ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ ΓΙΑ ΝΑ ΠΡΟΛΑΒΕΙΣ ΤΗΝ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ

Η οστεοπόρωση είναι μια «σιωπηλή» ασθένεια που προκαλεί εκατομμύρια κατάγματα κάθε χρόνο, με αρνητικό αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής. Πώς μπορούμε να την κρατήσουμε μακριά;

Τον όρο οστεοπόρωση τον ξέρεις. Όπως είναι πολύ πιθανό να έχεις κάποιον στο περιβάλλον σου που υποφέρει από αυτήν. Ίσως έχεις κι εσύ την πιο κοινή χρόνια μεταβολική νόσο των οστών, που χαρακτηρίζεται από αυξημένη ευθραυστότητα. Κανονικά, το σώμα ανανεώνει συνεχώς το περιεχόμενο των οστών, ωστόσο ο ρυθμός συνήθως επιβραδύνεται με την ηλικία.

Αυτό δεν σημαίνει ότι η οστεοπόρωση πλήττει μόνο μεγαλύτερα άτομα, καθώς εμφανίζεται σε όλες τις ηλικίες, τα φύλα και τις φυλές. Πιο συχνά στους Καυκάσιους, τους ηλικιωμένους και τις γυναίκες.

Όσο ανεβαίνει το προσδόκιμο ζωής, τόσο αυξάνονται τα «θύματά» της, σε βαθμό που γίνεται παγκόσμια επιδημία.

Μελέτες έχουν ενημερώσει πως η οστεοπόρωση έχει ως αποτέλεσμα τη μειωμένη ποιότητα ζωής και τη μεγάλη οικονομική επιβάρυνση των συστημάτων ασφάλισης υγείας των χωρών που είναι υπεύθυνες για τη φροντίδα των ασθενών.

Οστεοπόρωση: Οι αριθμοί της «σιωπηλής» ασθένειας αγχώνουν

Περισσότεροι από 200.000.000 άνθρωποι υποφέρουν αυτή τη στιγμή στη Γη από οστεοπόρωση. Οι περισσότεροι δεν έχουν ιδέα τι συμβαίνει στα κόκαλα τους.

iStock

Σύμφωνα με στοιχεία του 2019, κάθε μέρα οι γιατροί αυτού του πλανήτη διαχειρίζονταν 11.705 κατάγματα, αποτέλεσμα οστεοπόρωσης. Δηλαδή, 487 κατάγματα κάθε ώρα και 8 ανά δευτερόλεπτο.

• Το 19% αυτών ήταν στο ισχίο (ένα κάθε 3’’).
• Το 16% σε σπόνδυλο (μόνο το 1/3 λαμβάνει κλινικής προσοχής).
• Το 15% στον πήχη.
• Το υπόλοιπο 50% αφορά όλα τα άλλα κόκαλα του σώματος.

Συνολικά υπέφεραν 32.000.000 άνθρωποι (5,6% του συνολικού πληθυσμού), εκ των οποίων τα 25,5 εκατομμύρια ήταν γυναίκες. Τα 14,9 εκατομμύρια παρέμεναν χωρίς θεραπεία.

Οι εκτιμήσεις αναφέρουν πως παγκοσμίως 1/3 των γυναικών και 1/5 των ανδρών από 50 ετών και πάνω θα πάθουν κάταγμα λόγω οστεοπόρωσης στη ζωή τους.

Το 50% των ανθρώπων με ένα κάταγμα οστεοπόρωσης θα υποστούν και δεύτερο.

Από το 1990 έως το 2050 η αύξηση αυτών στο ισχίο θα φτάσει στο 310% στους άνδρες και στο 240% στις γυναίκες.

Τον πρώτο χρόνο μετά το κάταγμα στο ισχίο:

• το 60% χρειάζεται βοήθεια,
• το 33% οδηγείται σε ειδική κλινική,
• ποσοστό 20 με 24% πεθαίνει.

iStock

Γενικά, το 40% δεν μπορεί να περπατήσει χωρίς βοήθεια.

Το 80% των ανθρώπων που έχουν υποστεί τουλάχιστον ένα κάταγμα οστεοπόρωσης δεν λαμβάνουν σχετικής ειδικής φροντίδας, αφού δεν αναγνωρίζονται σωστά το πρόβλημα (ως κάταγμα οστεοπόρωσης).

Εξαιρετικά χρήσιμες οι προληπτικές εξετάσεις

Η έγκαιρη διάγνωση της οστεοπόρωσης θα μπορούσε να σώσει ζωές. Άρα ένας έλεγχος οστικής πυκνότητας –που μετρά τα μέταλλα στα οστά και άρα την αντοχή και το πάχος– μπορεί να δείξει σε τι κατάσταση είναι τα κόκαλά μας.

Έτσι, μπορούμε να λάβουμε και την καλύτερη δυνατή θεραπεία, πρωταρχικός στόχος της οποίας είναι η επιβράδυνση της οστικής απώλειας, η αύξηση της αντοχής των οστών και η μείωση του κινδύνου καταγμάτων.

Κατά την Washington Post εκτιμάται πως 43.000.000 κάτοικοι της Γης έχουν οστεοπενία, που είναι λιγότερο σοβαρή από την οστεοπόρωση. Η οστεοπενία όμως μπορεί να εξελιχθεί σε οστεοπόρωση. Τα οστά τους έχουν μικρότερο από τον επιθυμητό όγκο μετάλλων (κυρίως ασβέστιο και φώσφορο), οπότε και πυκνότητα χαμηλότερη μεν από την κανονική, αλλά όχι αρκετά χαμηλή ώστε να προκαλέσει εύκολο κάταγμα.

Η σάρωση οστικής πυκνότητας συνιστάται στις γυναίκες από την ηλικία των 65 ετών. Δεν έχει καθοριστεί ηλικία για τους άνδρες.

Υπάρχουν διάφορα φάρμακα για τη θεραπεία και παρέχονται ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε ασθενή.

Τι άλλο μπορεί να βοηθήσει

Για να διατηρηθούν τα οστά δυνατά και να αποφευχθούν οι πιθανές συνέπειες των αδύναμων οστών, οι ειδικοί υγείας προτείνουν:

• διατροφή πλούσια σε ασβέστιο και βιταμίνη D (π.χ. γαλακτοκομικά προϊόντα, πράσινα φυλλώδη λαχανικά),
• να μην καπνίζουμε,
• να κάνουμε τακτικά αερόβιες ασκήσεις (περπάτημα, τζόκινγκ, να ανεβούμε μια σκάλα),
• να κάνουμε τακτικά ασκήσεις για την ενδυνάμωση των μυών και τη βελτίωση της ισορροπίας.