ΤΙ ΣΧΕΣΗ ΕΧΕΙ ΤΟ ΕΝΤΕΡΟ ΜΕ ΤΟ ΑΛΤΣΧΑΪΜΕΡ;

Είναι η άνοια θέμα διατροφής; Έρευνες λένε πως είναι και αυτό! Προασπίζοντας την υγεία του εντέρου, βελτιώνονται και οι εγκεφαλικές λειτουργίες. Τι συμβαίνει ακριβώς και πώς μπορούμε να επωφεληθούμε γνωρίζοντάς το;

Πώς θα σας φαινόταν αν μαθαίνατε ότι για τις αρνητικές σας σκέψεις, την αϋπνία και την άσχημη διάθεσή σας δεν ευθύνεται το μυαλό, αλλά το έντερό σας; Πώς θα σας φαινόταν αν μαθαίνατε ότι ακόμη και σοβαρές νευρο-εκφυλιστικές ασθένειες, όπως η νόσος Αλτσχάιμερ, επηρεάζονται από το έντερο; 

Σύμφωνα με επιστημονικές έρευνες των τελευταίων χρόνων, η σχέση εντέρου και εγκεφάλου είναι στενή και αμφίδρομη. Έτσι, ακούμε συχνά να γίνεται λόγος για τον «άξονα εγκεφάλου - εντέρου». Ενώ το έντερο χαρακτηρίζεται δεύτερος εγκέφαλος.

Στο πλαίσιο αυτό, οι ερευνητές εστιάζουν το ενδιαφέρον τους στην επίδραση της εντερικής χλωρίδας στην στην υγεία του κεντρικού νευρικού συστήματος. Καταλήγουν πως ό,τι κάνει καλό στο έντερο, πιθανότατα κάνει καλό και στον εγκέφαλο – και αντίστροφα. 

ΟΙ ΕΡΕΥΝΕΣ ΔΕΙΧΝΟΥΝ ΟΤΙ ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΟ ΜΙΚΡΟΒΙΩΜΑ ΤΟΥ ΕΝΤΕΡΟΥ ΚΑΙ ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ.

Έρευνες που συνδέουν το Αλτσχάιμερ με το έντερο

1. Μία από τις πιο πρόσφατες έρευνες, που δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση «Journal of Alzheimer's Disease», συνδέει την εντερική χλωρίδα με την εμφάνιση της νόσου Αλτσχάιμερ. Η έρευνα ομάδας Ιταλών και Ελβετών επιστημόνων αποδεικνύει ότι: η έλλειψη ισορροπίας ανάμεσα στα καλά και τα κακά βακτήρια του εντέρου συμβάλλει στη δημιουργία αμυλοειδών πλακών στον εγκέφαλο. Αυτές με τη σειρά τους σχετίζονται με τη νόσο Αλτσχάιμερ. Με ποιον τρόπο; Ορισμένα βακτήρια, όταν συγκεντρώνονται σε μεγάλο αριθμό στο έντερο, οδηγούν στον σχηματισμό συγκεκριμένων πρωτεϊνών. Οι πρωτεΐνες αυτές τροποποιούν τη σχέση ανοσοποιητικού και νευρικού συστήματος. Αποτέλεσμα είναι η ανάπτυξη αμυλοειδών πλακών στον εγκέφαλο, οι οποίες σχετίζονται με την άνοια. 

2. Προηγούμενη μελέτη ερευνητών από τις ΗΠΑ και την Ταϊβάν, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό γαστρεντερολογίας «Gut», έδειξε ότι ο κίνδυνος για Αλτσχάιμερ ήταν εξαπλάσιος στους ανθρώπους με φλεγμονώδη νόσο του εντέρου (νόσος του Crohn και ελκώδη κολίτιδα) σε σχέση με εκείνους που δεν παρουσίαζαν τη νόσο. Σύμφωνα και με αυτή την έρευνα, η χρόνια φλεγμονή του εντέρου και η ανισορροπία των βακτηρίων που ζουν εκεί οδηγούν στον βιολογικό μηχανισμό εμφάνισης άνοιας. 

3. Άλλη μία μελέτη, που διενεργήθηκε σε ποντίκια και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Journal of Physiology», έδειξε κι εκείνη ότι ο ανώμαλος πολλαπλασιασμός μιας πρωτεΐνης στο έντερο μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη συμπτωμάτων που προσομοιάζουν στη νόσο του Αλτσχάιμερ. 

unsplash Marisol Benitez

Η σωστή διατροφή

Καθώς ολοένα και περισσότερες έρευνες δείχνουν ότι υπάρχει επικοινωνία ανάμεσα στις κοινότητες των μικροοργανισμών (μικροβίωμα) του εντέρου και στο κεντρικό νευρικό σύστημα, προκύπτει εύλογα το συμπέρασμα πως μια προσεκτική διατροφή μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη τέτοιων ασθενειών.  

Ο Hariom Yadav, επίκουρος καθηγητής μοριακής ιατρικής της Ιατρικής Σχολής του Wake Forest στη Βόρεια Καρολίνα των ΗΠΑ, ισχυρίζεται πως διατροφικές συνήθειες, όπως η κετογονική δίαιτα, μπορούν να μειώσουν τους επιβλαβείς μύκητες στο έντερο, βοηθώντας ίσως στην αναστροφή των διαδικασιών που προκαλούν τη νόσο Αλτσχάιμερ στον εγκέφαλο. 

«Τελικά φαίνεται πως δεν μπορείς να διαχωρίσεις τον εγκέφαλο από το έντερο και να τα αντιμετωπίσεις σαν δύο ξεχωριστές μονάδες του οργανισμού», λέει η Δρ Lisa Mosconi, συγγραφέας του βιβλίου «Brain Food: The Surprising Science of Eating for Cognitive Power». 

unsplash Markus Spiske

Σύμφωνα με την ίδια, καλό είναι να προτιμάμε: 

• Πρωτεΐνες από άπαχο κρέας και ψάρια. Επειδή μετατρέπονται σε αμινοξέα που αποτελούν τη βάση των εγκεφαλικών κυττάρων.
• Λαχανικά, φρούτα και δημητριακά ολικής άλεσης. Επειδή είναι πηγή υδατανθράκων και συνεπώς καύσιμης ύλης για τον εγκέφαλο.
• Καλά λιπαρά, όπως τα ω-3. Επειδή υποστηρίζουν το ανοσοποιητικό, ελαττώνουν τη φλεγμονή και προστατεύουν από τις εγκεφαλικές βλάβες. 
• Τροφές που προέρχονται από ζύμωση. Επειδή είναι πλούσιες σε προβιοτικά, ενισχύουν τη χλωρίδα του εντέρου και βελτιώνουν την υγεία του.
• Επαρκείς ποσότητες νερού. Επειδή η ισορροπία νερού και ηλεκτρολυτών συμβάλλει στη σωστή λειτουργία των εγκεφαλικών κυττάρων. 

unsplash Noppadon Manadee

Ενισχύοντας την ευεξία

Υπάρχουν κι άλλες πρακτικές, εκτός από τη διατροφή, που έχει αποδειχτεί ότι μπορούν να βελτιώσουν την υγεία του εντέρου: 

• η καθημερινή ήπια άσκηση
• ο καθαρός αέρας
• ο καλός ύπνος (7-8 ώρες την ημέρα)
• οι πρακτικές χαλάρωσης (διαλογισμός, γιόγκα)
• η ψυχοθεραπεία για τη μείωση του στρες 

Ο καλός ύπνος, για παράδειγμα, έχει αποδειχτεί ότι σχετίζεται άμεσα με το μικροβίωμα του εντέρου. Αυτό σημαίνει πως η ισορροπημένη χλωρίδα του εντέρου μάς βοηθάει να κοιμόμαστε καλύτερα, αλλά και ότι η σωστή καθημερινή ξεκούραση συμβάλλει στην καλή λειτουργία του εντέρου. 

Εφαρμόζοντας, λοιπόν, τις παραπάνω συνήθειες ίσως διαπιστώσετε ότι θα βελτιωθεί και η διάθεσή σας. Αφού εγκέφαλος και έντερο έχουν αμφίδρομη σχέση, βοηθώντας το ένα βοηθάμε και το άλλο. Ενδεικτικό παράδειγμα είναι αυτό της σεροτονίνης, του γνωστού νευροδιαβιβαστή με τις πολλαπλές λειτουργίες στον οργανισμό. Αποκαλείται το «χημικό της ευτυχίας», καθώς έχει άμεση σχέση με την καλή διάθεση. Παρόλο που παίζει καθοριστικό ρόλο στην εγκεφαλική λειτουργία, θα εντυπωσιαστείτε αν μάθετε ότι το 90% της σεροτονίνης παράγεται στον πεπτικό σωλήνα!