ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΑΙΡΝΕΙΣ ΠΡΟΒΙΟΤΙΚΑ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΤΙΒΙΩΣΗ;

Είναι σύνηθες όταν ο γιατρός σου συνταγογραφήσει αντιβίωση να σου συστήσει να πάρεις και προβιοτικά. Είναι όμως αλήθεια ικανά να μετριάσουν τις δυσάρεστες παρενέργειες των αντιβιοτικών; Πως πρέπει να τα παίρνεις και ποια έχουν τα μέγιστα οφέλη;

Πολλοί γιατροί προτείνουν τη λήψη προβιοτικών παράλληλα με τα αντιβιοτικά, για να αποφευχθούν ή να μετριαστούν δυσάρεστες παρενέργειες, όπως η διάρροια που προκαλείται από τα αντιβιοτικά. Υπάρχουν επίσης κάποιες ενδείξεις ότι τα προβιοτικά μπορούν να κάνουν τα αντιβιοτικά πιο αποτελεσματικά, όπως στην περίπτωση των ασθενών με ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού.

Επιπλέον, όλο και περισσότερα στοιχεία δείχνουν ότι τα προβιοτικά που λαμβάνονται μαζί με μια σειρά αντιβιοτικών τα οποία χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της βακτηριακής κολπίτιδας (BV) μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη της επανεμφάνισης της λοίμωξης.

Pexels

Πώς να πάρεις προβιοτικά με αντιβιοτικά

Ο χρόνος λήψης προβιοτικών σε σχέση με τον χρόνο λήψης των αντιβιοτικών μπορεί να παίξει ρόλο στην αποτελεσματικότητα και των δύο. Η συνήθης σύσταση προβλέπει την λήψη τους με 1-2 ώρες διαφορά μεταξύ τους. Άλλες συστάσεις προτείνουν 4 με 6 ώρες. Εμπειρικά, λαμβάνονται για λίγες μέρες, 2-3 ώρες μετά το αντιβιοτικό.

Για την καλύτερη προστασία από τη διάρροια που προκαλείται από τα αντιβιοτικά, τα στοιχεία δείχνουν ότι η έναρξη της λήψης προβιοτικού πρέπει να γίνεται όσο το δυνατόν νωρίτερα στη διάρκεια της θεραπείας με αντιβιοτικά, με το ιδανικό να είναι εντός της πρώτης ή δεύτερης μέρας. Για το αν θα πρέπει να το συνεχίσεις αφού ολοκληρώσεις την αντιβίωση, οι απόψεις διίστανται. Μια μελέτη προτείνει τη συνέχιση του μια εβδομάδα μετά την ολοκλήρωση των αντιβιοτικών, ενώ άλλες έρευνες υποστηρίζουν ότι η συνέχιση της λήψης προβιοτικών μετά την ολοκλήρωση της αντιβίωσης μπορεί να καθυστερήσει τη συνολική αποκατάσταση της υγείας του εντέρου.

iStock

Ποια προβιοτικά πρέπει να πάρεις μαζί με αντιβιοτικά

Το στέλεχος των προβιοτικών που θα επιλέξεις να πάρεις είναι σημαντικό, καθώς ορισμένα προβιοτικά έχουν υποβληθεί σε δοκιμές για να διασφαλιστεί η βιωσιμότητά τους σε σχέση με την ταυτόχρονη λήψη αντιβιοτικών. Τέσσερα προβιοτικά που συνιστώνται για λήψη παράλληλη με αντιβιοτικά και εμφανίζονται συχνά σε έρευνες είναι τα:

• Lactobacillus rhamnosus GG
• Bifidobacterium animalis SPP lactis (BB12®)
• Lactobacillus acidophilus
• Saccharomyces boulardii

Στην Ελλάδα χρησιμοποιούνται κυρίως οι Σακχαρομύκητες Boulardii, αλλά τα τελευταία χρόνια και πολλοί άλλοι.

Γιατί δεν συνταγογραφούν όλοι οι γιατροί προβιοτικά;

Οι γιατροί μπορεί να διστάζουν να συστήσουν προβιοτικά κατά τη λήψη αντιβιοτικών γιατί υπάρχουν αντικρουόμενες πληροφορίες και μελέτες σχετικά με την αποτελεσματικότητα των προβιοτικών. Επιπλέον, ορισμένοι ασθενείς μπορεί να διατρέχουν κίνδυνο για την υγεία τους από τη λήψη προβιοτικών. Πρόκειται για ένα πολύ μικρό τμήμα του πληθυσμού, αλλά αυτό το ποσοστό δεν παύει να υπάρχει.

iStock

Υπάρχουν αδιάσειστα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η λήψη του σωστού στελέχους προβιοτικών κατά τη διάρκεια της αντιβιοτικής θεραπείας μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη των παρενεργειών που προκαλούνται από τα αντιβιοτικά, ιδίως προβλημάτων με το πεπτικό. Ακόμα όμως δεν γνωρίζουμε αν τα προβιοτικά έχουν και άλλα ευρύτερα οφέλη όσον αφορά τη λήψη τους κατά την χορήγηση αντιβιοτικών. Αν και ορισμένοι εξακολουθούν να υποστηρίζουν ότι μπορούν να βοηθήσουν στην αποκατάσταση του πληθυσμό των καλών βακτηρίων του εντέρου και να επαναφέρουν την ισορροπία που διαταράσσουν τα αντιβιοτικά, δεν υπάρχουν αρκετές αποδείξεις. Μάλιστα, ορισμένες μελέτες έχουν καταλήξει στο αντίθετο συμπέρασμα.

«Το μόνο σίγουρο με τα προβιοτικά είναι ότι γνωρίζουμε πολύ λίγα για αυτά. Πολύ λίγα για τη δράση τους, την ασφάλεια και την  αποτελεσματικότητα τους. Αυτό οφείλεται στις ελάχιστες μελέτες που υπάρχουν», αναφέρει ο γαστρεντερολόγος Φίλιππος Ασπρογέρακας. «Mια ολοκληρωμένη μελέτη απαιτεί μεγάλη ομάδα ασθενών και υγιών ατόμων. Έλεγχο του μικροβιώματος του εντέρου πριν και μετά τη χορήγηση. Επίσης, ενδοσκοπικό έλεγχο του βλεννογόνου του εντέρου με λήψη βιοψιών και ανοσοïστοχημικό έλεγχο. Οι λιγοστές μελέτες που έχω δει δεν καταλήγουν σε σαφή συμπεράσματα για την ασφαλή αντιμετώπιση των επιπτώσεων της χρήσης αντιβιοτικών ευρέως φάσματος με προβιοτικά».

Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο κ. Ασπρογέρακας, αυτό που γνωρίζουμε με απόλυτη βεβαιότητα είναι ότι τα προβιοτικά δεν προστατεύουν το έντερο από τον μεγαλύτερο κίνδυνο της χρήσης αντιβιοτικών ευρέως φάσματος. Ο κίνδυνος αυτός ονομάζεται Clostridium difficile. Αυτό το κλωστρίδιο μπορεί να γίνει επικίνδυνο για τη ζωή του ασθενούς και χρειάζεται ειδική αγωγή.

«Όποιος ασθενής παίρνει αντιβίωση ευρέως φάσματος στο σπίτι και παρουσιάσει πάνω από δύο διάρροιες την ημέρα με πόνο και τυμπανισμό, πρέπει να ενημερώσει το γιατρό του», επισημαίνει. «Να μην εφησυχάσει επειδή πιθανώς παίρνει προβιοτικά».

«Πολλοί συνάδελφοι, μεταξύ αυτών και εγώ, θεωρούμε ότι η λήψη προβιοτικών δεν προφυλάσσει από τις σοβαρές παρενέργειες των αντιβιοτικών».