ΟΣΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΟΙ ΓΟΝΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΤΡΕΠΤΟΚΟΚΚΟ
Καθώς ακούμε για περισσότερα κρούσματα λοίμωξης με στρεπτόκοκκο ομάδας Α, μαθαίνουμε πώς να διαχειριζόμαστε σωστά την κατάσταση αν υπάρχει σχετική υποψία.
Ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α (Streptococcus Pyogenes) μας έχει κάνει τη ζωή δύσκολη: πυρετός, πόνος στον λαιμό ή εξανθήματα, σπανιότερα συμπτώματα από το γαστρεντερικό… Ξαφνικά, όλα σημαίνουν συναγερμό στους γονείς που έρχονται αντιμέτωποι με ειδήσεις του τύπου «θάνατος από στρεπτοκοκκική λοίμωξη», όπως συνέβη με τον 7χρονο από τη Νάουσα.
«Φέτος φαίνεται ότι έχει μεγαλύτερη συχνότητα», ανέφερε σε δηλώσεις του ο Γκίκας Μαγιορκίνης, καθηγητής Υγιεινής και Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, σημειώνοντας πως αυτό το γνωρίζουμε κυρίως από την Αγγλία, όπου επιτηρείται στενά.
Ο στρεπτόκοκκος επελαύνει
Από τον Σεπτέμβριο του 2022 μέχρι σήμερα σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες καταγράφηκε αύξηση στον αριθμό των περιπτώσεων διεισδυτικής νόσου (iGAS) από στρεπτόκοκκο της ομάδας Α.
Στη Γαλλία και τη Μεγάλη Βρετανία η αύξηση των κρουσμάτων iGAS σε παιδιά ήταν αρκετές φορές υψηλότερη από τα επίπεδα πριν την πανδημία για την αντίστοιχη χρονική περίοδο. Το χειρότερο νέο; Αναφέρθηκαν αρκετοί θάνατοι από iGAS σε παιδιά κάτω των 10 ετών. Πώς έγινε αυτό;
Πριν πιάσουν δουλειά οι συνωμοσιολόγοι λέγοντας «φταίνε τα εμβόλια για την νόσο Covid», στην επιστημονική κοινότητα ερευνάται ο ρόλος που έπαιξε η πανδημία στο ανοσοποιητικό σύστημα των παιδιών. Η χρήση μάσκας και η καραντίνα ανέστειλε τις «ασκήσεις ετοιμότητας» του ανοσοποιητικού συστήματος των μικρών παιδιών, που σε φυσιολογικές συνθήκες συγχρωτισμού αρρώσταιναν κάμποσες φορές ειδικά μέσα στον χειμώνα.
Αλλά ακόμη και αυτή η επιστημονική συζήτηση, δεν έχει οδηγήσει σε ασφαλή συμπεράσματα. Οπότε ας δούμε το πρόβλημα:
Έχεις στρεπτόκοκκο Α; Απόδειξέ το
Ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α, γνωστός και ως πυογόνος στρεπτόκοκκος ή GAS (Group A Streptococcus) είναι ένα βακτήριο που μπορεί να προκαλέσει διάφορες –συνήθως ήπιες– λοιμώξεις στον άνθρωπο.
Ο ασθενής που έχει προσβληθεί από στρεπτόκοκκο Α μπορεί να παρουσιάσει φαρυγγοαμυγδαλίτιδα, πυρετό, δερματικό εξάνθημα –η γνωστή μας οστρακιά– ή και δερματικές λοιμώξεις όπως μολυσματικό κηρίο και κυτταρίτιδα, δηλαδή φλεγμονή της επιδερμίδας και του υποδόριου λίπους (καμία σχέση με το γνωστό αισθητικό πρόβλημα).
Αν η στρεπτοκοκκική λοίμωξη δεν θεραπευτεί με τα κατάλληλα αντιβιοτικά, δυνητικά οδηγεί σε σοβαρές επιπλοκές. Αυτές συνήθως αφορούν στη νεφρική ή καρδιακή λειτουργία, προκαλώντας αντίστοιχα μεταστρεπτοκοκκική σπειραματονεφρίτιδα ή ρευματικό πυρετό. Σε σπάνιες περιπτώσεις , αν η λοίμωξη από στρεπτόκοκκο Α δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, μπορεί να είναι απειλητική για τη ζωή.
Τι σημαίνει έγκαιρη αντιμετώπιση της λοίμωξης; Καταρχήν δεν λέμε «κρυωματάκι είναι μέσα στο κατακαλόκαιρο» και δεν αφήνουμε να περάσει το τριήμερο για να δούμε αν θα καλέσουμε τον γιατρό αλλά επικοινωνούμε άμεσα με τον παιδίατρό μας. Η κλινική εξέταση μπορεί να δώσει τις ενδείξεις, αλλά το αν η λοίμωξη οφείλεται σε στρεπτόκοκκο Α μπορεί να το απαντήσει μόνο το μικροβιολογικό εργαστήριο. Για παράδειγμα, η στρεπτοκοκκική φαρυγγοαμυγδαλίτιδα μπορεί να διαγνωσθεί με καλλιέργεια φαρυγγικού επιχρίσματος, καθώς επίσης και με το διάσημο τις μέρες αυτές strep test, δηλαδή το ταχύ τεστ ανίχνευσης του αντιγόνου του στρεπτοκόκκου.
Το παιδί μου έχει στρεπτόκοκκο, τι κάνω;
Ό, τι συστήσει ο γιατρός. (Οι φαρμακοποιοί δεν έχουν θέση στη διάγνωση και αντιμετώπιση της στρεπτοκοκκικής λοίμωξης). Αν δεν έχετε επισκεφτεί τον γιατρό και μόνοι σας αποταθήκατε σε ένα μικροβιολογικό εργαστήριο, καλέστε τον γιατρό σας άμεσα για να ξεκινήσετε έγκαιρα την κατάλληλη αντιβιοτική αγωγή. Και μην πανικοβάλλεστε: Τα περιστατικά που υποτροπιάζουν και χρήζουν νοσοκομειακής περίθαλψης δεν είναι ο κανόνας.
Μα καλά, πώς κόλλησε;
Με κάποιου είδους επαφή με το βακτήριο. Ο στρεπτόκοκκος Α μεταδίδεται μέσω των μολυσμένων σταγονιδίων από τις εκκρίσεις ασθενών, της επαφής με μολυσμένες επιφάνειες ή την επαφή με μολυσμένες δερματικές βλάβες ασθενών. Το βακτήριο μεταδίδεται και από υγιείς φορείς του βακτηρίου. Και ναι, μπορεί να έχει κάποιος στρεπτόκοκκο Α και να είναι απόλυτα ασυμπτωματικός. Σε ένα μικρό ποσοστό (1-5%) ατόμων το βακτήριο εντοπίζεται στον φάρυγγα ή το δέρμα ή και σε άλλα σημεία αυτών των προσβεβλημένων αλλά υγειών φορέων.
Ο στρεπτόκοκκος Α μεταδίδεται πάντως πολύ πιο εύκολα από άτομα που είναι συμπωματικά και νοσούν, παρά από υγιείς φορείς του βακτηρίου.
Κινδυνεύει η γιαγιά;
Ναι. Άτομα μεγάλης ηλικίας είναι ευάλωτα, όπως τα μικρά παιδιά, οι ανοσοκατεσταλμένοι και οι άνθρωποι με χρόνια νοσήματα.
Φοβάμαι ότι κάτι δεν πάει καλά
Πάμε επειγόντως στον γιατρό ή και στο νοσοκομείο, αν ο υψηλός πυρετός επιμένει, αν ο πονόλαιμος είναι ανυπόφορος και συνοδεύεται από δυσκαταποσία, αν υπάρχει οποιοδήποτε εξάνθημα ή αν το παιδί δεν μπορεί να πάρει τα πόδια του από την έντονη καταβολή. Η διεισδυτική λοίμωξη από τον πυογόνο στρεπτόκοκκο εξελίσσεται ταχύτατα, γι’ αυτό οποιαδήποτε υποψία νόσου χρήζει άμεσης ιατρικής εκτίμησης.
Ευχαριστούμε την παιδίατρο Μαρίλη Παναγοπούλου.
Περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα του ΕΟΔΥ