Ο ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ ΜΟΥ ΕΓΡΑΨΕ ΣΤΑΤΙΝΕΣ, ΟΜΩΣ ΑΠΟΦΑΣΙΣΑ ΝΑ ΔΟΚΙΜΑΣΩ ΚΑΤΙ ΑΛΛΟ
Είναι σωστό να μην ακολουθείς την αγωγή για χοληστερίνη που σύστησε ο γιατρός σου; Η προσωπική μου εμπειρία λέει ότι μπορεί να μην είναι τελείως λάθος…
Σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει σήμερα, που τα παιδιά μας κάνουν εξετάσεις αίματος τακτικά από πολύ μικρή ηλικία, στη δική μου τη γενιά γίνονταν μόνο όταν ο γιατρός το έκρινε πολύ απαραίτητο, π.χ. αν τύχαινε κάποιο παιδί να νοσηλευτεί ή αν το απαιτούσε κάποιο άθλημα. Προσωπικά, δεν θυμάμαι να έχω κάνει εξετάσεις αίματος νωρίτερα από την εφηβεία, πάντως αυτό που θυμάμαι από τότε είναι να μου λένε πως έχω χοληστερίνη. Και να προσέχω λίγο τη διατροφή μου.
Γύρω στα 20 ξεκίνησα να παίρνω αντισυλληπτικά, οπότε η γυναικολόγος μού ζήτησε να κάνω εξετάσεις για να δούμε αν τυχόν κάπως με είχαν επηρεάσει. Θυμάμαι την ολική χοληστερόλη μου να έχει να φτάσει 350. Μαζί είχαν ανέβει και διάφοροι άλλοι δείκτες, που έπεσαν όμως όταν άλλαξα τύπο αντισυλληπτικών.
Τη χοληστερίνη την αποδώσαμε τότε στην κληρονομικότητα, γιατί και η μαμά και η γιαγιά μου είχαν, πολύ υψηλή, και σχεδόν τίποτε άλλο δεν άλλαξε στον τρόπο ζωής μου, αφού ήμουν πάντα αδύνατη, γυμναζόμουν και δεν έτρωγα ιδιαίτερα ανθυγιεινά.
Γιατί ο καρδιολόγος μου έγραψε στατίνες στα 40
Συνέχισα να μη δίνω σημασία στον αριθμό 250 που έδειχναν οι εξετάσεις μου δίπλα στα γράμματα HDL και LDL για τα επόμενα 20 χρόνια. Ωστόσο, τότε ένας καρδιολόγος στον οποίο είχαμε βρεθεί για κάποιες τυπικές εξετάσεις των παιδιών μου, προβληματισμένος με την αδιαφορία μου μού είπε: «Με τόσο υψηλή χοληστερόλη εδώ και τόσα πολλά χρόνια, πρέπει να πας να κάνεις υπερηχογράφημα καρωτίδων, να ελέγξουμε μην τυχόν έχουν κάποια στένωση. Δεν είσαι πια 20 χρονών!»
Όσο κι αν δεν μου άρεσε αυτό που άκουγα, συναίνεσα και πήγα, γιατί μου εξήγησε ότι με την πάροδο των ετών οι λιποπρωτεΐνες της LDL (της «κακής») χοληστερόλης εισχωρούν κάτω από το ενδοθήλιο των αγγείων και δημιουργούν αθηρωματικές πλάκες, προκαλώντας έπειτα αθηροσκλήρωση στις αρτηρίες μας, δηλαδή καρδιαγγειακές παθήσεις (εμφράγματα και εγκεφαλικά). Αυτό μας έλειπε στα 40.
Έκανα, λοιπόν, το triplex καρωτίδων που έδειξε ότι λειτουργούσαν μια χαρά, όμως υπήρχε ένα εντελώς άσχετο και ίσως πιο σοβαρό πρόβλημα που έπρεπε να αντιμετωπίσω: ένας μεγάλος όζος, ο οποίος μετά τον καρδιολόγο με οδήγησε και στον ενδοκρινολόγο (μπορείς αν θες να διαβάσεις γι’ αυτό αναλυτικά εδώ). Ο καρδιολόγος, βέβαια, δεν με απάλλαξε: Παρά το καλό τρίπλεξ, μου έγραψε στατίνες, τις οποίες είπε ότι θα έπρεπε να παίρνω για πάντα από εδώ και στο εξής. Δεν χάρηκα, αλλά τις ξεκίνησα. Έπαιρνε εξάλλου εδώ και χρόνια και η μαμά μου και με έπεισε ότι «δεν είναι τίποτα, δεν έχουν καμία παρενέργεια και αν ξεχάσεις και καμιά φορά να τις πάρεις δεν έγινε κάτι».
Γιατί έκοψα τις στατίνες
Λίγο καιρό μετά, βρέθηκα στον ενδοκρινολόγο για να δούμε το θέμα του όζου. Ενώ μου έπαιρνε το ιστορικό, όταν του είπα ότι είχα ξεκινήσει να παίρνω στατίνες, διαφώνησε εντελώς. Μου είπε ότι ήμουν πολύ μικρή (τον αγάπησα) και πολύ αδύνατη για να χρειάζομαι στατίνες, και με συμβούλευσε να τις σταματήσω και να δοκιμάσω να ρίξω τη χοληστερίνη μόνη μου, αυξάνοντας τη γυμναστική και μειώνοντας στο ελάχιστο κάθε τρόφιμο που μπορεί να την επιβαρύνει.
Εκείνος μου εξήγησε κάτι παρεμφερές με αυτό που είχε αναφέρει σε άρθρο μας η ενδοκρινολόγος-διαβητολόγος Μόνικα Μαθιοπούλου: «Οι στατίνες εμποδίζουν την παραγωγή ενδοκυττάριας χοληστερίνης στο ήπαρ», οπότε στο πλαίσιο παρενεργειών οι στατίνες μπορεί να προκαλέσουν μυαλγίες, αύξηση των ηπατικών ενζύμων, αύξηση της CPK από πρόκληση βλάβης στους μυς και σακχαρώδη διαβήτη.
Η ίδια τότε είχε σχολιάσει, βέβαια, ότι «οι περισσότεροι ασθενείς δεν θέλουν να πάρουν στατίνες, διότι φοβούνται μην επιβαρύνουν το συκώτι τους, κάτι τέτοιο όμως δεν ισχύει». Οπότε, με τον ενδοκρινολόγο μου συμφωνήσαμε το εξής: Θα διέκοπτα τις στατίνες, θα δοκίμαζα για μερικούς μήνες να αλλάξω λίγο παραπάνω τον τρόπο ζωής μου και, αν βλέπαμε ότι η χοληστερίνη δεν πέφτει, θα τις ξεκινούσα πάλι. Σκοπός, άλλωστε, δεν ήταν να ακυρώσω τον καρδιολόγο –όπως όλα δείχνουν, μεγαλώνοντας δεν θα γλιτώσω τις στατίνες– αλλά να κάνω πρώτα μία σοβαρή προσπάθεια και να το «παλέψω» μερικά χρόνια χωρίς αυτές. Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι στους δύο μόλις μήνες που τις πήρα η ολική χοληστερόλη μου από 250 είχε πέσει στο 160.
Τι άλλαξα στην καθημερινότητά μου και έριξα τη χοληστερίνη μου
Σήμερα, ενάμιση χρόνο έπειτα από εκείνη την απόφαση, η ολική χοληστερόλη μου είναι 180 (56 η HDL και 103 η LDL), ο ενδοκρινολόγος μου ενθουσιασμένος και η γενικότερη φυσική μου κατάσταση ίσως καλύτερη από ποτέ στην ενήλικη ζωή μου. Τι έχω αλλάξει;
- Έκοψα εντελώς το βραδινό delivery: Μπορεί να μην έτρωγα μεγάλες ποσότητες, αλλά 2-3 βράδια την εβδομάδα σίγουρα θα παραγγέλναμε πίτσα, σουβλάκια ή κανένα burger. Πλέον, αυτό θα γίνει μόνο μία φορά την εβδομάδα, οπότε θα φάω καλαμάκι κοτόπουλο και σαλάτα (με όλες τις σος, είπαμε!).
- Ως εκ τούτου μείωσα και το κρέας: Αφού δεν παραγγέλνουμε πια απ΄ έξω, φτιάχνω σαλάτες που για να μην υπολείπονται σε πρωτεΐνη ενισχύω με έτοιμα, βρασμένα όσπρια, ή με τόνο Αλοννήσου.
- Μείωσα σημαντικά τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα: Πιο παλιά, τα βράδια που δεν θα παραγγέλναμε στο σπίτι θα τρώγαμε τοστ, αλλά εγώ θα τσιμπολογούσα και μερικά πατατάκια ή κρακεράκια. Επίσης, λατρεύω αυτά τα έτοιμα noodles, στα οποία βάζεις βραστό νερό, αλλά δεν τα ξαναπήρα ποτέ. Μπισκοτάκια και κρουασανάκια δεν αποτελούν πλέον εναλλακτικές για το πρωινό μου, ούτε καν οι τυρόπιτες. Από το κυλικείο ή τον φούρνο θα πάρω κουλούρι ολικής άλεσης με γαλοπούλα και ανθότυρο, ενώ μέσα στη μέρα θα φάω επίσης γιαούρτι με χαμηλά λιπαρά, φρούτα και μπόλικους ξηρούς καρπούς, που έχει βρεθεί ότι μειώνουν τη χοληστερίνη. Επιπλέον, φτιάχνω πολύ συχνά overnight oats με βρόμη.
- Γλυκά και τυριά ούτως ή άλλως δεν έτρωγα σε μεγάλες ποσότητες, όμως πλέον θα αρκεστώ στη μαύρη σοκολάτα τα απογεύματα που θέλω κάτι τονωτικό, ενώ έχω αγαπήσει το κρύο πράσινο τσάι που είναι ανάμεσα στις τροφές που μειώνουν τη χοληστερόλη.
- Τέλος, έγινα πιο συνεπής και στη σωματική μου άσκηση: Μία φορά την εβδομάδα αερόβια, παίζοντας βόλεϊ, και μία φορά Pilates. Φέτος στόχος μου είναι να χωρέσω και μία φορά την εβδομάδα βάρη, γιατί, όπως επεσήμανε και ο αγαπητός μου καρδιολόγος, δεν είμαι πια 20 χρονών!