ΠΩΣ ΦΡΟΝΤΙΖΟΥΜΕ ΤΟ ΠΡΟΩΡΟ ΜΩΡΟ ΜΑΣ;

Η Δρ. Αγγελική Νίκα, Παιδίατρος-Νεογνολόγος, Διευθύντρια της Μονάδας Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών του Νοσοκομείου Παίδων «Π. & Α. Κυριακού», δίνει οδηγίες για τη φροντίδα των πρόωρων μωρών στο σπίτι.  

Το χαρτί του εξιτηρίου είναι το «διαβατήριο» με το οποίο ένα πρόωρο βρέφος περνάει το κατώφλι του σπιτιού του, μετά από εβδομάδες ή ακόμη και μήνες στη Μονάδα Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών. Δίνεται στους γονείς όταν τηρούνται οι απαραίτητες προϋποθέσεις και η μετάβαση του παιδιού από την κατάσταση νοσηλείας στη ρουτίνα της οικογενειακής ζωής είναι ασφαλής. Ποιες είναι οι προϋποθέσεις αυτές; Η καρδιοαναπνευστική σταθερότητα, η ικανοποιητική σίτιση με μπιμπερό ή μητρικό θηλασμό χωρίς συμπλήρωμα με ρινογαστρικό σωληνάκι, η σταθερή αύξηση του βάρους του και η διατήρηση της θερμοκρασίας σε ανοιχτό κουνάκι χωρίς θερμαντική πηγή για 24-48 ώρες πριν την έξοδο του.

Με το εξιτήριο στο χέρι και τον φόβο στην καρδιά, η νέα οικογένεια θα κοιμηθεί «ενωμένη» για πρώτη φορά στο σπίτι: «Λογικό είναι οι γονείς να αισθάνονται άγχος, καθώς θα έχουν εκείνοι πλέον την αποκλειστική του φροντίδα», μας εξηγεί η Δρ. Αγγελική Νίκα, Παιδίατρος- Νεογνολόγος, Διευθύντρια της Μονάδας Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών του Νοσοκομείου Παίδων «Π. & Α. Κυριακού». Με τη βοήθειά της συντάξαμε έναν «οδικό χάρτη», που απευθύνεται στους γονείς και στις ενέργειες εκείνες που αφορούν στην ασφαλή διαβίωση του πρόωρου βρέφους στο σπίτι.

Το πρόωρο μωρό φτάνει στο σπίτι

• Επιλέξτε τον παιδίατρο που θα παρακολουθεί το παιδί σας πριν την επιστροφή του βρέφους στο σπίτι και προγραμματίστε την πρώτη επίσκεψη ανάλογα με τις οδηγίες των γιατρών. Συνήθως η επίσκεψη αυτή γίνεται 2-4 ημέρες μετά την έξοδο του βρέφους από το νοσοκομείο. Η συστηματική παρακολούθηση των πρόωρων νεογνών γίνεται όπως και στα τελειόμηνα νεογέννητα από τον γενικό παιδίατρο, στις προγραμματισμένες για τον εμβολιασμό επισκέψεις, και πρέπει να περιλαμβάνει την  αξιολόγηση της νευροαναπτυξιακής και συναισθηματικής τους εξέλιξης. Τα πρόωρα νεογνά ακολουθούν το χρονοδιάγραμμα του Εθνικού Προγράμματος Εμβολιασμών και ο εμβολιασμός τους γίνεται σύμφωνα με τη χρονολογική τους ηλικία. Τα πιο μικρά πρόωρα εμβολιάζονται και για αναπνευστικό συγκυτιακό ιό (RSV) κατά την περίοδο έξαρσής του.

iStock

• Αν η σύσταση των γιατρών της ΜΕΝΝ είναι να παρακολουθείται το παιδί σας τακτικά από διεπιστημονική ομάδα στα ιατρεία διαχρονικής παρακολούθησης των Μονάδων Εντατικής -συνήθως παρακολουθούνται τα μικρά πρόωρα βρέφη- είναι σημαντικό να είστε συνεπείς στα ραντεβού σας.
• Φροντίστε να διατηρείτε σταθερή τη θερμοκρασία στο χώρο που βρίσκεται το μωρό. Τα πρόωρα δε χρειάζονται υψηλότερες θερμοκρασίες από τα τελειόμηνα βρέφη. Η συνιστάμενη θερμοκρασία περιβάλλοντος προκειμένου ο ύπνος των νεογέννητων να είναι άνετος είναι 20-22°C  ( κατ’ άλλους και 18-21°C  ).
• Μην ντύνετε υπερβολικά το μωρό σας στο σπίτι. Για παράδειγμα, δεν φοράμε σκουφάκι στο μωρό μας όταν βρισκόμαστε σε εσωτερικούς χώρους.
• Τοποθετήστε την κούνια μακριά από το καλοριφέρ. Η υπερβολική ζέστη προκαλεί δυσφορία στα παιδιά και η υπερθέρμανση συσχετίζεται με το σύνδρομο αιφνίδιου βρεφικού θανάτου.
• Το κάπνισμα πρέπει να αποφεύγεται σε όλους τους χώρους του σπιτιού, καθώς επίσης και στο αυτοκίνητο, αλλά ακόμη και σε εξωτερικούς χώρους όταν εκεί βρίσκεται το νεογέννητο. (Η σύσταση για την αποφυγή του καπνίσματος είναι ανεξάρτητη από την ηλικία κύησης του νεογνού).
• Το μητρικό γάλα είναι η καλύτερη τροφή και για τα πρόωρα νεογέννητα είτε μέσω μητρικού θηλασμού, είτε μέσω της χορήγησής του μετά από άντληση, όταν ο θηλασμός δεν είναι εφικτός. Συστήνεται η ενίσχυση του μητρικού γάλακτος ή η προσθήκη εμπλουτισμένης και ειδικής για πρόωρα φόρμουλα σε περίπτωση μη ικανοποιητικής πρόσληψης βάρους. Τα πρόωρα μωρά μπορεί να χρειαστούν μερικές εβδομάδες για να μάθουν να θηλάζουν στο σπίτι. Αν έχετε δυσκολίες μπορεί να χρειαστείτε καθοδήγηση από σύμβουλο γαλουχίας, ώστε να επιτευχθεί ο στόχος του αποκλειστικού μητρικού θηλασμού.
• Τα προβλήματα σίτισης είναι η κύρια πηγή άγχους των γονιών. Αναγνωρίστε τα σημάδια της πείνας και της πληρότητας. Η σίτιση δεν αφορά μόνο τη διατροφή ή την ποσότητα γάλακτος που καταναλώνεται. Αφορά την αγάπη, την άνεση και τη σιγουριά μεταξύ σας.
• Εξατομικευμένο πρόγραμμα σίτισης ακολουθείται μόνο στα πρόωρα, που θηλάζουν αποκλειστικά. Συνηθέστερα κατά την έξοδό τους τα πρόωρα μωρά είναι σε πρόγραμμα τρίωρης σίτισης.
• Το μωρό σας πρέπει να έχει τουλάχιστον 6-8 βρεγμένες πάνες την ημέρα. Αν έχει λιγότερες πρέπει να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας. Το πιθανότερο είναι ότι το παιδί σας δεν σιτίζεται επαρκώς.

iStock

• Μετά από την αλλαγή πάνας πλένετε τη γεννητική περιοχή με τρεχούμενο νερό και στεγνώστε σκουπίζοντας απαλά με ταμποναριστές κινήσεις. Η χρήση μωρομάντηλων θα πρέπει να αποφεύγεται.
• Η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής (AAP) δεν συστήνει καθημερινό μπάνιο του νεογέννητου, θεωρώντας ότι είναι αρκετό το μπάνιο τρεις φορές εβδομαδιαία. Ενδιάμεσα μπορείτε να χρησιμοποιήσετε βαμβάκι εμποτισμένο σε χλιαρό νερό για να καθαρίσετε το πρόσωπο το λαιμό και την περιγεννητική περιοχή, όταν απαιτείται. Το νερό πρέπει να είναι ζεστό, όχι καυτό. Τη θερμοκρασία του νερού και την ανοχή του σώματος σε αυτή μπορείτε να την ελέγξετε δοκιμάζοντας το νερό με τον καρπό ή τον αγκώνα σας.
• Το καλύτερο δερμοκαλλυντικό είναι το νερό. Όταν το δέρμα είναι ξηρό, συστήνεται η χρήση ενυδατικής, μαλακτικής κρέμας, χωρίς συντηρητικά και με βασικό συστατικό την παραφίνη.
• Όλα τα νεογέννητα κοιμούνται αρκετές ώρες την ημέρα, έως και 18. Είναι φυσιολογικό να ξυπνάνε τη νύχτα, δεν έχουν ρουτίνα ύπνου και δεν γνωρίζουν τη διαφορά ημέρας-νύχτας. Βοηθήστε τα να μάθουν να ηρεμούν τη νύχτα: Όταν βραδιάζει, χαμηλώστε τα φώτα και περιορίστε τον θόρυβο στο ελάχιστο.
• Ο ασφαλής ύπνος είναι σε ύπτια θέση, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις τα βρέφη μετά την έξοδο τους από τη Μονάδα δυσκολεύονται να συνηθίσουν αυτή τη θέση ύπνου.
• Δεν τοποθετούμε κουκλάκια, μαξιλάρια «σφήνες» και άλλα αντικείμενα στο κρεβάτι του μωρού.
• Συστήνεται οι γονείς και όσοι φροντίζουν το νεογέννητο να είναι εμβολιασμένοι έναντι του SARS- COV-2, έναντι της εποχικής γρίπης και έναντι του κοκκύτη. Οι λοιμώξεις αποτελούν κίνδυνο για όλα τα βρέφη, γι’ αυτό καλό θα είναι να αποφεύγονται οι επισκέψεις στο σπίτι αλλά και η παραμονή του βρέφους σε κλειστό χώρο κατά την έξοδό του.
• Να εφαρμόζονται συστηματικά οι κανόνες υγιεινής: Τακτικός αερισμός του δωματίου του μωρού, πλύσιμο των χεριών και αποστείρωση όλων των συσκευών που χρησιμοποιούνται για τη σίτισή του μέχρι την εισαγωγή των στερεών τροφών στο διαιτολόγιό του. Και προσοχή: όχι φιλιά! Υπάρχει χρόνος γι’ αυτά.

Ευχαριστούμε τη Δρ. Αγγελική Νίκα, Παιδίατρο- Νεογνολόγο, Διευθύντρια της Μονάδας Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών του Νοσοκομείου Παίδων «Π. & Α. Κυριακού» αλλά και όλους τους εργαζόμενους της ΜΕΝΝ του Νοσοκομείου Παίδων «Π. & Α. Κυριακού».