ΜΗΠΩΣ ΕΧΕΙΣ ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΗ ΓΙΑ ΕΝΔΟΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΗ ΛΟΙΜΩΞΗ;

Έρευνα δείχνει ότι μια θανατηφόρα ενδονοσοκομειακή λοίμωξη τελικά δεν προέρχεται από εκεί που πίστευαν οι γιατροί, αλλά φαίνεται να «πυροδοτείται» από κάποια ιατρική πράξη.

Οι ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις προσβάλουν ασθενείς που νοσηλεύονται σε νοσοκομεία για διάφορες αιτίες και είναι μία από τις κύριες απειλές για την υγεία τόσο εκείνων όσο και του προσωπικού των νοσοκομείων. Ένας εκ των βασικότερων «ενόχων» είναι το Clostridioides difficile, εν συντομία C. difficile ή C. diff, που παλαιότερα ονομαζόταν Clostridium difficile, από την ελληνική λέξη «κλωστήρ» και τη λατινική «difficile» (δύσκολος).

Πρόκειται για βακτήριο που βρίσκεται στο περιβάλλον, τον αέρα, το νερό, σε τρόφιμα όπως το κατεργασμένο κρέας και στα κόπρανα των ανθρώπων και των ζώων. Αυτό το παθογόνο αίτιο διάρροιας, που σχετίζεται με τη λήψη αντιβιοτικών και την κολίτιδα, σχηματίζει σπόρους οι οποίοι μπορούν να διατηρηθούν στο περιβάλλον από εβδομάδες έως μήνες.

Εκτιμάται πως το 75% των περιπτώσεων λοίμωξης από τον μικροοργανισμό αυτόν μεταδίδεται ενδονοσοκομειακά, ενώ το 95% σχετίζεται με τη χρήση αντιβιοτικών. Παρά τα μέτρα πρόληψης που ακολουθούνται, το βακτήριο δεν έχει νικηθεί. Αντίθετα, έχει κάνει πιο έντονη την παρουσία του.

Μια «ενδονοσοκομειακή λοίμωξη» που μπορεί να προϋπάρχει

Ευρήματα πρόσφατης μελέτης υποδηλώνουν ότι η βαρύτητα της μόλυνσης από C. diff μπορεί να είναι όχι τόσο θέμα ενδονοσοκομειακής μετάδοσης, όσο αποτέλεσμα χαρακτηριστικών που σχετίζονται με τους ίδιους τους ασθενείς. Ομάδα με επικεφαλής τον Evan Snitkin και τον Vincent Young (μέλη των Τμημάτων Μικροβιολογίας & Ανοσολογίας και Εσωτερικής Ιατρικής/Λοιμωξιολογίας της Ιατρικής Σχολής του University of Michigan) και τη Mary Hayden του Ιατρικού Κέντρου του Πανεπιστημίου Rush, αξιοποίησε τις συνεχιζόμενες επιδημιολογικές μελέτες που επικεντρώθηκαν στο νοσοκομείο.

iStock

Εστίασαν σε επίκτητες λοιμώξεις που τους επέτρεψαν να αναλύουν καθημερινά δείγματα κοπράνων από κάθε ασθενή στη μονάδα εντατικής θεραπείας στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Rush για περίοδο 9 μηνών. Διαπιστώθηκε πως ποσοστό πάνω από 9% σε δείγματα 1.100 ασθενών είχαν «πληγεί» από το C. diff. Περαιτέρω καλλιέργεια έδειξε ότι υπήρχαν πολύ λίγες ενδείξεις πως τα στελέχη του βακτηρίου ήταν τα ίδια μεταξύ των ασθενών, κάτι που θα υποδείκνυε ενδονοσοκομειακή μετάδοση.

Στην πραγματικότητα, υπήρξαν μόνο έξι γονιδιωματικά υποστηριζόμενες μεταδόσεις κατά την περίοδο της μελέτης. Αντίθετα, οι άνθρωποι που ήταν ήδη αποικισμένοι από το βακτήριο διέτρεχαν μεγαλύτερο κίνδυνο μετάβασης σε μόλυνση. Όπως δήλωσε ο Δρ. Snitkin, σε αυτούς τους ασθενείς συνέβη κάτι που ακόμα δεν καταλαβαίνουν οι επιστήμονες, το οποίο προκάλεσε τη μετάβαση του C. diff εκτός εντέρου. Ενδεικτικά, περίπου το 5% του πληθυσμού εκτός ενός περιβάλλοντος υγειονομικής περίθαλψης έχει C. diff στο έντερό του, όπου συνήθως δεν προκαλεί προβλήματα.

Τι γίνεται τώρα με την πρόληψη

Η παραπάνω διαπίστωση δεν σημαίνει ότι δεν χρειάζονται μέτρα πρόληψης. Φάνηκε πως τα μέτρα που ακολουθούνταν στις ΜΕΘ ήταν πιθανώς υπεύθυνα για τον χαμηλό ρυθμό μετάδοσης. Ωστόσο, η τρέχουσα μελέτη υπογραμμίζει ότι απαιτούνται περισσότερα βήματα για τον εντοπισμό των ασθενών που έχουν αποικιστεί και την προσπάθεια πρόληψης της μόλυνσης σε αυτούς.

Pexels / Pixabay

Οι ερευνητές τόνισαν ότι «το βακτήριο είναι παντού γύρω μας. Δημιουργεί σπόρια, τα οποία είναι αρκετά ανθεκτικά στις περιβαλλοντικές πιέσεις, συμπεριλαμβανομένης της έκθεσης στο οξυγόνο και της αφυδάτωσης. Για παράδειγμα, είναι αδιαπέραστα από το απολυμαντικό χεριών με βάση το αλκοόλ».

«Πρέπει να βρούμε τρόπους για να αποτρέψουμε τους ασθενείς από το να αναπτύξουν λοίμωξη όταν τους δίνουμε σίτιση με σωλήνα, αντιβιοτικά και αναστολείς αντλίας πρωτονίων. Όλα αυτά προδιαθέτουν τους ανθρώπους να εμφανίσουν πραγματική λοίμωξη με C. diff που προκαλεί βλάβη στα έντερα ή χειρότερα», τόνισαν οι επιστήμονες.

Ενημέρωσαν και ότι την επόμενη φάση της μελέτης θα χρησιμοποιήσουν τεχνητή νοημοσύνη, ώστε να μπορούν να προβλέπουν έγκαιρα τους ασθενείς που διατρέχουν κίνδυνο μόλυνσης από C. diff. Έτσι, θα μπορούν να ωφεληθούν από πιο εστιασμένη παρέμβαση.