ΤΙ ΘΑ ΚΕΡΔΙΣΕΙΣ ΑΝ ΜΑΘΕΙΣ ΝΑ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΕΙΣ ΤΟ ΠΝΕΥΜΟΝΟΓΑΣΤΡΙΚΟ ΝΕΥΡΟ
Παρά το περίπλοκο όνομά του, το πνευμονογαστρικό νεύρο υπάρχει για να μας χαλαρώνει, να μας ανακουφίζει και να βελτιώνει τη γενικότερη υγεία μας. Πώς όμως το ενεργοποιούμε;
Μπορεί ένα νεύρο να γίνει… viral; Όπως όλα δείχνουν, μπορεί, αφού το πνευμονογαστρικό νεύρο (vagus nerve) είναι από τα πιο δημοφιλή hashtags στα social media το τελευταίο διάστημα, στο πλαίσιο της αναζήτησης νέων τρόπων (ή απλά hypes) να κάνουμε τη ζωή μας λίγο πιο διασκεδαστική.
Πρόκειται για ένα από τα 12 κρανιακά νεύρα που ανήκει στο παρασυμπαθητικό του αυτόνομου νευρικού συστήματος και εμφανίζεται μόνο στα θηλαστικά είδη. Περιλαμβάνει χιλιάδες ίνες, οργανωμένες σε δύο «δέσμες» που ξεκινούν από τον εγκέφαλο. Μέσω κάθε πλευράς του λαιμού, κατηφορίζουν κατά μήκος του σώματός μας, φτάνοντας μέχρι το έντερο. Είναι, λοιπόν, ξεκάθαρα και το μεγαλύτερο σε μήκος κρανιακό νεύρο.
Και δεν τυχαίο ότι το νεύρο αυτό επηρεάζει από τη λειτουργία του εγκεφάλου, των φωνητικών χορδών και του λάρυγγα, έως τους καρδιακούς παλμούς και τους πνεύμονες, για να καταλήξει στο στομάχι παρεμβαίνοντας και στο πεπτικό σύστημα. Μάλιστα, μπορεί να παίξει ιδιαίτερο ρόλο στην διάθεση, αλλά και τη χαλάρωση του οργανισμού.
Με το πνευμονογαστρικό νεύρο… χαλαρώνεις!
Σε αντίθεση με όσα γνωρίζαμε μέχρι σήμερα για τα νεύρα, το πνευμονογαστρικό νεύρο αντί να σε «τσιτώνει» σε χαλαρώνει. Οι περισσότερες ίνες του έχουν την ιδιότητα να μεταφέρουν μηνύματα από τα όργανα στον εγκέφαλο επηρεασμένα από περιβαλλοντικούς παράγοντες. Ουσιαστικά, «ενημερώνουν» τον εγκέφαλο τι συμβαίνει στον οργανισμό. Οι υπόλοιπες ίνες κάνουν ακριβώς το αντίθετο: Οδηγούν τα μηνύματα από τον εγκέφαλο στο σώμα, ελέγχοντας μάλιστα άμεσα τις κινήσεις των μυών.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, οι λειτουργίες του νεύρου αυτού είναι τόσο πολυάριθμες, που σίγουρα υπάρχουν ρόλοι του που δεν έχουν ακόμα ανακαλυφθεί. Αυτό που έχει βρεθεί, ωστόσο, είναι το πώς μπορεί να ενεργοποιήσει κανείς το πνευμονογαστρικό, προκειμένου να αποκομίσει όλα τα οφέλη του. Για παράδειγμα, οι γιατροί μερικές φορές προτείνουν «πνευμονογαστρικούς ελιγμούς» που έχουν τη δυνατότητα να μειώσουν την ταχυπαλμία, όπως π.χ. ο εκούσιος βήχας, το βαθύ κάθισμα ή το κράτημα του ενός χεριού με το άλλο.
Τα οφέλη της ενεργοποίησης του πνευμονογαστρικού νεύρου
Η ενεργοποίηση αυτού του νεύρου φαίνεται πως βοηθά όχι μόνο σε ψυχοσυναισθηματικό, αλλά και σε οργανικό επίπεδο. Τον 19ο αιώνα, ο νευρολόγος Leonard Corning ανέπτυξε έναν ηλεκτρικό διεγέρτη προκειμένου να βοηθήσει ασθενείς με επιληψία. Παρόλο που η εν λόγω θεραπεία τελικά απορρίφθηκε, περισσότεροι από 100.000 άνθρωποι σήμερα έχουν υποβληθεί σε πνευμονογαστρική διέγερση με εμφυτεύματα στο στήθος ή στον εγκέφαλο και έχουν αντιμετωπίσει έτσι την επιληψία, όταν τα φάρμακα αποδείχτηκαν αναποτελεσματικά.
Άλλες συσκευές διέγερσης, όπως αναφέρει η Mayo Clinic, χρησιμοποιούνται στο πλαίσιο της αποκατάστασης ασθενών που αναρρώνουν από εγκεφαλικό. Αν, παραδείγματος χάριν, ο ασθενής δυσκολεύεται να κινήσει το χέρι του, με τη διέγερση αυτή μπορεί να δημιουργηθούν νέες διαδρομές στον εγκέφαλο καθώς θα επιχειρεί τις ασκήσεις του. Έτσι, το άτομο μπορεί να επανακτήσει τη λειτουργικότητά του.
Δεν απαιτούν όλες οι συσκευές διέγερσης του πνευμονογαστρικού νεύρου χειρουργική επέμβαση. Μια νέα συσκευή, για παράδειγμα, που εγκρίθηκε από τον FDA, βοηθά στην αντιμετώπιση της ημικρανίας και απλά τοποθετείται εξωτερικά στο δέρμα του αυχένα. Έτσι «μπλοκάρει» τα μηνύματα του πόνου και ο ασθενής ανακουφίζεται από τον πονοκέφαλο.
Τα οφέλη δεν σταματούν εδώ: Οι ερευνητές αυτή τη στιγμή μελετούν την πνευμονογαστρική διέγερση ως εναλλακτική θεραπεία για τη ρευματοειδή αρθρίτιδα, το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, τη διπολική διαταραχή, την παχυσαρκία και το Αλτσχάιμερ.
Ενεργοποίησέ το μόνος σου!
Αφού το νεύρο αυτό έχει τόσα καλά να μας προσφέρει, ακόμα κι αν δεν υποφέρουμε από κάποια από τις παραπάνω παθήσεις, πώς μπορούμε να το ενεργοποιήσουμε μόνοι μας;
Σύμφωνα με την Megan Horeis, DPT, PT, WCS, μία από τις κυριότερες μεθόδους διέγερσης αυτού του νεύρου είναι μέσω της αργής, βαθιάς αναπνοής. Με ασκήσεις αναπνοής που ξεκινούν από χαμηλά στην κοιλιά μπορεί κανείς να εστιάσει την προσοχή του μακριά από το στρες και τον πόνο. Επικεντρώνοντας, λοιπόν, την προσοχή στον ρυθμό της αναπνοής, ο στρεσογόνος παράγοντας απομακρύνεται.
Σκεφτείτε το: Τη στιγμή που βιώνουμε στρες, οι περισσότεροι από εμάς ασυνείδητα σταματάμε να αναπνέουμε και κρατάμε την αναπνοή μας. Οι παρενέργειες του στρες τότε εντείνονται. Άρα, τι πρέπει να κάνουμε; Να εισπνεύσουμε βαθιά από τη μύτη μέχρι η ανάσα μας να φτάσει χαμηλά στην κοιλιά. Να κρατήσουμε για μερικά δευτερόλεπτα την ανάσα μέσα μας, εκτείνοντας τον θώρακα. Και να εκπνεύσουμε ακόμα πιο αργά από το στόμα, γιατί είναι η εκπνοή αυτή που ενεργοποιεί την χαλάρωση.
Εναλλακτικά, για την ενεργοποίηση του πνευμονογαστρικού νεύρου δοκιμάστε να:
- Κάνετε δυνατές γαργάρες με δροσερό νερό ή να τραγουδήσετε δυνατά.
- Απολαύσετε ένα μασάζ στα πόδια.
- Βουτήξετε το πρόσωπό σας σε ένα δοχείο με κρύο νερό. Με τον τρόπο αυτό, μάλιστα, μειώνετε τους καρδιακούς παλμούς, ενεργοποιείτε τα έντερα και παρακινείτε το ανοσοποιητικό σύστημα να λειτουργήσει καλύτερα.
- Καταναλώνετε φυτικές ίνες που μειώνουν την κινητικότητα του εντέρου και εντείνουν το αίσθημα κορεσμού.
- Γελάτε! Ένα καλό γέλιο ανεβάζει τη διάθεση, ενισχύει το ανσοποιητικό και… δίνει μια καλή ώθηση στο πνευμονογαστρικό νεύρο.