ΠΟΤΕ ΕΧΕΙ ΝΟΗΜΑ ΝΑ ΒΑΛΕΙΣ ΣΙΔΕΡΑΚΙΑ ΣΤΑ 40+

Ορθοδοντική στα 40+; Ναι, είναι εφικτή, λύνει πολλά προβλήματα –όχι μόνο αισθητικά– και δεν είναι όσο κακόγουστη πιστεύεις. Πότε έχει νόημα, λοιπόν, να φορέσεις σιδεράκια ως ενήλικας;

Οι πιο συνεργάσιμοι ασθενείς των ορθοδοντικών είναι οι γυναίκες και άντρες ηλικίας σαράντα και άνω, που φορούν αγόγγυστα τα –συχνά «αόρατα» στις μέρες μας– σιδεράκια, πεπεισμένοι ότι όλα μπορούν να μπουν στη θέση τους: Ακόμη και τα παραστρατημένα δόντια που βρίσκοντας τνο δρόμο τους, χαρίζουν καλύτερη εμφάνιση και λειτουργικότητα προσώπου και στόματος.

Στις αίθουσες αναμονής των ορθοδοντικών δεν είναι όλοι οι ενήλικες, συνοδοί μικρών ασθενών. Κάποιοι από αυτούς έχουν οι ίδιοι ραντεβού για θεραπεία και μένουν –κυριολεκτικά– με ανοιχτό το στόμα, αφημένοι στα χέρια του εξειδικευμένου οδοντίατρου. Δεν γκρινιάζουν, δεν σπάνε τα σιδεράκια όπως συμβαίνει ενίοτε με τα μικρά παιδιά, δεν παραπονιούνται στους γύρω τους και δεν σπάνε τους κανόνες μασώντας τσίχλα.

Ορθοδοντική στα 40+: Μαμά, φοράς σιδεράκια;

Όλο και πιο συχνά άτομα μεγαλύτερης ηλικίας ζητούν την παρέμβαση των ορθοδοντικών, με τους ενήλικες να αποτελούν σήμερα το 1/3 των ασθενών στη χώρα μας. Η μετανάστευση δοντιών λόγω περιοδοντίτιδας, ο επιδεινούμενος συνωστισμός των δοντιών, η διευθέτηση των δοντιών πριν την προσθετική αποκατάσταση, τα προβλήματα στην κροταφογναθική διάρθρωση και άλλα προβλήματα που δεν αντιμετωπίστηκαν πρώιμα στην παιδική ηλικία, είναι λόγοι ορθοδοντικής στην ενήλικη ζωή.

iStock

Αρκετοί από τους σημερινούς σαραντάρηδες, για παράδειγμα, πέρασαν τα σχολικά χρόνια με το παρατσούκλι «λαγουδάκι» εξαιτίας των μπροστινών πεταχτών δοντιών τους. Βλέπετε τότε, αντίθετα με τις δύο τελευταίες δεκαετίες, που τα παιδιά επισκέπτονται τον ορθοδοντικό ακόμη και από την ηλικία των 7 ετών, η ορθοδοντική θεραπεία δεν ήταν διόλου δημοφιλής και εφαρμοζόταν μόνο σε εξαιρετικά σοβαρές περιπτώσεις.

Έτσι, στις ατζέντες των ορθοδοντικών πληθαίνουν πλέον τα οικογενειακά ραντεβού: η μαμά ή ο μπαμπάς ακολουθούν στην καρέκλα το παιδί για μία θεραπεία-οικογενειακή υπόθεση. Πολλές φορές εξάλλου και τα ίδια τα ορθοδοντικά προβλήματα είναι κληρονομικά. Στην κληρονομικότητα μπορεί να οφείλεται ο μεγαλύτερος ή μικρότερος αριθμός δοντιών από το φυσιολογικό, το μέγεθος των γνάθων και αρκετές από τις ανωμαλίες των οστών και των δοντιών.

Born in the USA

Η ορθοδοντική εμφανίστηκε στην Αμερική στις αρχές του 20ου αιώνα όταν ο Dr. Edward Angle πρώτος κατηγοριοποίησε τις ορθοδοντικές ανωμαλίες και μάλιστα με τόσο άρτιο τρόπο, ώστε ακόμα χρησιμοποιείται ευρέως το δικό του σύστημα κατηγοριοποίησης. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία (2012) 1,2 εκατομμύρια ενήλικες έκαναν ορθοδοντική θεραπεία, μια αύξηση της τάξης του 39%, σε σχέση με το 1996.

Η ορθοδοντική θεραπεία είναι αμερικανοφερμένη τάση και είναι καλοδεχούμενη όχι μόνο επειδή εξασφαλίζει το πολυπόθητο τέλειο χαμόγελο, αλλά και γιατί μέσω αυτής επιτυγχάνεται η λειτουργικότητα, η επίτευξη δηλαδή καλής συσχέτισης των δύο οδοντικών τόξων και άρα η σωστή φώνηση, μάσηση, κατάποση και αναπνοή.

Άλλος σημαντικός στόχος της ορθοδοντικής θεραπείας είναι η διευκόλυνση της στοματικής υγιεινής για την καλύτερη πρόγνωση των δοντιών. Αν τα δόντια σας είναι «άνω κάτω», το βούρτσισμα και η χρήση του οδοντικού νήματος γίνεται δύσκολη υπόθεση με ό, τι αυτό συνεπάγεται για την υγεία των δοντιών σας.

iStock

Ορθοδοντικός… μηχανικός

Ο ορθοδοντικός καλείται να τοποθετήσει τα δόντια στις σωστές θέσεις στην οστική τους βάση. Αν και η ορθοδοντική είναι εφικτή σε οποιαδήποτε ηλικία, τα πράγματα είναι πιο σύνθετα στους ενήλικους ασθενείς. Οι γνάθοι δεν αυξάνονται πλέον, γεγονός που πολλές φορές καθιστά αναγκαία τη συνεργασία της ορθοδοντικής με γναθοπροσωπική χειρουργική, με σκοπό την επίλυση ενός δύσκολου σκελετικού προβλήματος.

Για παράδειγμα, εάν υπάρχει προπέτεια των άνω δοντιών σε ένα παιδί, ο ορθοδοντικός μπορεί να αναστείλει την προς τα εμπρός αύξηση της άνω γνάθου και να ενεργοποιήσει την αύξηση της κάτω γνάθου, επιτυγχάνοντας έτσι σωστή σύγκλειση. Στους ενήλικες, δεν υπάρχει αύξηση, άρα η λύση συχνά εμπεριέχει εξαγωγές δοντιών ή συνδυάζεται με γναθοχειρουργική. Ακόμη, παρόλο που οι αρχές μηχανικής της ορθοδοντικής μετακίνησης παραμένουν ίδιες, η ύπαρξη προσθετικών αποκαταστάσεων, εμφράξεων και ενδοδοντικών θεραπειών περιπλέκει τη θεραπεία.

Επίσης στους ενήλικες είναι πιθανή και η ύπαρξη περιοδοντίτιδας, ασθένειας που σπάνια συναντά κανείς σε παιδιά. Η ύπαρξη περιοδοντίτιδας δεν είναι αποτρεπτική για τη διεξαγωγή της ορθοδοντικής, απαιτείται όμως ο έλεγχός της πριν την έναρξη της θεραπείας. Σε πολλές μάλιστα περιπτώσεις η περιοδοντίτιδα επιβάλει την ορθοδοντική, για την τοποθέτηση των δοντιών σε σωστές συγκλεισιακές σχέσεις. Πολλές φορές η ορθοδοντική είναι απαραίτητη για να τοποθετηθούν τα δόντια σε σωστή θέση πριν την τοποθέτηση εμφυτευμάτων ή προσθετικών εργασιών.

Μπορούν όλες αυτές οι θεραπείες να γίνουν «αθόρυβα» ή –πιο σωστά– «αόρατα»; Ναι, είναι η απάντηση. Διαφανή σιδεράκια και νάρθηκες, εσωτερικά-γλωσσικά σιδεράκια και άλλοι σύγχρονοι μηχανισμοί αποτελούν ιδανικές αισθητικές λύσεις για τους ενήλικες, προκειμένου να μη νιώθουν αμήχανα φορώντας τα «κλασικά» σκούρα μεταλλικά σιδεράκια.

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, το αποτέλεσμα αξίζει τον κόπο αλλά και το κόστος, το οποίο εξαρτάται από τους μηχανισμούς που θα χρησιμοποιηθούν, από τον χρόνο θεραπείας και την πολυπλοκότητα του κάθε προβλήματος.

Με τη συνεργασία της Μαρίας Ρίζου, οδοντιάτρου-ορθοδοντικού, DDS MA PHD.