ΤΙ ΚΙΝΔΥΝΟ ΚΡΥΒΕΙ Η ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΛΗΨΗ ΙΒΟΥΠΡΟΦΑΙΝΗΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΝΤΡΕΣ

Η ιβουπροφαίνη είναι ένα από τα πιο συνηθισμένα και πιο αποτελεσματικά αναλγητικά φάρμακα. Η παρατεταμένη και αλόγιστη χρήση της όμως μπορεί να οδηγήσει σε κάποια αθέατα αλλά σημαντικά προβλήματα όσον αφορά την ανδρική υγεία.

Με τα προβλήματα υπογονιμότητας να επηρεάζουν και τα δύο φύλα, οι ερευνητές ψάχνουν να βρουν πιθανές αιτίες στον σύγχρονο τρόπο ζωής. Μια σημαντική παράμετρος που συχνά ευθύνεται για την υπογονιμότητα είναι η ορμονική ανισορροπία, η οποία μπορεί να προκληθεί από διάφορους παράγοντες.

Οι ορμόνες είναι ένα εξαιρετικά πολύπλοκο σύστημα του ανθρώπινου οργανισμού και επηρεάζουν σημαντικά και τους άντρες, όχι μόνο τις γυναίκες. Εκτός λοιπόν από τα πολύ κραυγαλέα ρίσκα που μπορεί να πάρει κάποιος άντρας σχετικά με τη γονιμότητά του, όπως είναι η κατάχρηση αλκοόλ και τσιγάρου, η απουσία άσκησης, η παχυσαρκία και η αναπόφευκτη έκθεση σε περιβαλλοντικούς ρύπους, τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί ότι και ορισμένα φάρμακα ενδέχεται να συμβάλλουν στην υπογονιμότητα.

Ιβουπροφαίνη και υπογονιμότητα

Ένα από αυτά τα φάρμακα φαίνεται να είναι η ιβουπροφαίνη, σύμφωνα με μια αξιόπιστη επιστημονική μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό PNAS (Proceedings of the National Academy of Sciences). Η ιβουπροφαίνη είναι ένα μη στεροειδές αντιφλεγμονώδες φάρμακο, που έχει αντιφλεγμονώδη, αναλγητική και αντιπυρετική δράση.

iStock

Θεωρείται ένα από τα πρώτης γραμμής φάρμακα και χορηγείται χωρίς ιατρική συνταγή, ακόμη και για έναν απλό πονοκέφαλο ή ένα κρυολόγημα. Μάλιστα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας τη συμπεριλαμβάνει στον κατάλογο των απαραιτήτων φαρμάκων για την παροχή βασικών υπηρεσιών υγείας.

Σύμφωνα με τη συγκεκριμένη έρευνα, οι μεγάλες δόσεις και η λήψη ιβουπροφαίνης για περισσότερες από 15 συνεχόμενες ημέρες μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο ανδρικής υπογονιμότητας, προκαλώντας μείωση της τεστοστερόνης και μικρότερη παραγωγή σπερματοζωαρίων.

Τι έδειξε η έρευνα

Η έρευνα διεξήχθη από το τμήμα νευρολογίας του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης, με επικεφαλής τον David Møbjerg Kristensen και μελέτησε 31 υγιείς άντρες, ηλικίας 18-35 ετών, οι οποίοι λάμβαναν ιβουπροφαίνη καθημερινά έως και για 6 συνεχόμενες εβδομάδες.

Όσοι έπαιρναν 600 mg ιβουπροφαίνης 2 φορές την ημέρα για 2 εβδομάδες, την ανώτατη καθημερινή συνιστώμενη δόση, παρουσίασαν μια ορμονική διαταραχή γνωστή ως υπογοναδισμό, που οφειλόταν στη μείωση της τεστοστερόνης κατά 18%. Τέτοιου είδους διαταραχές εμφανίζονται σε ηλικιωμένους και σε καπνιστές.

iStock

«Η μελέτη δείχνει ότι η χρήση ιβουπροφαίνης οδηγεί σε επιλεκτική μεταγραφική καταστολή των ενδοκρινικών κυττάρων στους ανθρώπινους όρχεις. Αυτή η καταστολή έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση των διεγερτικών ορμονών της υπόφυσης, με αποτέλεσμα μια κατάσταση αντιρροπούμενου υπογοναδισμού, μια διαταραχή που σχετίζεται με δυσμενείς διαταραχές της αναπαραγωγής και της σωματικής υγείας», αναφέρεται στην εισαγωγή της μελέτης.

Μέχρι τώρα, αρκετές μελέτες είχαν δείξει ότι η ήπια έκθεση σε αναλγητικά κατά τη διάρκεια της εμβρυϊκής ζωής σχετίζεται με αντιανδρογόνες επιδράσεις και συγγενείς δυσπλασίες, αλλά οι επιπτώσεις των αναλγητικών στον ενήλικα άντρα παραμένουν σε μεγάλο βαθμό άγνωστες.

Τι ανησυχεί τους ερευνητές (δεν είναι η ιβουπροφαίνη)

Στα καλά νέα να σημειωθεί ότι η διαταραχή δεν ήταν σοβαρή ούτε μόνιμη, αλλά οι ερευνητές εξέφρασαν φόβους ότι μπορεί να γίνει, αν η λήψη του φαρμάκου διαρκέσει περισσότερο. Η μελέτη δεν στοχοποιεί το συγκεκριμένο φάρμακο, αλλά τον τρόπο χρήσης τους από τους ανθρώπους. Με άλλα λόγια, οι ερευνητές ανησυχούν για την αλόγιστη χρήση της ιβουπροφαίνης:

«Η ανησυχία μας αφορά τη γονιμότητα των ανδρών που χρησιμοποιούν αυτά τα φάρμακα για μεγάλο χρονικό διάστημα. Οι ουσίες αυτές είναι καλά αναλγητικά, αλλά ορισμένοι άνθρωποι τις χρησιμοποιούν χωρίς να σκέφτονται ότι αποτελούν φάρμακα», δήλωσε ο Kristensen.

Οι σοβαρότερες παρενέργειες της ιβουπροφαίνης έχουν να κάνουν με την αύξηση της αρτηριακής πίεσης, γι' αυτό και δεν ενδείκνυται σε άτομα με υπέρταση, διότι μπορεί να προκληθούν καρδιαγγειακά προβλήματα.

Παρ' όλα αυτά, τα περισσότερα φάρμακα δεν αξιολογούνται για τις επιδράσεις τους στην ανδρική γονιμότητα πριν από την κυκλοφορία τους, σύμφωνα με την Erma Drobnis, καθηγήτρια αναπαραγωγικής ιατρικής και ανδρικής γονιμότητας στο Πανεπιστήμιο Missouri-Columbia των ΗΠΑ.

Τι πρέπει να θυμάσαι

Συνοψίζοντας, να πούμε ότι η ιβουπροφαίνη από μόνη της δεν αποτελεί κίνδυνο για τη γονιμότητα των αντρών. Η υπερβολική, παρατεταμένη και «εύκολη» χρήση της όμως θα μπορούσε να επηρεάσει την ορμονική ισορροπία πιθανότατα παροδικά.

Επειδή κάποιος επίμονος τραυματισμός μπορεί να οδηγήσει στη λήψη του φαρμάκου για περισσότερες από 15 ημέρες, καλό είναι να γνωρίζουμε τις πιθανότητες.

Παράλληλα, οι άντρες που βρίσκονται σε αναπαραγωγική περίοδο της ζωής τους και επιθυμούν να αποκτήσουν παιδί καλό είναι να προστατέψουν τη γονιμότητά τους:

• Διακόψτε το κάπνισμα ή περιορίστε το σημαντικά,
• ελαχιστοποιήστε την κατανάλωση αλκοόλ,
• ακολουθήστε υγιεινή διατροφή και μην αμελείτε τη σωματική δραστηριότητα,
• διατηρήστε το βάρος σας σε φυσιολογικά επίπεδα,
• ενημερωθείτε για την έκθεση σε τοξίνες και περιβαλλοντική μόλυνση,
• εξετάστε με τον γιατρό σας τα φάρμακα που τυχόν παίρνετε ή παλιότερες θεραπείες που είχατε ακολουθήσει.