ΡΕΪΝΟ: ΖΩΝΤΑΣ ΜΕ ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΕΤΑΙ ΜΕ ΤΟ ΚΡΥΟ

Έχετε νιώσει ποτέ τα χέρια σας να παγώνουν, να αλλάζουν χρώμα και να μουδιάζουν; Ίσως λίγο περισσότερο όταν εκτίθεστε σε χαμηλές θερμοκρασίες, είστε αγχωμένοι ή συναισθηματικά φορτισμένοι; Υπάρχει εξήγηση και λέγεται «Ρεϊνό».

Το σύνδρομο, φαινόμενο ή νόσος Ρεϊνό (Raynaud) προκαλεί αγγειόσπασμο και εμποδίζει την καλή κυκλοφορία του αίματος σε ορισμένες περιοχές του σώματος, συνήθως στα άκρα. Το αποτέλεσμα; Ένα διαρκές αίσθημα ενόχλησης.

Στον κύκλο μου, 3-4 άνθρωποι πάσχουν από Ρεϊνό. Μη σας φαίνεται παράξενο. Παρόλο που ως όνομα δεν είναι ιδιαίτερο γνωστό, πρόκειται για μια συνηθισμένη νόσο αφού προσβάλλει έως και το 20% του ενήλικου πληθυσμού παγκοσμίως, σύμφωνα με το Εθνικό Σύστημα Υγείας (NHS) του Ηνωμένου Βασιλείου,.

Η πιο «βαριά» περίπτωση που γνωρίζω ζει με το Ρεϊνό εδώ και περίπου 6 χρόνια. Μου διηγήθηκε ότι όταν πρωτοεμφανίστηκε δεν ήταν σίγουρη τι ακριβώς έχει. Σύντομα κατάλαβε ότι πιθανότατα η κακή ψυχολογία μιας ορισμένης περιόδου έκανε το σώμα της να αντιδράσει με αυτόν τον τρόπο. Τον χειμώνα δυσκολεύεται να μείνει πολλές ώρες σε χαμηλές θερμοκρασίας, μερικές φορές ακόμα και να κυκλοφορήσει.

«Όταν χιονίζει όλοι μου λένε να πάμε για χιονοπόλεμο ή φωτογραφίες στα χιόνια, αλλά εγώ δεν τολμάω ούτε να βγω από το σπίτι», λέει. Τον χειμώνα δεν περνάει πολύ ευχάριστα, αφού το κρύο επιδεινώνει το σύνδρομο. Πλένει τα πιάτα με ζεστό νερό, φοράει γάντια όταν ανοίγει το ψυγείο και φτιάχνει τσάι όχι για να το πιει αλλά για να ζεστάνει τα χέρια της. Το καλοκαίρι όλα επανέρχονται.

Τι είναι το φαινόμενο Ρεϊνό

Η νόσος Ρεϊνό, γνωστή και ως φαινόμενο ή σύνδρομο Ρεϊνό, προκαλεί σε ορισμένες περιοχές του σώματος –κυρίως τα δάκτυλα των χεριών και των ποδιών– μούδιασμα, κρύο και αλλαγή χρώματος ως αντίδραση στις χαμηλές θερμοκρασίες ή το άγχος. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι οι μικρότερες αρτηρίες που τροφοδοτούν με αίμα το δέρμα στενεύουν, περιορίζοντας τη ροή του αίματος στις περιοχές αυτές. Προκαλείται δηλαδή αγγειόσπασμος.

Συνήθως το Ρεϊνό εκδηλώνεται στα δάκτυλα των χεριών και των ποδιών, αλλά μπορεί να επηρεάσει και άλλα σημεία του σώματος, όπως η μύτη, τα χείλια, τα αυτιά, ακόμα και οι θηλές.

Όπως αναφέρει η Mayo Clinic, οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν τη νόσο Ρεϊνό σε σχέση με τους άντρες, καθώς επίσης και όσοι ζουν σε ψυχρά κλίματα.

Πρωτοπαθές και δευτεροπαθές Ρεϊνό

Εάν το Ρεϊνό είναι το μόνο σύμπτωμα, τότε πιθανότατα πρόκειται για πρωτοπαθές Ρεϊνό. Το πρωτοπαθές Ρεϊνό (ή αλλιώς νόσος Ρεϊνό) είναι το πιο συνηθισμένο και δεν κρύβει υποκείμενο νόσημα. Εμφανίζεται συνήθως σε νεαρή ηλικία. Μπορεί να είναι πολύ ήπιο (στην περίπτωση αυτήν δεν ενοχλεί σημαντικά τα άτομα), αλλά μπορεί να φτάσει και σε προχωρημένο στάδιο, οπότε χρειάζεται ιατρική παρέμβαση και θεραπεία.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, το φαινόμενο ή δευτεροπαθές Ρεϊνό σχετίζεται με άλλες παθήσεις ή είναι ένδειξη ότι υπάρχει κάποια σοβαρότερη νόσος. Οι ασθένειες που συνδέονται συχνότερα με το σύνδρομο Ρεϊνό είναι αυτοάνοσες ή παθήσεις του συνεκτικού ιστού, όπως ο λύκος, το σκληρόδερμα, η νόσος Buerger, η ρευματοειδής αρθρίτιδα ή το σύνδρομο Sjögren.

Συμπτώματα

• Παγωμένα δάκτυλα των χεριών και των ποδιών.
• Αλλαγές στο χρώμα του δέρματος (στις προσβληθείσες περιοχές) ,όταν γίνεται έκθεση σε κρύο ή υπάρχει άγχος ή αίσθημα στεναχώριας. Συνήθως το χρώμα των δακτύλων γίνεται αρχικά άσπρο, έπειτα μπλε ή μοβ και, αφού καταφέρουν να ζεσταθούν και βελτιωθεί η κυκλοφορία του αίματος εκεί, οι περιοχές μπορεί να κοκκινίσουν.
• Μούδιασμα, αίσθημα τσιμπήματος ή πρήξιμο, συνήθως έπειτα από τη θέρμανση των δαχτύλων ή την ανακούφιση από το στρες.
• Ο πόνος είναι επίσης ένα σύμπτωμα που δείχνει ότι μπορεί να έχετε προσβληθεί από Ρεϊνό.

iStock

Πώς να προστατευτείτε

– Αποφύγετε το κρύο

Εάν έχετε ευαισθησία στο κρύο, προσπαθήστε να αποφεύγετε την έκθεση σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες. Εάν ζείτε σε μέρη με πολύ κρύο, να φοράτε απαραίτητα ζεστά γάντια, κάλτσες, σκούφο και να μην αφήνετε μέρη του σώματός σας εκτεθειμένα στο κρύο.

– Κόψτε το κάπνισμα

Το κάπνισμα παίζει μεγάλο ρόλο στην κυκλοφορία του αίματος. Προκαλεί αγγειόσπασμο και μειώνει τη ροή αίματος προς τις άκρες των δακτύλων.

– Περιορίστε το άγχος

Όσο κλισέ κι αν ακούγεται, είναι αλήθεια. Το άγχος, το στρες και η κακή συναισθηματική κατάσταση και ψυχολογία μπορεί να επιδεινώσουν το Ρεϊνό. Συνήθως, είναι δύσκολο να καταφέρουμε να το ελέγξουμε αλλά υπάρχουν τρόποι για να το αποδεχτούμε και να το περιορίσουμε.

– Προφυλαχτείτε και σε εσωτερικούς χώρους

Ντυθείτε ζεστά, φορέστε κάλτσες και γάντια ακόμα και μέσα στο σπίτι, αν αυτό σας κάνει να νιώθετε καλύτερα. Μερικοί άνθρωποι φορούν κάλτσες και γάντια ακόμα και στον ύπνο τους.

Επίσης, όταν κάνετε δραστηριότητες κατά τις οποίες τα άκρα σας είναι εκτεθειμένα ή στην ίδια θέση για πολλή ώρα, προσπαθήστε να τα ζεσταίνετε. Για παράδειγμα, εάν περνάτες πολλές ώρες μπροστά σε υπολογιστή, φορέστε γάντια. Επίσης, τα γάντια μπορούν να σας βοηθήσουν και όταν βγάζετε φαγητά από το ψυγείο ή την κατάψυξη, ώστε να μην έρχονται τα χέρια απευθείας σε επαφή με το κρύο.

Ακόμη και τα ζεστά γεύματα και ροφήματα μπορεί να σας βοηθήσουν να παραμένετε ζεστοί.

– Σωματική άσκηση

Η άσκηση βοηθάει στην κυκλοφορία του αίματος. Ακόμη κι αν δεν προλαβαίνετε να ασκηθείτε εντατικά, είναι σημαντικό να μην κάθεστε στην ίδια θέση για πολλή ώρα, να σηκώνεστε και να περπατάτε.

– Σε προχωρημένο στάδιο, η λήψη φαρμάκων

Εάν το σύνδρομο έχει φτάσει σε προχωρημένο στάδιο, ίσως χρειαστεί η λήψη φαρμάκων για τη μείωση της συστολής των αιμοφόρων αγγείων και κατά συνέπεια την καλύτερη κυκλοφορία του αίματος. Φυσικά, πάντα εξαρτάται από τη διάγνωση και το αν πρόκειται για πρωτοπαθές ή δευτεροπαθές Ρεϊνό. Η παρακολούθηση από τον γιατρό είναι απαραίτητη.