ΠΩΣ ΝΑ ΞΑΝΑΒΡΕΙΣ ΤΗ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΣΟΥ ΕΠΙΘΥΜΙΑ

Η σεξουαλική επιθυμία είναι για πολλούς το «άγιο δισκοπότηρο» των σχέσεων. Τι φταίει όταν χάνεται; Μπορούν οι φαρμακευτικές ουσίες να δώσουν τη λύση;

Σε ερευνητικό πεδίο, ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά της επιστημονικής κοινότητας είναι πως δεν χρησιμοποιείται η λέξη «αποδεδειγμένο». Πολλές έρευνες προσφέρουν στην ανθρωπότητα ελπίδα επί θεμάτων που την απειλούν, με την ολοκλήρωση των δημοσιεύσεων να αναφέρει πάντα πως «χρειάζεται περαιτέρω μελέτη».

Στην καλύτερη περίπτωση, διαβάζουμε για «πολύ ισχυρές ενδείξεις». Αυτή η φράση αναφέρεται σε έρευνες για τύπους ψυχολογικών παρεμβάσεων (όπως είναι η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία και ο διαλογισμός ενσυνειδητότητας) που είναι ικανές να αυξήσουν τη σεξουαλική επιθυμία. Δεν θα τη βρείτε σε καμία μελέτη για φάρμακα που μπορούν να δώσουν αυτό το δώρο.

Τα τελευταία χρόνια, ο αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) ενέκρινε δυο δραστικές ουσίες ως ικανές να βοηθήσουν γυναίκες με χαμηλή λίμπιντο. Aν και «η αποτελεσματικότητά τους είναι οριακά καλύτερη από ένα εικονικό φάρμακο», όπως είπε στους New York Times η Dr.  Stacy Tessler Lindau, γυναικολόγος στο University of Chicago Medicine και δημιουργός του WomanLab, ιστοσελίδας για τη σεξουαλική υγεία.

Φάρμακα για τη γυναικεία σεξουαλική επιθυμία

Το ένα φάρμακο είναι χάπι, με δραστική ουσία τη φλιβανσερίνη, και είναι γνωστό άτυπα ως «γυναικείο Viagra». Λειτουργεί με πιο ψυχολογικό τρόπο από το διαβόητο χάπι για τους άντρες, καθώς επηρεάζει τους νευροδιαβιβαστές σαν αντικαταθλιπτικό.

Ενισχύει την απελευθέρωση ντοπαμίνης και αναστέλλει την απελευθέρωση σεροτονίνης. Μόνο που δεν υπάρχουν μελέτες πρόχειρες που να δείχνουν τις ψυχολογικές επιπτώσεις που προκύπτουν ως αποτέλεσμα της προσαρμογής των επιπέδων σεροτονίνης και ντοπαμίνης του σώματος.

Στα SOS ανήκει ότι δεν μπορεί να συνδυαστεί με αλκοόλ, καθώς αυτό είναι πιθανό να προκαλέσει δραματική πτώση της αρτηριακής πίεσης και να οδηγήσει σε λιποθυμία. Αυτή είναι μία από τις πιο συχνές παρενέργειες. Οι άλλες δύο είναι η ναυτία και η ζάλη.

Illustration: Χριστίνα Αβδίκου

Η δεύτερη δραστική ουσία που μπορεί να βελτιώσει τη σεξουαλική επιθυμία των γυναικών είναι η βρεμελανοτίδη. Πρόκειται για συνθετικό χημικό, του οποίου η λειτουργία δεν έχει αποκωδικοποιηθεί πλήρως. Πιστεύεται πως επιδρά απευθείας στον εγκέφαλο. Χορηγείται με ένεση, 40 λεπτά πριν την πράξη. Επίσης δεν είναι γνωστό τι μπορεί να προκαλεί στο σώμα και στη ψυχή.

Στο τέλος της ημέρας, η πιο ευεργετική λύση –κατά περίσταση– εξαρτάται από τον λόγο για τον οποίο πέφτει η λίμπιντο.

Τι είναι η λίμπιντο

Ιστορικά, η λίμπιντο έχει ταυτιστεί με την αυθόρμητη σεξουαλική επιθυμία. Μάλλον για αυτό φταίει ο Sigmund Freud, ο οποίος θεωρείται ο εμπνευστής της σύγχρονης χρήσης της λέξης. Την όρισε ως εξής: είναι η ενέργεια που θεωρείται ως ένα ποσοτικό μέγεθος εκείνων των ενστίκτων τα οποία έχουν να κάνουν με όλα όσα μπορεί να περιλαμβάνονται στη λέξη «αγάπη».

Εξήγησε πως είναι κάτι ανάλογο με την πείνα, τη θέληση για δύναμη κλπ, επιμένοντας ότι είναι ένα θεμελιώδες ένστικτο που είναι έμφυτο σε όλους τους ανθρώπους.

Ο Ελβετός ψυχίατρος Carl Gustav Jung, ο οποίος επικοινωνούσε και συνεργαζόταν με τον Freud, προσδιόρισε τη λίμπιντο ως το σύνολο της ψυχικής ενέργειας που δεν περιορίζεται στη σεξουαλική επιθυμία. «Είναι όρεξη στην πιο φυσική μορφή της».

Μελέτες έχουν δείξει πως η αυθόρμητη επιθυμία για σεξ είναι πολύ λιγότερο συχνή από την ανταποκρινόμενη επιθυμία, αυτήν που υπάρχει αφότου κινηθούν οι σχετικές διαδικασίες.

Πιθανοί λόγοι που μειώνουν τη σεξουαλική επιθυμία

Σε περίπτωση που κουραζόμαστε ακόμα και στη σκέψη της σεξουαλικής συνεύρεσης και θέλουμε να μάθουμε τι μας συμβαίνει, πηγαίνουμε κατ' αρχάς σε έναν γιατρό, ώστε να αποκλείσουμε πιθανά προβλήματα υγείας.

Σε ό,τι αφορά τις μεγαλύτερες σε ηλικία γυναίκες, η αλλαγή στη σεξουαλική διάθεση συνδέεται με την απώλεια οιστρογόνων κατά την εμμηνόπαυση. Αυτή προκαλεί κολπική ξηρότητα και σφίξιμο που μπορεί να κάνει τη σεξουαλική επαφή επώδυνη.

Κάποιες γυναίκες δυσκολεύονται να νιώσουν διέγερση. Όταν η εμμηνόπαυση συνοδεύεται από εξάψεις και νυχτερινές εφιδρώσεις, αυτό μπορεί να κάνει το σεξ λιγότερο ελκυστικό.

Καταστάσεις που δεν διαχειριζόμαστε κατάλληλα, όπως είναι η κατάθλιψη και το άγχος, επίσης μπορούν να επηρεάσουν τη λίμπιντο. Το ίδιο ισχύει για κάποια φάρμακα, συμπεριλαμβανομένων των αντικαταθλιπτικών. Έχει διαπιστωθεί πως επηρεάζουν αρνητικά τη σεξουαλική επιθυμία, τη διέγερση και τον οργασμό.

Θεωρείται ότι υπάρχουν και παράγοντες που επηρεάζονται από τις προσδοκίες που έχει η κοινωνία από τις γυναίκες/μέλη ετεροφυλόφιλων σχέσεων, που μπορούν να μειώσουν τη σεξουαλική επιθυμία.

Είναι:

• ο άνισος καταμερισμός της οικιακής εργασίας,
• η τάση των γυναικών να αναλαμβάνουν ρόλο φροντιστή-μητέρας των αντρών συντρόφων τους
• η έμφαση στην εμφάνιση της γυναίκας, που περνάει σε δεύτερη μοίρα τη σεξουαλική της ευχαρίστηση,
• οι κανόνες φύλου που επηρεάζουν τον σύντροφο, ο οποίος κάνει το πρώτο βήμα για την πράξη.

Στα μάτια του κόσμου –το λες και «απόνερα» της πατριαρχίας–, η γυναίκα δεν νομιμοποιείται να ξεκινήσει τις διαδικασίες που οδηγούν στο σεξ και δεν έχει ως προτεραιότητα τη δική της ευχαρίστηση.

Είναι όλα σχετικά;

Τονίζεται πως η χαμηλή επιθυμία μπορεί να σημαίνει διαφορετικά πράγματα για διαφορετικούς ανθρώπους. Δεν θέλουμε όλοι να κάνουμε σεξ το ίδιο συχνά, ενώ φυσιολογικά η σεξουαλική επιθυμία σχετίζεται και με την ηλικία.

Οι ειδικοί προτείνουν να αναρωτηθούμε αν είμαστε δυσαρεστημένοι με το πόσο τακτικά κάνουμε σεξ και εάν ναι, γιατί. Ορισμένες γυναίκες ανησυχούν πως δεν έχουν υψηλή λίμπιντο, γιατί έχουν υψηλότερη οι σύντροφοι τους.

Οι καθ' ύλην αρμόδιοι καταλήγουν στο ότι «η χαμηλή ερωτική επιθυμία δεν είναι πρόβλημα από μόνη της. Το κάνουν οι σύντροφοι, οι επαγγελματίες υγείας, τα μέσα ενημέρωσης και/ή ο πολιτισμός». Άρα, το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε είναι να θεωρήσουμε ότι η ίδια η χαμηλή επιθυμία μπορεί να αντικατοπτρίζει ένα πρόβλημα για όσους δεν είναι asexual, αντί να είναι από μόνη της πρόβλημα.

Και να θυμάσαι: το να νιώθεις πως δεν έχεις σεξουαλική διάθεση, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι έχεις λιγότερη ή ανεπαρκή επιθυμία. Δεν βιώνουν όλοι πρώτα την επιθυμία και μετά τη διέγερση. Υπάρχουν άνθρωποι που πρώτα πρέπει να διεγερθούν, ώστε να θέλουν να κάνουν σεξ.