ΠΟΙΟΝ ΚΙΝΔΥΝΟ ΚΡΥΒΟΥΝ ΤΑ ΒΑΖΑΚΙΑ ΤΩΝ ΜΠΑΧΑΡΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΣΟΥ;

Έναν απίθανο ένοχο για τη διάδοση ασθενειών επισημαίνει μελέτη που εξέτασε την πιθανότητα διασταυρούμενης μόλυνσης διαφόρων επιφανειών της κουζίνας κατά την προετοιμασία ενός γεύματος.

Ξεκινάς την προετοιμασία του φαγητού σου: Κόβεις το κρέας, καθαρίζεις τα λαχανικά, πασπαλίζεις με ένα σωρό μπαχαρικά και μυρωδικά (γιατί θες να περιορίσεις και το αλάτι). Βάζεις το φαγητό στον φούρνο και όση ώρα περιμένεις πλένεις τον πάγκο, τον νεροχύτη, τις επιφάνειες κοπής. Θυμήθηκες, όμως, να πλύνεις τα βαζάκια με τα μπαχαρικά; Αν όχι, καιρός να μάθεις τι θα πει διασταυρούμενη μόλυνση.

Υπολογίζεται ότι 600 εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο (σχεδόν 1 στους 10) αρρωσταίνουν μετά την κατανάλωση μολυσμένων τροφίμων. Σύμφωνα με τις αρμόδιες αμερικανικές αρχές, σε παγκόσμιο επίπεδο, τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης (κρέατα, ψάρια, οστρακοειδή, γαλακτοκομικά προϊόντα, αβγά) αντιπροσωπεύουν περίπου το ⅓ της συνολικής επιβάρυνσης από τα λεγόμενα τροφιμογενή νοσήματα (foodborne diseases). 

Στοιχεία από το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ αναφέρουν ότι παγκοσμίως έξι παθογόνα αντιπροσωπεύουν το 86% των χαμένων ετών λόγω πρόωρων θανάτων και ανικανότητας (Disability Adjusted Lost Years – DALYs), που οφείλονται σε τροφιμογενείς ασθένειες από τρόφιμα ζωικής προέλευσης. Τρία από αυτά είναι υπεύθυνα για το 77% αυτής της επιβάρυνσης:

• η σαλμονέλα,
• η ταινία,
• το καμπυλοβακτηρίδιο.

Τα αποτελέσματα μιας τροφιμογενούς νόσου ποικίλλουν ανάλογα με το παθογόνο και διαφέρουν σε βαρύτητα, καθώς μπορεί να προκαλέσουν από μια απλή διάρροια μέχρι και χρόνια νεφρική νόσο, ακόμη και θάνατο.

Ένας απρόσμενος ένοχος

Μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of Food Protection και πραγματοποίησε ο Donald Schaffner, καθηγητής στο Τμήμα Επιστήμης Τροφίμων στο Rutgers School of Environmental and Biological Sciences, μαζί με επιστήμονες από το North Carolina State University, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι κατά την προετοιμασία γευμάτων, τα δοχεία με τα μπαχαρικά μπορούν εύκολα να μολυνθούν με μικροοργανισμούς που απειλούν την υγεία. Η διαδικασία κατά την οποία μικροοργανισμοί μεταφέρονται ακούσια από μια ουσία ή ένα αντικείμενο σε μια άλλη/ένα άλλο, με επιβλαβείς συνέπειες, είναι γνωστή ως διασταυρούμενη μόλυνση.

Unsplash Gareth Hubbard

«Εκτός από τις πιο προφανείς επιφάνειες, όπως σανίδες κοπής, τα καπάκια σκουπιδιών και οι λαβές του ψυγείου, υπάρχει κάτι ακόμα που πρέπει να προσέξεις όσον αφορά την καθαριότητα και την υγιεινή στην κουζίνα σου. Η έρευνά μας δείχνει ότι οποιοδήποτε δοχείο μπαχαρικών αγγίζετε όταν ετοιμάζετε ωμό κρέας μπορεί να μολυνθεί», αναφέρει ο Schaffner.

Τι ακουμπούν οι επίδοξοι σεφ

Οι ερευνητές παρακολούθησαν 371 ενήλικες την ώρα που ετοίμαζαν την ίδια συνταγή για μπιφτέκι γαλοπούλας σε κουζίνες διαφόρων μεγεθών. Προκειμένου να προσομοιώσουν την κίνηση ενός παθογόνου, οι ερευνητές εμβολίασαν το κρέας με έναν βακτηριοφάγο (ιός που δεν έχει καμία επίδραση στον άνθρωπο). 

Unsplash Ehud Rneuhaus

Μετά την προετοιμασία του γεύματος, οι ερευνητές πήραν δείγματα από μαγειρικά σκεύη, χώρους καθαρισμού και επιφάνειες της κουζίνας για να ελέγξουν την παρουσία του βακτηριοφάγου. Αποφάσισαν, μάλιστα, να πάρουν δείγματα και από ορισμένες νέες επιφανειών, όπως τα δοχεία των μπαχαρικών και οι λαβές της βρύσης του νεροχύτη.

Τι βρήκαν; Ότι τα πιο συχνά μολυσμένα αντικείμενα ήταν τα δοχεία μπαχαρικών, με περίπου το 48% των δειγμάτων να παρουσιάζουν ενδείξεις μόλυνσης. Οι σανίδες κοπής και τα καπάκια των κάδων απορριμμάτων ήταν το δεύτερο και το τρίτο πιο μολυσμένο σημείο, αντίστοιχα. Οι λαβές της βρύσης ήταν το λιγότερο μολυσμένο αντικείμενο.

Τι βάζει στοπ στη διασταυρούμενη μόλυνση;

Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι ο σωστός χειρισμός των τροφίμων, όπως π.χ. το επαρκές μαγείρεμα, το πλύσιμο των χεριών και η απολύμανση επιφανειών και σκευών, μπορεί να καταπολεμήσει τη διασταυρούμενη μόλυνση.