενώ ένα άλλο γκρουπ κυττάρων δίνει το νόημα. Όταν είμαι αναλυτική, δομημένη και οργανωμένη, και προγραμματίζω τα πράγματα για το μέλλον ή υπολογίζω πόσο κάνει το 1+1, ξέρω πως το χρωστώ στο μέρος της σκέψης που είναι η αριστερή πλευρά του εγκεφάλου.
2. Το συναισθηματικό μέρος της ίδιας πλευράς “πετάγεται” με έναν θαυμαστό τρόπο από τη συνείδηση της παρούσας στιγμής και μας δίνει την ικανότητα να θυμόμαστε πράγματα από το παρελθόν μας ή να προβάλλουμε ιδέες στο μέλλον. Με αυτό μπορώ να δημιουργήσω μια εξατομίκευση, όπως και τη γραμμικότητα μέσα στο χρόνο, που μου επιτρέπει να μάθω από τις εμπειρίες του παρελθόντος.
3. Τότε, το συναισθηματικό μέρος της δεξιάς πλευράς του εγκεφάλου μου τακτοποιεί το πώς νιώθω που είμαι στο σώμα μου, στην παρούσα στιγμή. Για παράδειγμα, το πώς νιώθω όταν κάνω μια βουτιά στη θάλασσα και αισθάνομαι την πίεση στο σώμα μου. Πώς νιώθω υγρό το νερό. Είμαι χαμένη στη ροή, έχω αυτόν τον ενθουσιασμό και ένα επίπεδο περιέργειας.
4. Το μέρος της σκέψης στην δεξιά πλευρά είναι απλά η συνείδηση του εαυτού μου να είναι συνδεδεμένος με το σύμπαν και την τεράστια αίσθηση ευγνωμοσύνης που υπάρχω, ευθύς εξαρχής. Είμαστε ζώντα όντα, φτιαγμένα από θαυμάσια κύτταρα.

«Μόλις αρχίσετε να συνειδητοποιείται τους τέσσερις διαφορετικούς χαρακτήρες που υπάρχουν μέσα σας και μπορείτε να τους αναγνωρίσετε στους άλλους, δεν μπορείτε να τους αγνοείται εφεξής. Μόλις τους κατανοήσετε, θα καταλάβετε πόσο περισσότερη δύναμη έχετε πάνω σε ό,τι συμβαίνει στον εγκέφαλο σας και σε ό,τι σας έμαθε ποτέ κάποιος».