ΠΩΣ ΘΑ ΚΑΤΑΛΑΒΕΙΣ ΟΤΙ ΜΕΙΩΝΟΝΤΑΙ ΤΑ ΟΙΣΤΡΟΓΟΝΑ ΣΟΥ

Τα οιστρογόνα είναι πολύτιμη ορμόνη για την καλή υγεία της γυναίκας. Τι γίνεται, όμως, όταν τα ποσοστά τους αρχίζουν να πέφτουν; Πώς θα το καταλάβεις και πώς θα το διαχειριστείς;

Τα οιστρογόνα είναι η κυρίαρχη ορμόνη που διακρίνει τις γυναίκες από τους άνδρες. Ενώ, δηλαδή, και οι άνδρες έχουν οιστρογόνα σε μικρές ποσότητες, οι γυναίκες τα έχουν σε αφθονία. Αποτελούν πολύτιμη ορμόνη για την καλή υγεία της γυναίκας, οπότε είναι σημαντικό η αφθονία αυτή να διατηρείται.

Χάρη στα οιστρογόνα το σώμα της γυναίκας μπορεί να πραγματοποιεί μια σειρά από βασικές λειτουργίες:

• Ρυθμίζεται ο μεταβολισμός (ολόκληρου του οργανισμού και των οστών).
• Παράγεται σωστά η ινσουλίνη.
• Μεταβολίζεται κανονικά η γλυκόζη και η χοληστερόλη.
• Διατηρείται σταθερό το σωματικό βάρος.
• Συμβάλλουν στο να μείνει μια γυναίκα έγκυος.
• Συμβάλλουν στην ανάπτυξη της μήτρας κατά την έμμηνο ρύση και στα πρώτα στάδια της εγκυμοσύνης.

Αυτοί είναι ορισμένοι από τους λόγους που τα κάνουν τόσο πολύτιμα.

Στον αντίποδα, η μείωση της παραγωγής των οιστρογόνων συνδέεται με μία σειρά προβλημάτων που έχει νόημα μια γυναίκα να γνωρίζει και ει δυνατόν να καθυστερήσει.

Γιατί «πέφτουν» τα οιστρογόνα;

Τα οιστρογόνα παράγονται μέσα στις ωοθήκες. Εξαρτώνται, δηλαδή, απόλυτα από την υγεία και την εύρυθμη λειτουργία των ωοθηκών. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της περιεμμηνόπαυσης οι ωοθήκες αρχίζουν να τα παράγουν όλο και λιγότερο. Η μείωση αυτή είναι φυσιολογική: Σταδιακά θα έρθει η εμμηνόπαυση και τα οιστρογόνα θα σταματήσουν εντελώς να παράγονται.

Σε κάποιες γυναίκες, ωστόσο, μεσολαβούν και άλλοι παράγοντες που μειώνουν την παραγωγή οιστρογόνων. Στις παρακάτω περιπτώσεις ο θεράπων ιατρός θα πρέπει να δώσει οδηγίες για το πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες αυτής της μείωσης:

1. Ωοθηκική ανεπάρκεια και κύστες ωοθηκών.
2. Ανεπαρκής λειτουργία της υπόφυσης (ένας πολύ μικρός μα πολύ μεγάλης σημασίας ενδοκρινής αδένας στη βάση του εγκεφάλου).
3. Ανορεξία.
4. Νεφροπάθεια.
5. Υπερβολική άσκηση και σωματική καταπόνηση.
6. Σύνδρομο Τέρνερ (μια γενετική διαταραχή που επηρεάζει μόνο τα κορίτσια).

10 σημάδια χαμηλής παραγωγής οιστρογόνων

Η μείωση της παραγωγής οιστρογόνων δεν έρχεται χωρίς συμπτώματα. Σύμφωνα με τους ειδικούς υπάρχουν τουλάχιστον δέκα συμπτώματα που συνδέονται με αυτήν, τα οποία δεν διαφέρουν πολύ από τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης:

1. Ευαισθησία στους μαστούς

Αν το στήθος πρήζεται και οι θηλές γίνονται υπερβολικά ευαίσθητες, αυτό αποτελεί σημάδι χαμηλών επιπέδων οιστρογόνων. Είναι κάτι που η γυναίκα παρατηρεί να συμβαίνει κάθε μήνα πριν την περίοδο, οπότε η μείωση είναι φυσιολογική.

2. Κόπωση και προβλήματα ύπνου

Τα οιστρογόνα συνδέονται στενά με τη σεροτονίνη, η οποία παράγει τη μελατονίνη. Η μελατονίνη είναι η βασική ορμόνη του ύπνου, συνεπώς αν έχεις αρχίσει να κοιμάσαι λιγότερο και να νιώθεις περισσότερη κόπωση, αυτό μπορεί να οφείλεται στα μείωση των οιστρογόνων σου.

3. Ανώμαλοι κύκλοι περιόδου

Οι ανώμαλοι κύκλοι περιόδου αποτελούν ένα ακόμα σημάδι μείωσης των οιστρογόνων. Παρατηρούνται συνήθως κατά την περιεμμηνόπαυση, όταν τα επίπεδά τους ανεβοκατεβαίνουν.

4. Απώλεια κύκλων περιόδου

Τα οιστρογόνα είναι αυτά που καθορίζουν την περίοδο. Αν δεν έχεις αρκετά, ο κύκλος σου μπορεί να εξαφανιστεί εντελώς, κάτι που συμβαίνει φυσιολογικά στην εμμηνόπαυση.

5. Εναλλαγές διάθεσης και κατάθλιψη

Τα οιστρογόνα ενεργοποιούν την παραγωγή σεροτονίνης, τη λεγόμενη «ορμόνη της χαράς». Όταν αυτά είναι χαμηλά, πεσμένη θα είναι και η σεροτονίνη. Υπάρχουν μελέτες που δείχνουν πόσο σημαντικά είναι τα οιστρογόνα για την ψυχική υγεία.

6. Πονοκέφαλοι

Οι πονοκέφαλοι και ιδιαίτερα οι ημικρανίες μπορεί να αποτελούν σημάδι χαμηλών οιστρογόνων. Αυτό συμβαίνει επειδή επηρεάζουν τις χημικές ουσίες του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνες για τον πόνο.

7. Εξάψεις και νυχτερινή εφίδρωση

Τα οιστρογόνα επηρεάζουν τον υποθάλαμο που ρυθμίζει τη θερμοκρασία του σώματος. Η πτώση τους προκαλεί εξάψεις και νυχτερινή εφίδρωση, οι οποίες ταλαιπωρούν τις γυναίκες και στην εμμηνόπαυση.

8. Συχνές λοιμώξεις του ουροποιητικού

Τα οιστρογόνα «θωρακίζουν» καλύτερα το εσωτερικό της ουρήθρας και τη βοηθούν να κρατά τα βακτήρια μακριά. Τα χαμηλά οιστρογόνα, στην αντίποδα, μπορεί να την αφήνουν απροστάτευτη, διευκολύνοντας τα βακτήρια να εισέλθουν και προκαλώντας λοιμώξεις.

9. Απώλεια οστικής μάζας

Όταν τα οιστρογόνα είναι χαμηλά, επιδεινώνεται και η υγεία των οστών. Τα οστά χρειάζονται οιστρογόνα για να παραμένουν δυνατά και πυκνά, διαφορετικά είναι επιρρεπή σε κατάγματα. Τα οιστρογόνα δρουν σε συνδυασμό με το ασβέστιο, τη βιταμίνη D και διάφορα άλλα μέταλλα, οπότε όταν μειώνονται η ισορροπία αυτή χάνεται.

10. Κολπική ατροφία

Αυτό είναι ένα από τα πιο σοβαρά συμπτώματα των χαμηλών οιστρογόνων και από τα πιο συχνά. Είναι κάτι που συμβαίνει με την ηλικία και χαρακτηρίζεται από πιο λεπτό, πιο στεγνό, ακόμα και συρρικνωμένο κόλπο. Τότε μπορεί να εμφανιστεί φλεγμονή και το σεξ να γίνει επίπονο. Είναι μια κατάσταση που συμβαίνει όταν η γυναίκα θηλάζει, όταν έχει μπει στην περιεμμηνόπαυση και την εμμηνόπαυση, όταν έχει αφαιρέσει τις ωοθήκες της ή όταν λαμβάνει φαρμακευτική αγωγή για ινομυώματα της μήτρας ή ενδομητρίωση.

Μπορώ να αντιμετωπίσω τα συμπτώματα;

Η μείωση των οιστρογόνων συμβαίνει φυσικά με το γήρας, όμως οι ειδικοί προτείνουν τρόπους για να βοηθήσει η γυναίκα τις ωοθήκες της να λειτουργούν σωστά για περισσότερα χρόνια:

1. Μια θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης μπορεί να αποκαταστήσει τα οιστρογόνα που χάθηκαν με τη χρήση χημικών ορμονών. Καθώς, όμως, πρόκειται για μια διαδικασία με επικίνδυνες παρενέργειες, δύσκολα ένας γυναικολόγος θα τη συστήσει σε μια γυναίκα που μπαίνει φυσιολογικά σε εμμηνόπαυση.
2. Η κολπική αναζωογόνηση με fractional laser CO2 είναι μια σχετικά νέα διαδικασία διέγερσης της δημιουργίας κολλαγόνου κάτω από την επιφάνεια του δέρματος του κόλπου και προώθησης του πολλαπλασιασμού των κυττάρων, επαναφέροντας την ενυδάτωση της περιοχής.
3. Η υγιεινή διατροφή παίζει σοβαρό υποστηρικτικό ρόλο στην ορμονική υγεία και βοηθά στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων. Δες εδώ ποια διατροφή να ακολουθείς αν βρίσκεσαι σε αυτή τη φάση της ζωής σου.
4. Η άσκηση, το υποστηρίζουν και οι μελέτες, είναι καθοριστική στον μεταβολισμό των οιστρογόνων, οπότε δεν θα πρέπει να λείπει ιδανικά από το καθημερινό πρόγραμμα της γυναίκας που καταλαβαίνει ότι τα οιστρογόνα της πέφτουν.

Τα καλά νέα…

Η μείωση των οιστρογόνων είναι μια διαδικασία αντιστρόφως ανάλογη με την αύξηση των ετών ζωής της γυναίκας. Κι αν αυτό είναι κάτι που δυσκολεύεσαι να διαχειριστείς, έχει νόημα αφενός να το συζητήσεις με τον/την γυναικολόγο σου και αφετέρου να το δεις και λίγο χιουμοριστικά.

Η καταπληκτική Αμερικανίδα κωμικός Wanda Sykes, δεν θα μπορούσε να το περιγράψει καλύτερα:

«Όσο μεγαλώνω τόσο λιγότερο με νοιάζει.

Υπάρχει επιστημονική εξήγηση πίσω από αυτό: Γιατί όταν είσαι νέα, το σώμα σου παράγει οιστρογόνα. Τα οιστρογόνα είναι μια ορμόνη που σε κάνει συμπονετική, ευσυγκίνητη. Σε κάνει να ζητάς συνέχεια συγνώμη χωρίς λόγο. […]

Όταν μεγαλώνεις, όμως, τα οιστρογόνα μειώνονται δραστικά. Δεν παράγεις πλέον πολλά. Οπότε όσο μεγαλώνεις, τόσο λιγότερο σε νοιάζει. Όσο μεγαλώνεις, δηλαδή, γίνεσαι άντρας».