ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΣ ΓΙΑΤΡΟΣ: ΛΥΣΕ ΟΛΕΣ ΣΟΥ ΤΙΣ ΑΠΟΡΙΕΣ

Είναι ο προσωπικός γιατρός κάτι που θα βελτιώσει το τοπίο της υγείας στην Ελλάδα, ή ένας ακόμα μπελάς στο κεφάλι μας; Λύνουμε όλες μας τις απορίες για το θέμα με τη βοήθεια του γιατρού Ευάγγελου Φραγκούλη, γενικού γραμματέα της Ελληνικής Ακαδημίας Γενικής/Οικογενειακής Ιατρικής και Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.

Εσύ κατάφερες να δηλώσεις ηλεκτρονικά στο σύστημα ποιος είναι ο προσωπικός γιατρός σου; Αν όχι, μην το πάρεις προσωπικά. Πριν σου εξηγήσω πώς έχει σήμερα η κατάσταση σχετικά με το θέμα, θα μου επιτρέψεις να κάνω μια μικρή αναδρομή που θα δεις ότι είναι απόλυτα σχετική.

Το 2017, σύμφωνα με έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, η Ελλάδα είχε περισσότερους γιατρούς από όσους χρειάζονταν για να καλύψουν τον πληθυσμό (69.000). Τονιζόταν πως αυτό το φαινόμενο παρουσίαζε σταθερή άνοδο επί δύο δεκαετίες.

Για την ακρίβεια, υπήρχαν 6,3 γιατροί για κάθε 1.000 κατοίκους, με τον μέσο όρο των χωρών-μέλων του OECD (Organisation for Economic Co-operation and Development ) να είναι 3,3 ανά 1.000 πολίτες. Υπήρχαν και χώρες όπως η Τουρκία και η Κίνα, με λιγότερους από 2 γιατρούς ανά 1.000 πολίτες.

Παρ’ όλα αυτά, υπήρχαν μεγάλες ελλείψεις γιατρών στα δημόσια νοσοκομεία. Πολλοί επαγγελματίες ήταν άνεργοι ή υποαπασχολούμενοι και δεκάδες χιλιάδες έβρισκαν δουλειές εκτός συνόρων. Οι γενικοί γιατροί ήταν 3.800, ενώ ο μέσος όρος στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ήταν 8.410.

iStock

Ως εκ τούτου, το πρόγραμμα του οικογενειακού γιατρού ήταν στους μείον 4.350. Ναι, υπήρχε από τότε το project που παλεύει να θέσει σε λειτουργία η Κυβέρνηση.

Το «οικογενειακός γιατρός» έγινε εσχάτως «προσωπικός γιατρός». Την ίδια ώρα, δεν τακτοποιήθηκαν τα προβλήματα που δεν αφήνουν το πρόγραμμα να γίνει πραγματικότητα από το 2014.

Η ιδέα που σήμερα λέγεται «προσωπικός γιατρός» πάει κι έρχεται δεκαετίες

Ομολογώ πως δεν κατάφερα να καταλάβω τι είναι ο προσωπικός γιατρός και γιατί πέφτει διαρκώς σε τοίχους. Γι’ αυτό και επικοινώνησα με τον γενικό/οικογενειακό γιατρό Ευάγγελο Φραγκούλη, γενικό γραμματέα της Ελληνικής Ακαδημίας Γενικής/Οικογενειακής Ιατρικής και Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, ζητώντας του να δώσει μια χείρα βοηθείας.

Κατ’ αρχάς έμαθα πως «ο οικογενειακός γιατρός προβλέφθηκε για πρώτη φορά στο σύστημα υγείας της Ελλάδας το 1980. Διάφορα συμφέροντα δεν άφησαν το πρόγραμμα να προχωρήσει. Επανήλθε το 2014, όταν νομοθετήθηκε επί υπουργίας Άδωνι Γεωργιάδη. Μετά έγιναν εκλογές, υπήρξαν αλλαγές, προσπάθησε εκ νέου ο Ανδρέας Ξανθός, υπουργός Υγείας επί κυβέρνησης Τσίπρα, όταν είχαν εγγραφεί 1.800.000 πολίτες. Ήταν τότε που λειτούργησαν οι δημόσιες μονάδες Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Τώρα γίνεται το επόμενο βήμα».

Αυτό το «επόμενο βήμα» έχει γίνει αποτελεσματικά στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης εδώ και πολλά χρόνια «πλην μεμονωμένων εξαιρέσεων». Στις εξαιρέσεις ανήκουμε εμείς.

Αν μας έπιασε μια κάποια πρεμούρα τελευταία, μάλλον είναι γιατί ήταν στα προαπαιτούμενα η οργάνωση του συστήματος, ώστε να βγούμε από την ενισχυμένη εποπτεία.

Τι είναι στην πράξη ο προσωπικός γιατρός

«Επί της ουσίας, ο κάθε ασθενής πρέπει να έχει τον δικό του προσωπικό γιατρό. Θα πρέπει να τον χρησιμοποιεί ως σημείο πρώτης επαφής με το δημόσιο σύστημα υγείας, για όποιο σχεδόν πρόβλημα αντιμετωπίζει – πέραν του εξαιρετικά επείγοντος, οπότε θα πάει στα Επείγοντα».

Όπως έχει ενημερώσει το Υπουργείο Υγείας, όποιος είναι από 16 χρόνων και πάνω μπορεί να εγγραφεί στην πλατφόρμα. Τα εγκαίνια της έγιναν την 1η Αυγούστου, με τυμπανοκρουσίες. Δεν άργησαν να αρχίσουν άλλα όργανα...

Εν πάση περιπτώσει, βάσει πλάνου ο δικαιούχος μπορεί επιλέξει ελεύθερα (χωρίς περιορισμό του τόπου διαμονής) τον προσωπικό του γιατρό, από μια λίστα εγγεγραμμένων στους επικαιροποιημένους καταλόγους επαγγελματιών με ειδικότητα τη γενική/οικογενειακή ιατρική ή την εσωτερική παθολογία.

Από την πρώτη ημέρα του Οκτώβρη οι εγγεγραμμένοι έχουν δικαίωμα στον προγραμματισμό επισκέψεων σε τακτικά εξωτερικά ιατρεία, σε δημόσιες μονάδες δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας φροντίδας υγείας, στη συνταγογράφηση και την παραλαβή των φαρμάκων τους.

Όσοι δεν εγγραφούν μέχρι να κλείσει το πρόγραμμα, θα πληρώνουν πρόσθετη συμμετοχή στη φαρμακευτική δαπάνη, ένα 10% επιπλέον του καθορισμένου –κατά περίπτωση– ποσοστού συμμετοχής. Η ίδια χρέωση θα γίνεται και στις εργαστηριακές και διαγνωστικές εξετάσεις και πράξεις, στα νοσήλια σε ιδιωτικές κλινικές και στις λοιπές παροχές. Το επιπλέον ποσοστό πρόκειται να γίνει 20% από την Πρωτοχρονιά του 2023.

Μόνο που έχει προκύψει ένα βασικό πρόβλημα: Το πρόγραμμα έχει ξεκινήσει, ενώ δεν έχουν βρεθεί αρκετοί γιατροί να στηρίξουν το πρόγραμμα.

Όπως λέει στο OW ο κ. Φραγκούλης, «ενώ οι ασθενείς αγκάλιασαν τον προσωπικό γιατρό –οι εγγεγραμμένοι έχουν ξεπεράσει τα 4.000.000–, οι γιατροί δεν ικανοποιήθηκαν από το συμβόλαιο που τους προτάθηκε στον βαθμό που θα ήθελαν. Το αποτέλεσμα είναι ότι παραμένουν εκτός πολλοί ιδιώτες που θα έπρεπε να έχουν μπει στο σύστημα. Έτσι, δεν αντιστοιχείται ο πληθυσμός σε γιατρούς».

Να επαναλαμβάνουμε πως είναι γενικοί γιατροί και παθολόγοι. «Ενώ έχουμε τον αριθμό που χρειαζόμαστε –όχι πολλούς παραπάνω μεν, αρκετούς δε–, πολλοί αποφάσισαν να μην μπουν».

Γιατί δηλώνουν άρνηση οι γιατροί

Το συμβόλαιο που προτείνεται από την Κυβέρνηση στους γιατρούς αφορά την αποζημίωσή τους για την είσοδο στο πρόγραμμα.

«Είναι τρεις φορές μεγαλύτερη από εκείνη που είχε προταθεί στο προηγούμενο συμβόλαιο», αποκαλύπτει ο κ. Φραγκούλης, πριν προσθέσει: «Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με τους γιατρούς η αποζημίωση παραμένει μακριά από τα επιθυμητά επίπεδα».

Πού φτάνει; «Έως στα 60.000 ευρώ, μεικτά το χρόνο. Καθαρά υπολογίζονται από 1.500 έως 2.500 ευρώ τον μήνα, για επτά ώρες την ημέρα. Το ακριβές ποσό εξαρτάται από τις ιδιαίτερες συνθήκες. Δηλαδή, από το επιθυμητό ωράριο (ο γιατρός επιλέγει μεταξύ 3 έως 7 ωρών την ημέρα), τον μέγιστο πληθυσμό που μπορεί να αναλάβει, αν υπάρχουν πολλοί ηλικιωμένοι (οπότε ανεβαίνουν τα έσοδα, γιατί οι πληρωμές γίνονται με βάση την ηλικία του ασθενούς και δίνεται ένα ετήσιο ποσό), αν υπάρχει ενοίκιο, το σύνολο των λογαριασμών κλπ».

iStock

Και τι θέλουν οι γιατροί που απέχουν; «Κάτι καλύτερο, αν σκεφτείτε πως το ποσό είναι 3 φορές χαμηλότερο από το αντίστοιχο συμβόλαιο που υπάρχει στην Κύπρο. Θα ήταν χρήσιμο να πούμε πως οι γιατροί αναλαμβάνουν όλα τα λειτουργικά έξοδα της συμμετοχής τους στο πρόγραμμα. Δηλαδή, ό,τι αφορά τη λειτουργία του γραφείου τους, τους λογαριασμούς και τη γραμματειακή υποστήριξη που είναι απαραίτητη».

Το μεγαλύτερο πρόβλημα παρατηρείται στην Αττική και το Νότιο Αιγαίο, όπου υπάρχει μεγαλύτερος πληθυσμός – άρα και πολλοί περισσότεροι που πρέπει να εξυπηρετηθούν.

Σε ποια φάση είμαστε

Αν δεν έχεις εγγραφεί και έχεις αγχωθεί, θα σου προτείνω να ηρεμήσεις, καθώς όπως λέει ο κύριος Φραγκούλης «στην παρούσα φάση οι υπεύθυνοι προσπαθούν να προσελκύσουν και άλλους γιατρούς, ειδικοτήτων εκτός της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και υποειδικότητες της παθολογίας (καρδιολόγους, πνευματολόγους, αιματολόγους κλπ). Δεν ξέρουμε ποια θα είναι η αντίδραση τους».

Ενδέχεται να αυξηθεί το ποσό του συμβολαίου; «Στην παρούσα φάση, δεν υπάρχει τέτοια πληροφορία. Εμείς, ως γενικοί γιατροί, θα ζητούσαμε μια προσπάθεια βελτίωσης των όρων. Κάτι που είναι προτιμότερο από το να μπουν στο σύστημα γιατροί οι οποίοι δεν είναι κατάλληλα εκπαιδευμένοι, προκειμένου να παίξουν αυτόν τον ρόλο».

Μια τέτοια μεταρρύθμιση δεν γίνεται σε μια μέρα

Ο κ. Φραγκούλης κατέληξε στο ότι «ακόμα και αν μείνει το πρόγραμμα στο σημείο που είναι τώρα, οι υπηρεσίες θα είναι καλύτερες. Βλέπετε, αυτήν την στιγμή προσφέρονται πολύ λιγότερα πράγματα. Ο προσωπικός γιατρός είναι ένα σημαντικό βήμα προς κάτι καλύτερο. Μια οργανωμένη προσπάθεια που θα επιτρέπει στους πολίτες να προγραμματίζουν δωρεάν ραντεβού και να έχουν γιατρό αναφοράς. Σίγουρα χρειάζεται να γίνουν κάποια πράγματα παραπάνω, για να μπορέσουμε να καλύψουμε σωστά τον πληθυσμό. Η μεταρρύθμιση δεν γίνεται σε μια μέρα, ειδικά για κάτι που είναι τόσο δυναμικό».