LONG COVID: ΑΠΛΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΓΙΑ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΕΙΣ ΤΗΝ ΑΝΑΡΡΩΣΗ ΣΟΥ

Αν είσαι θύμα της Long Covid, υπάρχουν μερικές συμβουλές «γενικής χρήσεως» για να βοηθήσεις το σώμα σου να αναρρώσει ταχύτερα και πιο εύκολα. Σε κάθε περίπτωση, να αισιοδοξείς: οι έρευνες λένε ότι και η Long Covid περνάει.

Η Long Covid όχι μόνο είναι γεγονός - και δεν είναι ιδέα σου -, αλλά φαίνεται ότι ήρθε και για να μείνει, αφού έχει γίνει πλέον ξεκάθαρο ότι μπορεί να επηρεάσει όχι μόνο όσους νόσησαν βαριά, αλλά κι εκείνους που το πέρασαν στο πόδι, συχνότερα δε τις γυναίκες.

Αν λοιπόν έχουν περάσει 10 μήνες από τότε που διαγνώστηκες, αλλά εξακολουθείς να μην αισθάνεσαι καλά ή να έχεις συμπτώματα «παράξενα» και πρωτόγνωρα, πιθανότατα να έχεις Long Covid.

Τα καλά νέα είναι ότι τα περισσότερα συμπτώματα της Long Covid συνήθως ξεπερνιούνται μετά τον πρώτο χρόνο, ειδικά εφόσον οι ασθενείς είχαν προλάβει να εμβολιαστούν, σύμφωνα με μια πρόσφατη έρευνα που διενεργήθηκε στο Ισραήλ. Τα κακά νέα είναι ότι η νόσος επηρεάζει πολλά όργανα. Ας δούμε ποια.

Ποια συστήματα επηρεάζει η Long Covid

Εγκέφαλος

Επηρεάζονται οι περιοχές του εγκεφάλου που ελέγχουν τη γεύση, την όσφρηση, τη χωρική μνήμη (η χωρική μνήμη είναι λειτουργία του εγκεφάλου κατά την οποία το άτομο αποθηκεύει, ανακαλεί, επεξεργάζεται και χρησιμοποιεί πληροφορίες που έχουν σχέση με τους χώρους ή τα αντικείμενα και τις σχέσεις μεταξύ τους), τη λήψη σύνθετων αποφάσεων και την ικανότητα συγκέντρωσης, δημιουργώντας το λεγόμενο brain fog.

Αναπνευστικό

Παρουσιάζονται δυσκολίες στην αναπνοή, επίμονος βήχας και μειωμένη απόδοση στην άσκηση ή και τη φυσική δραστηριότητα.

iStock

Καρδιά

Προβλήματα δημιουργούνται με την πηκτικότητα και τη ροή του αίματος, όπως θρομβώσεις, αρτηριοσκλήρυνση και υπέρταση.

Ψυχισμός

Εμφανίζονται ή εντείνονται η αγχώδης διαταραχή, η κατάθλιψη, τα διάφορα προβλήματα στον ύπνο, καθώς και το μετατραυματικό σύνδρομο.

Ορμονικό σύστημα

Πολύ συχνή είναι η εμφάνιση του σακχαρώδους διαβήτη ή η επιδείνωση του υπάρχοντος, καθώς και η θυρεοειδίτιδα Hashimoto.

Γαστρεντερικό

Συχνά παρατηρούνται αυξημένα ηπατικά ένζυμα, καθώς και δυσλειτουργίες στο έντερο, εξαιτίας της διαταραχής στην ισορροπία του μικροβιώματος.

Ανοσοποιητικό

Παρατηρούνται πολυσυστηματικά, φλεγμονώδη συμπτώματα.

Γιατί συμβαίνει αυτό

Στο εξωτερικό περίβλημα κάθε κυττάρου υπάρχουν πρωτεΐνες/ένζυμα. Ορισμένα κύτταρα διαθέτουν ένα ένζυμο που αποκαλείται ACE 2 ή ένζυμο μετατροπής της αγγειοτενσίνης. Το ACE 2 είναι ρυθμιστής της λειτουργίας του Συστήματος Ρενίνης- Αγγειοτενσίνης-Αλδοστερόνης (ΣΡΑΑ) που επί της ουσίας μειώνει τη φλεγμονή και την ίνωση, μετριάζοντας τη βλάβη των τελικών οργάνων.

iStock

Το σύστημα ρενίνης-αγγειοτενσίνης-αλδοστερόνης (ΣΡΑΑ) βρίσκεται στο κέντρο του ενδιαφέροντος της ιατρικής έρευνας και πρακτικής τα τελευταία 100 χρόνια τουλάχιστον. Μέχρι πολύ πρόσφατα το ενδιαφέρον αυτό αφορούσε αποκλειστικά τη σημασία του, για τη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης.

Σήμερα όμως, η έρευνα επικεντρώνεται στη σημασία του για μια σειρά ζωτικών λειτουργιών του οργανισμού, μεταξύ των οποίων η συμμετοχή του στην παθογένεια των νόσων που προκαλούνται από την οικογένεια των κορωνοϊών.

Από τις συνιστώσες του «ανεξάντλητου» αυτού συστήματος, το μετατρεπτικό ένζυμο 2 της αγγειοτενσίνης (Angiotensin Converting Enzyme 2-ACE2) αποδείχθηκε ο καθοριστικός παράγοντας για την προσβολή των κυττάρων του οργανισμού από τον SARS-CoV-2.

Ο ιός προσδένεται επάνω στο ένζυμο και το εμποδίζει να επιτελέσει τις χρήσιμες λειτουργίες του σε καρδιά, πνεύμονες, συκώτι, εγκέφαλο και αρτηρίες. Το ACE 2 εκτός από τη μείωση της φλεγμονής, προστατεύει και το αίμα από τη δημιουργία θρόμβων.

5 βήματα για την ανάρρωση

Ένα ακόμη καλό νέο είναι ότι το σώμα μας διατηρεί την ικανότητά του να αυτοθεραπεύεται και να επουλώνει τις... πληγές του, η Covid-19 δεν μας το έχει στερήσει. Ίσως χρειάζεται περισσότερος χρόνος, ίσως πιο προσεκτικές και στοχευμένες επιλογές, φαίνεται όμως ότι μπορούμε να το βοηθήσουμε να «πάρει τα πάνω του».

Η Efrat Lamandre, νοσοκόμα με ειδίκευση στην προσέγγιση της ολιστικής ιατρικής στις ΗΠΑ, που έχει ασχοληθεί επισταμένως με Long Covid ασθενείς και έχει κάνει σχετική έρευνα, δίνει μερικές συμβουλές για το πώς μπορούμε να βοηθήσουμε το σώμα μας να ανακάμψει. Εσείς, πάλι, προτού πάρετε οποιαδήποτε απόφαση, συμβουλευτείτε τον δικό σας γιατρό, ειδικά αν σας παρακολουθεί συστηματικά για διεγνωσμένα συμπτώματα της Long Covid.

iStock

Βελτιώστε τον καθημερινό τρόπο ζωής

• Αποκτήστε μια καλή, καθημερινή ρουτίνα ύπνου. Υπάρχουν ορισμένες τεχνικές που θα σας βοηθήσουν.
• Ακολουθήστε ένα πρόγραμμα καθημερινής άσκησης, αυξάνοντας σταδιακά και προσεκτικά την ένταση, ώστε να μην οδηγηθείτε σε κατάρρευση.
• Δοκιμάστε την ενσυνείδητη αναπνοή, με τη σύμφωνη γνώμη του γιατρού σας.
• Δώστε έμφαση σε αντιφλεγμονώδη διατροφή, με βάση τη φυτοφαγία που είναι πλούσια σε ω-3 λιπαρά οξέα.

Βοηθήστε το ACE 2 να επαναλειτουργήσει σωστά

Συμπληρώματα διατροφής που ενισχύουν τη λειτουργία του είναι:

• Τα ω-3, που φαίνεται ότι συμβάλλουν στη μείωση της φλεγμονής, ενώ και η συμβολή τους στην Covid-19 έχει μελετηθεί εκτεταμένα.
• Η κουρκουμίνη, η βασική δράση της οποίας φαίνεται να έγκειται στη μείωση της φλεγμονής του οργανισμού. Συγκεκριμένα, φαίνεται να εμποδίζει τον σχηματισμό προ-φλεγμονωδών παραγόντων και να βελτιώνει την αποτελεσματικότητα των κυττάρων του γενικού και του ειδικού ανοσοποιητικού συστήματος.
• Η ρεσβερατρόλη, μια ένωση που ανήκει στις πολυφαινόλες οι οποίες έχουν αντιοξειδωτικές ιδιότητες, βελτιώνει τη ροή του αίματος προς τον εγκέφαλο.
• Η βιταμίνη D ενισχύει το ACE 2 και έχει αντιφλεγμονώδη δράση.
• Το Άλφα λιποϊκό οξύ μειώνει την υπέρταση και διατηρεί σταθερή την παρουσία του ACE 2 στον εγκέφαλο. Το συνένζυμο αυτό είναι ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό και έχει έναν ουσιαστικό ρόλο στο μεταβολισμό των μακροθρεπτικών συστατικών (υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και λίπη). Βρίσκεται σε κόκκινο κρέας, ντομάτες, μπρόκολο, παντζάρια, σπανάκι, πατάτες και καρότα.

Βοηθήστε τα μιτοχόνδρια να ανασυσταθούν

Όταν το ACE 2 καταστρέφεται, δημιουργείται οξειδωτικό στρες που φθείρει τα μιτοχόνδρια, τα οποία έχουν άμεση σχέση με την κόπωση και τη γήρανση του οργανισμού. Το οξειδωτικό στρες προκαλεί κόπωση, γνωστική δυσλειτουργία, δυσκολίες στην αναπνοή και μυϊκή αδυναμία

Την ανανέωση και αποκατάσταση των μιτοχονδρίων βοηθάνε συμπληρώματα, όπως το συνένζυμο Q10, το συμπλήρωμα NAD (Nicotinamide Adenine Dinucleotide ή δινουκλεοτίδιο αδενίνης νικοτιναμιδίου), ένα συνένζυμο αναγκαίο για την ενεργοποίηση των μεταβολικών δράσεων του σώματος, η γλουταθειόνη και η πυρρολοκινολίνη κινόνη, ή εν συντομία PQQ, που παίζει σημαντικό ρόλο στην ενίσχυση της λειτουργίας του εγκεφάλου, αυξάνει τα επίπεδα ενέργειας και συγκέντρωσης και πιστεύεται ότι χαρίζει μακροζωία.

Δώστε στα όργανα όπλα για να επουλωθούν

Όταν τα μιτοχόνδρια και το ACE 2 επιδιορθωθούν, πιθανότατα θα είστε σε ένα καλό δρόμο, αλλά δεν θα πρέπει να αμελήσετε τον εγκέφαλο. Στόχος είναι να διεγερθεί η νευροπλαστικότητα, η ικανότητα του εγκεφάλου να αναπλάθεται και να δημιουργεί νέες νευρωνικές συνδέσεις, και να αποκατασταθεί η λειτουργία των νευροδιαβιβαστών. Τα ω-3 και η φυτοφαγική διατροφή θα βοηθήσουν σημαντικά.

Ανακουφιστείτε από το καθημερινό άγχος

Ξέρουμε πόσο δύσκολο είναι αυτό, έστω κι αν ακούγεται το πιο απλό. Εδώ θα πρέπει ο καθένας να βρει τον τρόπο που ανακουφίζει τον ίδιο. Μπορεί να είναι η ψυχοθεραπεία, ο διαλογισμός, η γιόγκα, η διασκέδαση, η μουσική, οτιδήποτε σας βοηθάει να χαλαρώνετε και να προσφέρετε στον εαυτό σας ηρεμία και σύνδεση με το παρόν.