ΠΩΣ ΣΕ ΑΡΡΩΣΤΑΙΝΟΥΝ ΤΑ ΚΑΤΑΠΙΕΣΜΕΝΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ

Τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότεροι επιστήμονες υποστηρίζουν πως τα καταπιεσμένα συναισθήματα πάντα επιστρέφουν, για να μας στοιχειώσουν με σωματικά συμπτώματα λιγότερο ή περισσότερο σοβαρά.

Σου ακούγεται υπερβολικό; Πιστεύεις ότι τα καταπιεσμένα συναισθήματα δεν σε βλάπτουν; Έχεις ακούσει για το «σύνδρομο της ραγισμένης καρδιάς»; Αποτελεί ένα μόνο παράδειγμα του ότι καταστάσεις που προκαλούν έντονο σοκ στην ψυχολογία μας (π.χ. ένας θάνατος ή μια φυσική καταστροφή) είναι ικανές να μας αρρωστήσουν, προκαλώντας διαταραχές στην καρδιακή μας λειτουργία. Άλλα καταπιεσμένα συναισθήματα, όπως ο θυμός, οι ενοχές, η ζήλια, μπορεί να προκαλέσουν διαφορετικά σωματικά συμπτώματα, όπως πόνους και «πιασίματα». Γιατί;

Σύμφωνα με την επιστημονική ομάδα του School of Life, μια από τις μεγαλύτερες δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε οι περισσότεροι σε σχέση με τον εαυτό μας και με τους άλλους ανθρώπους είναι να καταγράψουμε τα ακριβή συναισθήματά μας.

Το μυαλό συχνά γεμίζει με σκέψεις που περνούν χωρίς ιδιαίτερη επεξεργασία και με συναισθήματα στα οποία δεν έχουμε το θάρρος να εμβαθύνουμε. Μπορεί, λοιπόν, να είμαστε θυμωμένοι ή λυπημένοι, χωρίς να έχουμε ενεργή επίγνωση ότι νιώθουμε έτσι. Μπορεί να νιώθουμε ενοχή ή ζήλια, αλλά να μην θέλουμε να ψάξουμε πού οφείλεται.

Με τον τρόπο αυτό «μουδιάζουμε» τα δύσκολα συναισθήματα και αντιστεκόμαστε σε ιδέες που απειλούν τη φαινομενική ηρεμία και την όμορφη ψευδαίσθηση που θέλουμε να δημιουργούμε για τον εαυτό μας, κάνοντας δηλώσεις του τύπου:

• Εμείς είμαστε δυνατοί, δεν πτοούμαστε από τα σχόλια των άλλων. 
• Είμαστε ανώτεροι άνθρωποι, δεν θα λυπηθούμε που δεν μας κάλεσαν σε ένα πάρτι.
• Δεν είναι δυνατόν να ζηλεύουμε επειδή δεν έχουμε αυτά που έχουν οι άλλοι. Δεν είναι του χαρακτήρα μας!

Επιλέγουμε, λοιπόν, να ξεχάσουμε ό,τι μας βάρυνε ψυχολογικά, αντί να καταλάβουμε τι ακριβώς νιώσαμε και γιατί.

Ωστόσο, η συνείδησή μας αρνείται να φιμωθεί. Υπάρχει ένα κομμάτι μέσα μας που αναζητά την αλήθεια, όσο σκληρή κι αν είναι. Ένα μικρό μα επίμονο κομμάτι, που δεν θα μας αφήσει να ησυχάσουμε μέχρι να του δώσουμε τη σημασία που δικαιούται.

Τι κάνουν στο σώμα μας τα καταπιεσμένα συναισθήματα

Για να μας «ταρακουνήσει» προκειμένου να δούμε την αλήθεια κατάματα, θα μας προσφέρει μια σειρά από προβλήματα: ξεσπάσματα θυμού, κρίσεις πανικού, εμμονικούς ψυχαναγκασμούς, ακόμα και ασθένειες.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Αφότου η συνείδησή μας θα έχει κάνει ό,τι μπορεί για να «ειδοποιήσει» τον εγκέφαλό μας, το επόμενο βήμα θα είναι να επιδράσει στο σώμα μας. Πιο συγκεκριμένα, θα μας αναγκάσει να νιώσουμε με τη μορφή κάποιου συμπτώματος όσα δεν επιτρέψαμε στο μυαλό μας να επεξεργαστεί ως ιδέα ή ως συναίσθημα.

Τα καταπιεσμένα συναισθήματα επιστρέφουν για να μας στοιχειώσουν ως σωματικές παθήσεις:

• Αν ο νους μας αγνοήσει τον θυμό μας, το συναίσθημα αυτό μπορεί να κατευθυνθεί και να κατοικοεδρεύσει χαμηλά στην πλάτη μας.
• Αν το άγχος μας δεν αντιμετωπιστεί ψυχολογικά, μπορεί να επηρεάσει το έντερό μας.
• Αν πρόκειται για ερωτική απογοήτευση, όπως αναφέραμε μπορεί να έχει επίπτωση στην καρδιακή υγεία μας.
• Συναισθήματα που έχουμε φιμώσει μπορεί να προκαλέσουν πόνους στην πλάτη, δυσκοιλιότητα, αϋπνία, ημικρανίες και αρρυθμίες.

Όσο κι αν θέλουν να μας βοηθήσουν, οι γιατροί σπάνια θα κάνουν τις σωστές ερωτήσεις, όταν απευθυνθούμε σε αυτούς με τα συγκεκριμένα συμπτώματα. Έννοια τους είναι τα αντιμετωπίσουν πρακτικά.

«Είναι δική μας δουλειά να αντιμετωπίσουμε αυτά τα προβλήματα», λένε οι επιστήμονες του School of Life. «Και για να το κάνουμε αυτό πρέπει να προσπαθήσουμε να ακούσουμε τι μας λέει το σώμα μας».

Μια άσκηση για να καταλάβεις τι νιώθεις

Οι ειδικοί προτείνουν μία άσκηση που μπορούμε να κάνουμε ιδανικά το βράδυ, αφού ξαπλώσουμε στο κρεβάτι και σβήσουμε τα φώτα:

Με τα μάτια κλειστά ας επικεντρωθούμε σε διάφορα σημεία και όργανα του σώματός μας και ας αναρωτηθούμε: Aν μπορούσαν να μας μιλήσουν, τι θα έλεγαν; Π.χ. τι θα μας ζητούσε η καρδιά μας; Γιατί θα παραπονιούνταν οι ώμοι ή τα πόδια ή το στομάχι μας;

«Αν τολμήσουμε να ρωτήσουμε, ίσως ανακαλύψουμε ότι η απάντηση είναι πιο απλή από ό,τι φανταζόμαστε: Οι ώμοι μας μπορεί να είναι πιασμένοι γιατί βρισκόμαστε σε μία σχέση που στην πραγματικότητα θέλουμε να τελειώσει. Το στομάχι μας μπορεί να είναι σφιγμένο γιατί έχουμε αναλάβει παραπάνω ευθύνες από όσες μπορούμε να αντέξουμε. Η καρδιά μας μπορεί να έχει την ανάγκη να ζητήσει συγγνώμη. Ο θώρακάς μας μπορεί να μην αντέχει άλλο να προσποιείται ότι είμαστε χαρούμενοι. Οι πνεύμονές μας μπορεί να χρειάζονται μια ευκαιρία να ουρλιάξουν», λένε οι ειδικοί.

«Πολλές από τις σωματικές μας παθήσεις αποτελούν τελικά κάποια μορφή εκδίκησης για όλες τις σκέψεις και τα συναισθήματα που επιμελώς φροντίσαμε να αποκρύψουμε», προσθέτουν. «Και θα νιώσουμε πολύ καλύτερα όταν επαναπατρίσουμε τις έννοιες αυτές στο μυαλό μας. Όταν, δηλαδή, αντιστρέψουμε τη διαδικασία της λήθης και τολμήσουμε να δούμε και να υπομείνουμε αυτό από το οποίο προσπαθούσαμε τόσο καιρό να ξεφύγουμε».