ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΑ MCD TESTS ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΥΜΠΤΩΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ

Οι ΗΠΑ επενδύουν στην ανάπτυξη των Multi-Cancer Detection ή MCD tests, που μπορεί να υποδείξουν την ύπαρξη καρκίνου πολύ νωρίς, από τον προσυμπτωματικό ακόμα έλεγχο.

Φέτος διενεργείται στις ΗΠΑ η μεγαλύτερη δοκιμή προσυμπτωματικού ελέγχου καρκίνου. Προηγήθηκε η εντολή του προέδρου Τζο Μπάιντεν να γίνει ο προσυμπτωματικός έλεγχος καρκίνου απόλυτη προτεραιότητα του προγράμματος Cancer Moonshot, με τα Multi-Cancer Detection (MCD) tests. Έτσι, δόθηκαν προς αυτήν την κατεύθυνση 1,8 δισεκατομμύρια δολάρια, με την ελπίδα πως θα βρεθεί τρόπος να μειωθούν τα ποσοστά θανάτων από καρκίνο και να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής των επιζώντων και όσων ζουν με καρκίνο.

Όπως αναφέρει το National Cancer Institute των ΗΠΑ, τα Multi-Cancer Detection tests είναι εξετάσεις οι οποίες εντοπίζουν βιολογικές ενδείξεις σε σωματικά υγρά που μπορεί να προέρχονται από καρκινικά κύτταρα. Οι ενδείξεις αυτές είναι επίσης γνωστές ως βιοδείκτες ή καρκινικοί δείκτες.

Για παράδειγμα, εξετάσεις MCD μπορεί να ανιχνεύσουν στο πλάσμα του αίματος ενδείξεις όπως:

• Αλλαγές στην αλληλουχία DNA και/ή RNA.
• Μοτίβα μεθυλίωσης του DNA (χημική αλλαγή που επηρεάζει την έκφραση των γονιδίων).
• Μοτίβα κατακερματισμού του DNA.
• Πρωτεϊνικούς βιοδείκτες.
• Αντισώματα που μπορεί να αναπτύξει ο οργανισμός ενάντι συστατικών των αναπτυσσόμενων καρκινικών κυττάρων.

Οι ερευνητές συνεχίζουν να αναζητούν νέες τεχνολογικές προσεγγίσεις που ενδέχεται να επεκτείνουν αυτή τη λίστα για να μετρήσουν ακόμη περισσότερα βιολογικά σήματα (π.χ. τι αναζητούν ενεργά τα ανοσοποιητικά κύτταρα του σώματος).

iStock

Τα MCD tests στοχεύουν στον εντοπισμό καρκίνων πάρα πολύ νωρίς

Οι εξετάσεις MCD έχουν ως στόχο να ανιχνεύσουν καρκίνο σε πρώιμο στάδιο, όταν δεν υπάρχουν ακόμη πολλά καρκινικά κύτταρα.

Ο εντοπισμός καρκινικών κυττάρων από νωρίς μπορεί να είναι δύσκολος, επειδή τα μη καρκινικά κύτταρα ρίχνουν επίσης DNA στην κυκλοφορία του αίματος. Δεδομένου ότι το μεγαλύτερο μέρος του DNA που κυκλοφορεί στο αίμα προέρχεται από μη καρκινικά κύτταρα, η ανίχνευση της παρουσίας λίγων μορίων καρκινικού DNA είναι σαν να ψάχνεις βελόνα στα άχυρα.

Σαν να μην έφτανε αυτό, τα αιμοσφαίρια αποβάλλουν το μη φυσιολογικό DNA με τη γήρανση. Αυτοί οι κλώνοι μπορεί να συγχέονται ως προς το κυκλοφορούν καρκινικό DNA. Το συγκεκριμένο φαινόμενο λέγεται κλωνική αιμοποίηση και είναι το στοιχείο που μπέρδεψε τις πρώιμες προσπάθειες ανάπτυξης σχετικών εξετάσεων, με πάρα πολλά ψευδώς θετικά αποτελέσματα.

Όπως αναφέρει ερευνητής στο Conversation, «ευτυχώς, οι νεότερες δοκιμές μπορούν να αποφύγουν την παρεμβολή των κυττάρων του αίματος εστιάζοντας σε έναν τύπο “μοριακού γραμμικού κώδικα” που είναι ενσωματωμένος στο DNA του καρκίνου και προσδιορίζει τον ιστό από τον οποίο προήλθε».

Ερωτήσεις και απαντήσεις για τα MCD tests

To National Cancer Institute των ΗΠΑ απαντά σε όλες τις ερωτήσεις που μπορεί να έχεις για τις συγκεκριμένες εξετάσεις.

– Ποια είδη καρκίνου μπορούν δυνητικά να εντοπιστούν με κάθε τεστ MCD;

Τα περισσότερα τεστ MCD μετρούν διαφορετικά βιολογικά σήματα που μπορεί να εκπέμψουν τα καρκινικά κύτταρα.

Ανάλογα με το τι μετράται, οι καρκίνοι που μπορεί να ανιχνευθούν ποικίλλουν.

iStock

Ένα τεστ MCD μπορεί να ελέγξει για καρκίνο παχέος εντέρου, καρκίνο της ουροδόχου κύστης και καρκίνο του προστάτη, ενώ ένα άλλο μπορεί να ελέγξει για διαφορετική ομάδα τύπων καρκίνου.

Μέχρι σήμερα, κάθε τεστ MCD υπό ανάπτυξη αναζητά διαφορετική ομάδα καρκίνων. Ακόμα δεν είναι γνωστό εάν τα MCD θα βρουν μόνο επικίνδυνους καρκίνους ή μπορεί επίσης να εντοπίσουν αργά αναπτυσσόμενους καρκίνους που μπορεί να μην επηρεάσουν ποτέ την υγεία ενός ατόμου.

– Ποιες εξετάσεις MCD είναι διαθέσιμες τώρα;

Κανένα τεστ MCD δεν έχει εγκριθεί ακόμη από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA).

– Τι δεν είναι ακόμη γνωστό για τα τεστ MCD;

Υπάρχουν πολλά αναπάντητα ερωτήματα. Όπως:

• Το σύνολο των οφελών και των βλαβών από τη χρήση τεστ MCD για προσυμπτωματικό έλεγχο καρκίνου – συμπεριλαμβανομένου του εάν τα οφέλη υπερτερούν των βλαβών.
• Εάν η ανίχνευση καρκίνων με τεστ MCD οδηγεί σε βελτιωμένη επιβίωση για τα άτομα που υποβάλλονται σε έλεγχο.
• Εάν η ανίχνευση καρκίνων με τεστ MCD μειώνει τους θανάτους λόγω καρκίνου.
• Η κατάλληλη διαγνωστική διαδικασία μετά από θετικό τεστ MCD.

– Εάν τα τεστ MCD αναζητούν πολλά είδη καρκίνου, θα δείξει το τεστ τον τύπο καρκίνου που έχει ένας άνθρωπος;

Όχι. Ορισμένες εξετάσεις MCD υποδεικνύουν την πιθανή θέση οργάνου του καρκίνου (π.χ. πνεύμονα). Όπως και άλλες δοκιμές έγκαιρης ανίχνευσης, το τεστ MCD παρέχει μόνο ένα σήμα για έναν πιθανό καρκίνο.

Απαιτούνται πρόσθετες εξετάσεις, όπως απεικόνιση, βιοψία ιστού και χειρουργική επέμβαση για τη διάγνωση εάν κάποιος έχει καρκίνο και, εάν ναι, ποιο είδος καρκίνου.

– Πόσες εξετάσεις παρακολούθησης μπορεί να χρειαστούν εάν ένα τεστ MCD είναι θετικό για καρκίνο;

Είναι ακόμα άγνωστο.

– Ποιες είναι οι πιθανές βλάβες των εξετάσεων MCD;

Περιλαμβάνουν:

• Εσφαλμένα αρνητικά αποτελέσματα (ένα τεστ MCD μπορεί να αναφέρει αρνητικό αποτέλεσμα όταν το άτομο έχει καρκίνο).
• Εσφαλμένα θετικά αποτελέσματα (ένα τεστ MCD μπορεί να αναφέρει θετικό αποτέλεσμα, αλλά οι περαιτέρω διαγνωστικές διαδικασίες δεν βρίσκουν καρκίνο).
• Υπερδιάγνωση και υπερθεραπεία (όπως και άλλα τεστ προσυμπτωματικού ελέγχου, τα τεστ MCD μπορεί να μην είναι σε θέση να πουν τη διαφορά μεταξύ των καρκίνων που αναπτύσσονται αργά και μπορεί να μην γίνουν ποτέ θανατηφόροι από εκείνους που οδηγούν σε ασθένεια ή θάνατο).
• Αβεβαιότητα και πιθανές βλάβες από τις διαδικασίες που απαιτούνται για τη διάγνωση του καρκίνου (ένα θετικό τεστ MCD θα μπορούσε ενδεχομένως να οδηγήσει σε αρνητικά τεστ παρακολούθησης, οδηγώντας σε μια παρατεταμένη διαδικασία για να εντοπιστεί εάν υπάρχει καρκίνος που προκαλεί άγχος στον ασθενή και οικονομικά έξοδα).

Πού βρισκόμαστε σήμερα

Τον περασμένο Ιούνιο εγκρίθηκε πιλοτική μελέτη αξίας 75.000.000 δολαρίων, που έδωσε πρόσβαση σε τουλάχιστον 24.000 ανθρώπους. Αυτή θα κρίνει αν θα ξεκινήσει μια πιο μακροπρόθεσμη κλινική δοκιμή, σε έως 30.000 εθελοντές, ηλικίας από 45 έως 70 χρόνων.

Υπάρχουν ήδη εταιρείες που προσφέρουν τα τεστ (για ποσά κοντά στα 1.000 δολάρια), ενώ δοκιμή ανάλογη με αυτή στις ΗΠΑ έχει ξεκινήσει και στη Μεγάλη Βρετανία.