ΤΙ «ΛΕΝΕ» ΟΙ ΛΙΠΟΑΠΟΘΗΚΕΣ ΣΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΣΟΥ
Μην καταδικάζετε τα «ψωμάκια» σας: Οι λιποαποθήκες αυτές ίσως είναι σωτήριες για την υγεία σας!
Αν ακόμη και μετά από εντατική γυμναστική και σωστή διατροφή δεν βλέπεις το τοπικό λίπος να υποχωρεί, ίσως νιώθεις απογοήτευση. Ξέρω, σε εκνευρίζουν. Το ήξερες όμως ότι τα «ψωμάκια» σου, τα φουσκωμένα σου μπράτσα ή η κοιλίτσα σου έχουν λόγο να βρίσκονται εκεί;
Σύμφωνα με εκτεταμένες επιστημονικές έρευνες, υπάρχει αποδεδειγμένη σύνδεση ανάμεσα σε συγκεκριμένους τύπους λιποαποθήκης και ζητήματα υγείας. Βέβαια, το λίπος στην κοιλιά σου ίσως υποδηλώνει ότι έχεις διαβήτη. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Τα σημεία του σώματος όπου δημιουργούνται λιποαποθήκες αλλάζουν από άνθρωπο σε άνθρωπο, κι επηρεάζονται κυρίως από τα εξής:
- Γενετική: Περίπου το 50% της κατανομής του λίπους στο σώμα μας καθορίζεται από τη γενετική. Επομένως, εάν η γιαγιά σου μισούσε τα στρογγυλά της γόνατα, ίσως κι εσύ να αρνείσαι πεισματικά να φορέσεις σορτς.
- Φύλο: Οι γυναίκες έχουν συνήθως υψηλότερο ποσοστό σωματικού λίπους από τους άντρες και είναι πιο πιθανό να συσσωρεύσουν λίπος στους γοφούς και τους γλουτούς κατά την αναπαραγωγική ηλικία. Αυτό πιστεύεται ότι οφείλεται στην εξέλιξη του είδους, που επιτρέπει την πρόσθετη αποθήκευση ενέργειας η οποία θα βοηθήσει, εάν χρειαστεί, ένα αναπτυσσόμενο έμβρυο. Οι άντρες, αντίθετα, τείνουν να έχουν περισσότερο σπλαχνικό λίπος, κάτι που εξηγεί εν μέρει γιατί διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν διαβήτη και καρδιακές παθήσεις.
- Ηλικία: Με τα χρόνια, το σωματικό λίπος τείνει να αυξάνεται και η συσσώρευση σπλαχνικού λίπους γίνεται πιο συχνή. Οι αλλαγές στις ορμόνες είναι ο κύριος «ένοχος» για αυτή την αλλαγή.
- Ορμόνες: Οι ορμόνες μπορούν να έχουν ισχυρή επίδραση τόσο στο βάρος όσο και την κατανομή του λίπους στο σώμα μας. Για παράδειγμα, καθώς η τεστοστερόνη και τα οιστρογόνα μειώνονται, οι περισσότεροι από μας θα συγκεντρώσουμε λίπος στην κοιλιά κάπου ανάμεσα στα 40 και τα 50 μας. Οι γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση βλέπουν τις λιποαποθήκες τους να φεύγουν από τους γοφούς και τους μηρούς και να εγκαθίστανται στην κοιλιά. Τέλος, οι ορμόνες του στρες –όπως η κορτιζόλη– συμβάλλουν επίσης στην αποθήκευση σπλαχνικού λίπους σε οποιαδήποτε ηλικία.
- Παθήσεις: Τα φάρμακα καθώς κι ορισμένες ιατρικές καταστάσεις, όπως το λιποίδημα, μπορούν δυνητικά να επηρεάσουν το σημείο που συσσωρεύεται λίπος. Το λιποίδημα, μία διαταραχή του μεταβολισμού των λιπιδίων (επεξεργασία λίπους από το σώμα) μπορεί να προκαλέσει τη συσσώρευση λίπους στο κάτω μέρος του σώματος και εκτιμάται ότι επηρεάζει έως και το 11% των γυναικών παγκοσμίως, δηλαδή 1 στις 9.
Λιποαποθήκες στην κοιλιά
Ξέρατε ότι το σώμα σε σχήμα «μήλου» είναι εκείνο που κουβαλάει τα περισσότερα καμπανάκια για την υγεία μας; Εάν οι λιποαποθήκες σας βρίσκονται στην κοιλιά και γύρω από τη μέση σας, την ίδια ώρα που τα πόδια σας είναι λεπτότερα, συγκριτικά, αυτό υποδεικνύει ότι μάλλον έχετε αυξημένο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων, διαβήτη και άλλων γνωστών επιπλοκών του μεταβολικού συνδρόμου, καθώς και καρκίνου του μαστού.
Αξίζει να σημειώσουμε εδώ ότι ακόμη και ήπιες περιπτώσεις υποθυρεοειδισμού μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο παχυσαρκίας. Τα άτομα με την πάθηση αυτή συχνά αναφέρουν ότι έχουν πρησμένο πρόσωπο καθώς και παραπάνω λίπος γύρω από το στομάχι ή άλλες περιοχές του σώματος.
Προσέξτε: Μην μπείτε στην παγίδα να μετρήσετε το συνολικό ποσοστό λίπους στο σώμα σας, για να διαπιστώσετε εάν είστε υπέρβαροι, παρά εστιάστε στη μέτρηση της μέσης σας. Οι έρευνες λένε πως έχουμε υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουμε διαβήτη, υψηλή αρτηριακή πίεση, εγκεφαλικό και άλλες παθήσεις εάν η μέση μας είναι:
- Πάνω από 100 cm για τους άντρες.
- Πάνω από 89 cm για τις γυναίκες.
Εάν είστε γυναίκα με σχήμα «αχλάδι», μην επαναπαύεστε, καθώς όπως είπαμε και πριν οι ορμονικές αλλαγές της εμμηνόπαυσης πολύ συχνά μετατρέπουν τα αχλάδια σε μήλα!
Λιποαποθήκες στο στήθος
Το πληθωρικό στήθος μπορεί να μην είναι ό,τι καλύτερο για την υγεία μας. Μια μελέτη σε περισσότερες από 92.000 γυναίκες από ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ και στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο έδειξε ότι όσο μεγαλύτερο είναι το στήθος μιας γυναίκας, τόσο αυξάνεται ο κίνδυνος για διαβήτη τύπου 2 αργότερα στη ζωή της!
Λιποαποθήκες στα μπράτσα
Παρόλο που δεν υπάρχουν ανακαλύψεις σχετικά με τη σύνδεση ανάμεσα σε αφράτα μπρατσάκια και ζητήματα υγείας, μια μελέτη στην Ιατρική Σχολή του University College London παρακολούθησε άντρες με χέρια χωρίς ιδιαίτερη μυϊκή μάζα και μέση με αρκετό επιπλέον λίπος. Μετά από τη μελέτη 4.107 ανδρών ηλικίας ανάμεσα στα 60 και 79 για έξι χρόνια, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο συνδυασμός σχετιζόταν με υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας. Σύμφωνα με μία άλλη έρευνα, τα άτομα με υψηλότερο ποσοστό λιπώδους μάζας στα χέρια ήταν πιο πιθανό να έχουν χαμηλότερη ποιότητα οστών, καθώς και ανθεκτική σπονδυλική στήλη!
Λιποαποθήκες στα πόδια
Σας μιλάει κάποια που μεγάλωσε μισώντας τα δυνατά της πόδια, επειδή απείχαν υπερβολικά από το ιδανικό της ισχνής μπαλαρίνας που είχα στο κεφάλι μου. Φαίνεται όμως πως όποιος εκεί έξω έχει πόδια πιο βαριά από το υπόλοιπο σώμα του, έχει έναν λόγο να χαίρεται: Δανοί ερευνητές διαπίστωσαν ότι όσο πιο λεπτοί είναι οι μηροί ενός ατόμου, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος για καρδιακές παθήσεις. Οι επιστήμονες παρακολούθησαν περισσότερους από 2.800 ανθρώπους, άντρες και γυναίκες μεταξύ 35 και 65 ετών για 12,5 χρόνια κατά μέσο όρο, μετρώντας τη σύσταση του σώματός τους, συμπεριλαμβανομένης της περιφέρειας των μηρών τους.
Ακόμη και όταν έβαλαν στην εξίσωση άλλους παράγοντες κινδύνου, όπως το κάπνισμα, η χρήση αλκοόλ, η υψηλή αρτηριακή πίεση και η χοληστερόλη, διαπίστωσαν ότι τα άτομα με λεπτότερους μηρούς είχαν προοδευτικά υψηλότερο κίνδυνο καρδιακής νόσου. Δεν είναι ακόμη ξεκάθαρο αν οι μεγαλύτεροι μηροί είναι πιο προστατευτικοί επειδή έχουν περισσότερους μυς, περισσότερο λίπος ή και τα δύο. Σε κάθε περίπτωση, αξίζει να το χαρούμε!
Και τα καλά νέα δεν σταματάνε εκεί. Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Αδελαΐδας στην Αυστραλία, αφού ανέλυσαν τη σύσταση του σώματος σε 1.604 άτομα άνω των 50 ετών που είχαν λιγότερο λίπος στην κοιλιά αλλά περισσότερο λίπος στα πόδια, διαπίστωσαν ότι βαρύτερα πόδια ίσον καλύτερη μεταβολική λειτουργία και μικρότερος κίνδυνος διαβήτη για τις γυναίκες με επιπλέον βάρος (το εύρημα δεν ίσχυε για τους άντρες).
Λιποαποθήκες στον πωπό
Άλλος ένας μύθος καταρρίπτεται! Οι μεγάλοι γλουτοί, σύμφωνα με μελέτη που διεξήχθη στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, μπορεί να προστατεύουν από τον διαβήτη και τις καρδιακές παθήσεις. Από ό,τι φαίνεται, το λίπος στο κάτω μέρος του σώματος, δηλαδή στους μηρούς, τους γοφούς και τους γλουτούς, παγιδεύει τα λιπαρά οξέα από τα τρόφιμα που τρώμε, ώστε αυτά να μην κυκλοφορούν ελεύθερα μέσω του αίματος και να μην εναποτίθενται σε όργανα που μπορούν να βλάψουν.
Το λίπος στο κάτω μέρος του σώματος μπορεί επίσης να απελευθερώσει περισσότερες ευεργετικές ορμόνες, θεωρούν οι ερευνητές, σε αντίθεση με το λίπος στο πάνω μέρος του σώματος που πυροδοτεί την απελευθέρωση χημικών ουσιών που μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονές. Μελέτη που δημοσιεύτηκε στο British Medical Journal διαπίστωσε ότι οι άντρες και οι γυναίκες των οποίων οι μηροί έχουν περιφέρεια μικρότερη από 60 εκατοστά έχουν υψηλότερο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων. Οι μεγαλύτεροι μηροί φαίνεται ότι προσφέρουν κάποια προστασία από καρδιακές παθήσεις και πρόωρο θάνατο!