ΜΑΘΕ ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ GABA ΚΑΙ ΠΩΣ ΘΑ ΣΕ ΒΟΗΘΗΣΕΙ ΝΑ ΔΙΩΞΕΙΣ ΤΗΝ ΕΝΤΑΣΗ

Τι μπορούμε να κάνουμε για να επηρεάσουμε τη χημεία του εγκεφάλου μας και να διώξουμε το στρες και την κακή διάθεση; Το GABA μας δείχνει τον δρόμο.

Δεν υπάρχει σπουδαιότερο εργαστήρι χημείας και βιολογίας από το ανθρώπινο σώμα. Απίστευτα πράγματα συμβαίνουν μέσα μας κάθε στιγμή, που, είτε το αντιλαμβανόμαστε είτε όχι, καθορίζουν τον τρόπο ζωής μας. Όχι, όμως, ερήμην μας.

Πολύ συχνά ο ίδιος ο άνθρωπος είναι η θεραπεία σε όσα του συμβαίνουν, αρκεί να είναι έτοιμος να αλλάξει ορισμένες συνήθειες. Εν προκειμένω, να… «ανεβάσει» το GABA του.

Τι είναι το GABA

To GABA (γ-αμινοβουτυρικό οξύ) είναι ο κύριος ανασταλτικός νευροδιαβιβαστής του κεντρικού νευρικού συστήματος. Υπάρχει στις περισσότερες περιοχές του εγκεφάλου και συμμετέχει στο 40% των ανασταλτικών συνάψεων. Χωρίς να μπούμε σε λεπτομέρειες που θα κουράσουν, νευροδιαβαστές όπως ο GABA έχουν διεγερτική ή ανασταλτική δράση και μια δυσλειτουργία στο σύστημα επικοινωνίας τους «μπορεί να έχει σχέση με διαφορετικές νευρολογικές και ψυχιατρικές διαταραχές», εξηγεί ο ψυχίατρος-ψυχοθεραπευτής Αριστοτέλης Βάθης.

Σύμφωνα με την Cleveland Clinic, όταν το GABA δεν βρίσκεται σε ισορροπία και δεν λειτουργεί όπως θα έπρεπε, το άτομο μπορεί να εμφανίζει:

• Άγχος και διαταραχές διάθεσης.
• Σχιζοφρένια.
• Αυτισμό.
• Κατάθλιψη.
• Επιληψία, κρίσεις.

Άλλες παθήσεις που σχετίζονται με ανισορροπία στο GABA περιλαμβάνουν:

• Ανεπάρκεια πυριδοξίνης.
• Ηπατική εγκεφαλοπάθεια.
• Δυστονία.
• Υπερυπνία (διαταραχές ύπνου).

Οι ερευνητές εξετάζουν κατά πόσο η αύξηση των επιπέδων GABA στον οργανισμό μπορεί να βοηθήσει άτομα με υψηλή πίεση, διαταραχές ύπνου και διαβήτη.

Σε κάθε περίπτωση, όπως λέει και ο Δρ Βάθης, «τα υγιή επίπεδα του GABA έχουν σχέση με την θετική διάθεση, το λιγότερο στρες, την ένταση και την κατάθλιψη». Η διατήρησή τους είναι πολύ σημαντική για την αντιμετώπιση ψυχικών διαταραχών.

Εικονογράφηση: Ελένη Καστρινογιάννη

Πώς θα «ανεβάσεις» το GABA σου φυσικά

Παρόλο που υπάρχει φαρμακευτική αγωγή η οποία μπορεί να επιδράσει στη λειτουργία του εν λόγω νευροδιαβιβαστή και που φυσικά θα συστήσει ο θεράποντας ιατρός, έχουμε τη δυνατότητα να διατηρούμε τα επίπεδά του υγιή και από μόνοι μας, με μικρές (ή μεγαλύτερες) αλλαγές στην καθημερινότητά μας.

Αυτές, σύμφωνα με την κλινική αποτοξίνωσης Summit Malibu, αλλά και τον Δρ Βάθη μπορεί να είναι:

– Αλλαγές στην διατροφή

Ο πιο γρήγορος τρόπος να «ανεβάσουμε» το GABA μας είναι μέσω της διατροφής μας. Χρειάζεται να αποφεύγουμε εντελώς το junk food, το οποίο δεν έχει σχεδόν καμία θρεπτική αξία, μας κάνει να νιώθουμε κουρασμένοι και κακοδιάθετοι, ενώ αυξάνει τη γλυκόζη στο αίμα. Αντίθετα, βοηθά σημαντικά το να αυξήσουμε τα πράσινα λαχανικά στη διατροφή μας (σπανάκι, μπρόκολο, λάχανο, κουνουπίδι, λαχανάκια Βρυξελλών), καθώς και την κατανάλωση τροφών όπως καστανό ρύζι, καρύδια και αμύγδαλα, μανιτάρια, τομάτες και γλυκοπατάτες, μπανάνες και μούρα, γιαούρτι και όσπρια. Επίσης, οι γαρίδες και η σόγια έχει βρεθεί να βελτιώνουν τη λειτουργία του νευροδιαβιβαστή.

– Όχι σε αλκοόλ και ναρκωτικά

Μπορεί να έχουμε την εντύπωση ότι ένα ποτηράκι παραπάνω «ανεβάζει» τη διάθεση, όμως η κατάχρηση αλκοόλ και ναρκωτικών μπορεί σταδιακά να μπλοκάρει τη φυσιολογική λειτουργία του νευροδιαβιβαστή ή και να τον «απενεργοποιήσει», ειδικά αν το άτομο εθιστεί σε αυτές τις ουσίες.

– Τακτική σωματική άσκηση

Υπάρχει λόγος που η σωματική άσκηση είναι το πρώτο πράγμα που θα σας προτείνει ένας ειδικός, όταν τον ρωτήσετε πώς να βελτιώσετε τη σωματική και ψυχική σας υγεία (ακόμα καλύτερη η ομαδική άσκηση). Μόλις 30 λεπτά δυναμικό περπάτημα, ποδηλασία ή άλλη αεροβική άσκηση 4 φορές την εβδομάδα μπορεί να αυξήσει σημαντικά τα επίπεδα GAΒA. Η άσκηση, άλλωστε, βοηθά στη ρύθμιση του σωματικού βάρους, αυξάνει την ενέργεια και βελτιώνει τον ύπνο. Λιγότερο γνωστό είναι, ότι η άσκηση μειώνει την ένταση που νιώθουμε «καίγοντας» κορτιζόλη, τη γνωστή και ως «ορμόνη του στρες».

– Yoga και διαλογισμός

Πότε ήταν η τελευταία φορά που είχατε την ευκαιρία να καθίσετε σε ένα ήσυχο μέρος, μόνοι σας, να κλείσετε τα μάτια για 5-10 λεπτά και απλά να αδειάσετε το μυαλό σας αναπνέοντας βαθιά και ρυθμικά (χωρίς να κοιμάστε); Δυστυχώς λίγοι άνθρωποι έχουν την ευκαιρία να το κάνουν στις μέρες μας και, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι αυτοί που ανακουφίζονται περισσότερο από το στρες και το άγχος.

Η yoga δίνει μια καλή ευκαιρία όχι μόνο να εξασκήσετε το σώμα και το πνεύμα σας, αλλά και να αφεθείτε στον διαλογισμό. Μάλιστα, οι ειδικοί λένε, ότι μαθαίνοντας να μένετε στις αλλεπάλληλες στάσεις της yoga βοηθάτε στην ενεργοποίηση του GABA, βελτιώνετε τη διάθεσή σας και μειώνετε το άγχος. Αξίζει να το δοκιμάσετε και μάλιστα δεν απαιτεί πολύ κόπο, αφού μπορείτε για αρχή να παρακολουθήσετε βίντεο για αρχάριους online, από το σπίτι σας.