ΟΙ ΣΩΜΑΤΟΤΥΠΟΙ ΠΟΥ ΣΥΝΔΕΟΝΤΑΙ ΜΕ ΑΥΞΗΜΕΝΟ ΚΙΝΔΥΝΟ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΕΝΤΕΡΟΥ
Υπάρχουν δύο τύποι σώματος που φαίνεται να συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου. Μάθε ποιοι είναι αυτοί.
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι ο τρίτος πιο συχνός καρκίνος παγκοσμίως, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 10% όλων των περιπτώσεων καρκίνου, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Είναι, επίσης, η δεύτερη βασική αιτία θανάτου που σχετίζεται με καρκίνο. Αν και προσβάλλει κυρίως άτομα ηλικίας 50 ετών και άνω, η Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία αναφέρει ότι ο αριθμός νεαρών ενηλίκων κάτω των 55, που διαγιγνώσκονται με τη νόσο έχει σχεδόν διπλασιαστεί σε σύγκριση με μια δεκαετία πριν.
Πέρα από την ηλικία, ωστόσο, το πού και το πώς το σώμα αποθηκεύει λίπος μπορεί να συμβάλει στον κίνδυνο εμφάνισή του. Μάλιστα, έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Science Advances (Απρίλιος 2024) διαπίστωσε ότι οι παχύσαρκοι άνθρωποι ή οι ψηλοί άνθρωποι με συσσώρευση λίπους γύρω από τη μέση, διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης, ανεξάρτητα από το οικογενειακό ιστορικό.
Τα αποτελέσματα αυτά αμφισβητούν την πρακτική που συνήθως ακολουθείται για την εκτίμηση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου με βάση τον Δείκτη Μάζας Σώματος (ο ΔΜΣ χρησιμοποιείται προκειμένου να καθοριστεί το αν κάποιος είναι υπέρβαρος), εξηγεί στην ιστοσελίδα Health ο Heinz Freisling, επιδημιολόγος στη Διεθνή Υπηρεσία Έρευνας για τον Καρκίνο και ένας από τους συγγραφείς της παραπάνω μελέτης. «Παρά τη χρησιμότητα του ΔΜΣ σε επίπεδο πληθυσμού, π.χ. για την παρακολούθηση του επιπολασμού της παχυσαρκίας με την πάροδο του χρόνου, δεν μπορεί να κάνει διάκριση μεταξύ διαφορετικών υποτύπων ανθυγιεινού βάρους, αν για παράδειγμα το βάρος συγκεντρώνεται γύρω από την περιφέρεια ή στους γοφούς».
Οι σωματότυποι που συνδέθηκαν με καρκίνου του παχέος εντέρου
Στη συγκεκριμένη μελέτη, οι ερευνητές άντλησαν δεδομένα που ανήκαν σε πάνω από 300 χιλιάδες άτομα. Χρησιμοποιώντας τον ΔΜΣ, το ύψος, το βάρος, την αναλογία μέσης-γοφών και την περιφέρεια μέσης και ισχίου των συμμετεχόντων, τους χώρισαν σε τέσσερις ομάδες: άτομα με γενικευμένη παχυσαρκία, ψηλά άτομα με καλύτερα κατανεμημένη λιπώδη μάζα, ψηλά άτομα με κεντρική παχυσαρκία και πιο κοντά άτομα με μικρότερη περιφέρεια ισχίου και μέσης, αλλά υψηλό βάρος και ΔΜΣ.
Διαπίστωσαν, λοιπόν, ότι η ομάδα των ψηλών με κεντρική παχυσαρκία ατόμων είχε κατά μέσο όρο 12% αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου, με το ποσοστό για τις γυναίκες να φτάνει το 18%. Τα άτομα με γενικευμένη παχυσαρκία είχαν 10% υψηλότερο κίνδυνο. Οι άλλες ομάδες είχαν μια μικρή, αλλά όχι σημαντική, αύξηση.
Τι σχέση έχει το ύψος με τον καρκίνο
Μπορεί να φαίνεται περίεργο, αλλά στοιχεία δείχνουν ότι η σχέση ανάμεσα στο ύψος και στον κίνδυνο καρκίνου είναι ισχυρή. Μελέτη που μας έρχεται από το 2019, εξέτασε εκατομμύρια ενήλικες Κορεάτες και βρήκε ότι το μεγαλύτερο ύψος συσχετιζόταν με αυξημένο κίνδυνο για κάθε καρκίνο που μελέτησαν (π.χ. θυρεοειδούς, μαστού, πνεύμονα, προστάτη, ωοθηκών, κ.ά.), εκτός από τον καρκίνο του οισοφάγου. Παλαιότερη μελέτη στο The Lancet Oncology είχε διαπιστώσει ότι ο κίνδυνος εμφάνισης οκτώ καρκίνων, συμπεριλαμβανομένου του παχέος εντέρου, αυξανόταν με κάθε επιπλέον 10 εκ. ύψους.
Πού μπορεί να οφείλεται αυτό; Μία ερμηνεία, σύμφωνα με όσα αναφέρει στην ίδια ιστοσελίδα η Anam Khan, επίκουρη Καθηγήτρια Γαστρεντερολογίας, Ηπατολογίας και Διατροφής στο Πανεπιστήμιο του Τέξας, είναι ότι τα ψηλότερα άτομα μπορεί να έχουν μεγαλύτερο κόλον, άρα περισσότερες ευκαιρίες για μη φυσιολογική κυτταρική ανάπτυξη και γενετικές μεταλλάξεις. Πρόσθεσε, επίσης, ότι άλλοι παράγοντες (π.χ. ορμονικές ανισορροπίες, διατροφή) μπορεί να παίζουν ρόλο. Για παράδειγμα, οι ψηλότεροι άνθρωποι μπορεί να καταναλώνουν μεγαλύτερες ποσότητες τροφής, κάτι που θα μπορούσε ενδεχομένως να αυξήσει την έκθεσή τους σε παράγοντες που σχετίζονται με τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου.