ΣΕ ΕΝΟΧΛΟΥΝ ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΑ ΚΑΠΟΙΟΙ ΗΧΟΙ; ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΧΕΙΣ ΜΙΣΟΦΩΝΙΑ

Σε ενοχλούν υπερβολικά κάποιοι ήχοι, όπως το μάσημα μιας τσίχλας, σε βαθμό που να μην μπορείς να το αντέξεις; Διάβασε παρακάτω για τη διαταραχή που ονομάζεται μισοφωνία γιατί μπορεί να σε αφορά.

Tο μάσημα, η αναπνοή από το στόμα, το συνάχι, το «χριτς-χρατς» από τα πατατάκια. Πολλοί άνθρωποι υποφέρουν από αυτούς τους ήχους σε σημείο που νιώθουν ότι θέλουν να εκραγούν. Ορισμένοι από αυτούς μπορεί να το θεωρούν φυσιολογικό, καθώς αγνοούν ότι ενδέχεται να πάσχουν από μισοφωνία. Πρόκειται για μια κατάσταση που περιγράφηκε για πρώτη φορά στις αρχές της δεκαετίας του 2000 και χαρακτηρίζεται από έντονες αρνητικές συναισθηματικές αντιδράσεις, όπως έντονο θυμό ή αηδία, σε ορισμένους ήχους που προέρχονται από άλλους ανθρώπους.

Δεν υπάρχουν συγκεκριμένα κριτήρια για τη διάγνωσή της μισοφωνίας, ενώ δεν είναι πολλά τα στοιχεία σχετικά με τη συχνότητα του φαινομένου ή τη θεραπεία. Το κρίσιμο ερώτημα είναι: Αφού το μάσημα και γενικά οι ήχοι που κάνουμε με το στόμα μας όταν τρώμε μπορεί να ενοχλήσουν κάποιους ανθρώπους, πώς γίνεται να καταλάβει κάποιος αν οι αντιδράσεις του είναι αρκετά έντονες ώστε να θεωρηθούν μισοφωνία;

Τι συνιστά μισοφωνία και πώς διαφοροποιείται από την απλή ενόχληση

Ένας από τους φίλους μου, για παράδειγμα, βρίσκει ιδιαίτερα ενοχλητικό το μάσημα κάποιου άλλου, σε βαθμό που μπορεί να αλλάξει δωμάτιο ή να αναγκάσει το άλλο άτομο να φύγει από τον χώρο. Αντίστοιχα, κάποιος αλλάζει θέση στο λεωφορείο όταν ο διπλανός του μασάει τσίχλα. Συνιστούν αυτά τα παραδείγματα περιπτώσεις μισοφωνίας;

Όπως δήλωσε στους New York Times ο Eric Storch, κλινικός ψυχολόγος στο Baylor College of Medicine στο Χιούστον, αυτό που έχει σημασία είναι η ένταση της αντίδρασης και το πόσο επηρεάζει την καθημερινή ζωή κάποιου. Εξήγησε ότι αν κάποιον τον ενοχλεί απλώς ο ήχος του μασήματος, δεν υπάρχει θέμα. Αν όμως ο ήχος τον θυμώνει τόσο πολύ, ώστε να θέλει να βλάψει το άλλο άτομο, αυτό θα μπορούσε να είναι μισοφωνία.

Αν και οι πιο συνηθισμένοι ήχοι που ενοχλούν τα άτομα με μισοφωνία προέρχονται από το στόμα ή τη μύτη, π.χ. το μάσημα, το φτέρνισμα, το ροχαλητό, το συνάχι ή το «καθάρισμα» του λαιμού, οι άνθρωποι μπορεί να εκνευριστούν και με άλλα είδη ήχων, όπως το χτύπημα του στυλό, το χτύπημα του πληκτρολογίου ή των δακτύλων. Να σημειώσουμε, επίσης, ότι τα άτομα με μισοφωνία μπορεί να αντιδράσουν έντονα ακόμα και σε επαναλαμβανόμενα οπτικά ερεθίσματα, όπως το κούνημα των ποδιών.

Η μισοφωνία μπορεί να συγχέεται με άλλες διαταραχές. Ορισμένοι άνθρωποι ίσως νομίζουν ότι έχουν μισοφωνία, ενώ ουσιαστικά πάσχουν από άλλες διαταραχές που σχετίζονται με την ακοή. Μια τέτοια διαταραχή είναι η υπερακοή, μια κατάσταση κατά την οποία όλοι οι ήχοι ακούγονται αφόρητα δυνατοί.

Ακόμη, η αντίδραση μπορεί να είναι από ήπια έως σοβαρή. Μια ήπια αντίδραση μπορεί να κάνει το άτομο με μισοφωνία να αισθανθεί ανησυχία, άβολα, αηδία ή να του προκληθεί η επιθυμία να φύγει από το μέρος όπου βρίσκεται. Εάν η αντίδραση είναι πιο σοβαρή, το άτομο μπορεί να νιώσει συναισθήματα όπως θυμό, μίσος, οργή, πανικό, φόβο ή συναισθηματική δυσφορία.

iStock

Τι προκαλεί τη μισοφωνία;

Όπως αναφέρει το WebMD, που παρέχει ειδήσεις και πληροφορίες για την ανθρώπινη υγεία, οι γιατροί δεν είναι μέχρι σήμερα σίγουροι για το τι προκαλεί τη μισοφωνία. Ωστόσο, θεωρούν ότι δεν πρόκειται για πρόβλημα που σχετίζεται με τα αυτιά. Το αποδίδουν εν μέρει σε ψυχικούς και εν μέρει σε σωματικούς παράγοντες. Θα μπορούσε να σχετίζεται με το πώς ο ήχος επηρεάζει τον εγκέφαλο και πυροδοτεί αυτόματες αντιδράσεις στο σώμα, αναφέρει ο ιστότοπος. Μάλιστα, έρευνες έχουν υποστηρίξει ότι η μισοφωνία είναι μια διαταραχή που βασίζεται στον εγκέφαλο.

Η σύνδεση με τον εγκέφαλο

Ειδικότερα, μικρή μελέτη του 2019 υποδηλώνει ότι η μισοφωνία μπορεί να αναπτυχθεί χάρη σε μια υπερευαίσθητη σύνδεση μεταξύ του ακουστικού φλοιού, δηλαδή του τμήματος του εγκεφάλου που επεξεργάζεται τους ήχους, και του δικτύου προσοχής του εγκεφάλου, το οποίο επιλέγει ποια ερεθίσματα αξίζουν την προσοχή μας. Αυτή η σύνδεση οδηγεί σε αυξημένη δραστηριότητα σε ορισμένα μέρη του εγκεφάλου, η οποία προκαλεί αυτή την έντονη συναισθηματική αντίδραση που μπορεί να βιώνει κάποιος.

Μια ακόμη μικρότερη μελέτη πρότεινε ότι η αντίδραση σε ορισμένους ήχους μπορεί να σχετίζεται εν μέρει με το μέγεθος της αμυγδαλής.

Άλλες καταστάσεις που μπορεί να συνδέονται με τη μισοφωνία

Οι ερευνητές πιστεύουν ότι η μισοφωνία εμφανίζεται συχνότερα σε άτομα που έχουν επίσης:

• ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή (OCD),
• αγχώδεις διαταραχές,
• σύνδρομο Τουρέτ,
• εμβοές.

Υπάρχουν επίσης ενδείξεις για σύνδεση της μισοφωνίας με τη ΔΕΠΥ.

iStock

Αντιμετώπιση και θεραπεία

Μέχρι στιγμής, η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) δεν έχει εγκρίνει κανένα φάρμακο για τη θεραπεία της μισοφωνίας. Ο λόγος είναι ότι δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία που να δείχνουν ότι η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της διαταραχής.

Μερικές τεχνικές που προτείνονται για τον μετριασμό των συμπτωμάτων της μισοφωνίας αλλά και για την ομαλή συμβίωση με τους υπόλοιπους ανθρώπους είναι:

• ενημερωθείτε περισσότερο για το θέμα,
• συζητήστε τις εμπειρίες με τους αγαπημένους σας, εξηγώντας τους ότι οι αντιδράσεις δεν είναι συνειδητές επιλογές,
• προσπαθήστε να μην κατηγορείτε τους άλλους ότι μασάνε ή αναπνέουν πολύ δυνατά,
• δοκιμάστε ασκήσεις νοερής απεικόνισης, δηλαδή κλείστε τα μάτια σας και φανταστείτε τον εαυτό σας σε ένα ήρεμο και γαλήνιο περιβάλλον,
• ζητήστε τη βοήθεια ψυχοθεραπευτή.