ΠΩΣ Ο ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ ΜΑΣ ΣΥΝΔΕΕΤΑΙ ΜΕ ΤΟΝ ΚΙΝΔΥΝΟ ΑΝΟΙΑΣ
Ο τρόπος ζωής μας ίσως είναι πιο σημαντικός παράγοντας κινδύνου για την εμφάνιση άνοιας από ό,τι η ηλικία, υποστηρίζουν ερευνητές.
Όταν μιλάμε για την άνοια, ο νους μας πάει πάντα σε ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας και στο τι μπορούμε να κάνουμε για να βελτιώσουμε την καθημερινότητα εκείνων που πάσχουν. Σπάνια σκεφτόμαστε μήπως μπορούμε να κάνουμε κάτι όσο είμαστε νέοι, αν μπορούμε να άλλαξουμε κάτι στον τρόπο ζωής μας, προκειμένου να προφυλάξουμε –στον βαθμό που αυτό είναι εφικτό– τον εγκέφαλό μας.
Κι όμως, σύμφωνα με στοιχεία από το Ερευνητικό Ινστιτούτο Baycrest's Rotman, ορισμένες παράμετροι του τρόπου ζωής μπορεί να είναι πιο σημαντικές από την ηλικία όσον αφορά τον καθορισμό του επιπέδου της γνωστικής μας λειτουργίας.
Τι μελέτησαν οι ερευνητές
Οι ερευνητές εξέτασαν την απόδοση των συμμετεχόντων σε τεστ μνήμης και προσοχής, και πώς αυτές επηρεάστηκαν από οκτώ τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση άνοιας:
- χαμηλό μορφωτικό επίπεδο (λιγότερο από απολυτήριο γυμνασίου),
- απώλεια ακοής,
- τραυματική εγκεφαλική βλάβη,
- κατάχρηση αλκοόλ ή ουσιών,
- υπέρταση,
- κάπνισμα (τα τελευταία τέσσερα χρόνια),
- διαβήτης,
- κατάθλιψη.
Κάθε παράγοντας οδήγησε σε μείωση της γνωστικής απόδοσης έως και τρία χρόνια, με κάθε πρόσθετο παράγοντα να συνεισφέρει την ίδια μείωση. Για παράδειγμα, η ύπαρξη τριών παραγόντων κινδύνου θα μπορούσε να οδηγήσει σε μείωση της γνωστικής απόδοσης ισοδύναμη με έως και εννέα χρόνια γήρανσης. Οι επιπτώσεις των παραγόντων κινδύνου αυξάνονταν με την ηλικία, όπως και ο αριθμός των παραγόντων κινδύνου.
Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Alzheimer's & Dementia: Diagnosis, Assessment, and Disease Monitoring», περιλαμβάνει δεδομένα από 22.117 άτομα (ηλικίας 18 έως 89 ετών) και αποτελεί μία από τις πρώτες που εξετάζουν το λεγόμενο lifestyle ως παράγοντα κινδύνου για την άνοια.
Η σημασία της σύνδεσης άνοιας και τρόπου ζωής
«Ενώ οι περισσότερες μελέτες αυτού του είδους εξετάζουν τη μέση και μεγαλύτερη ηλικία, εμείς συμπεριλάβαμε δεδομένα ατόμων ηλικίας 18 ετών και διαπιστώσαμε ότι οι παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής είχαν αρνητικό αντίκτυπο στη γνωστική απόδοση σε όλες τις ηλικίες. Αυτό σημαίνει ότι οι παράγοντες αυτοί μπορούν και πρέπει να αντιμετωπιστούν όσο το δυνατόν νωρίτερα», λέει η Δρ Nicole Anderson, βασική συγγραφέας της μελέτης.
«Υπάρχουν πολλά που μπορείτε να κάνετε για να τροποποιήσετε αυτούς τους παράγοντες, όπως η ρύθμιση του διαβήτη, η αντιμετώπιση της απώλειας ακοής και η αναζήτηση υποστήριξης για τη διακοπή του καπνίσματος», λέει η Δρ Annalize LaPlume, επικεφαλής συγγραφέας.
Η κατάσταση της υγείας του εγκεφάλου ατόμων χωρίς κάποιον επιβαρυντικό παράγοντα για την εμφάνιση άνοιας (όπως π.χ. το κάπνισμα, ο διαβήτης ή η απώλεια ακοής) ήταν παρόμοια με αυτήν ατόμων 10 έως 20 χρόνια νεότερων, σύμφωνα με τη μελέτη.
«Συνολικά, η έρευνά μας δείχνει ότι έχετε τη δύναμη να μειώσετε τον κίνδυνο γνωστικής έκπτωσης και άνοιας», λέει η LaPlume. «Ξεκινήστε να αντιμετωπίζετε τυχόν παράγοντες κινδύνου, είτε είστε 18 είτε 90. Έτσι, θα γεράσετε χωρίς φόβο».