ΗΞΕΡΕΣ ΟΤΙ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΚΑΙ ΚΡΥΜΜΕΝΑ ΜΕΛΑΝΩΜΑΤΑ;

Καθώς ο Ιούνιος είναι ο μήνας ευαισθητοποίησης για το μελάνωμα, αναζητήσαμε πού μπορεί να κρύβονται οι μη φανερές βλάβες – γιατί υπάρχουν κι αυτές. Το κρυμμένο μελάνωμα δίνει ορισμένα σημάδια που καλό είναι να γνωρίζεις προτού ανησυχήσεις.

Λίγο-πολύ οι περισσότεροι γνωρίζουμε τι είναι το μελάνωμα και γιατί είναι επικίνδυνο. Το μελάνωμα του δέρματος, σύμφωνα με τους επιστήμονες, αποτελεί την πιο επιθετική και θανατηφόρα μορφή καρκίνου του δέρματος. Τα καλά νέα είναι ότι όταν εντοπιστεί νωρίς, στην πλειονότητα των περιπτώσεων μπορεί να θεραπευτεί με χειρουργική επέμβαση.

Το δερματικό μελάνωμα είναι το μελάνωμα που αναπτύσσεται αρχικά στο δέρμα με τη μορφή μιας ελιάς, η οποία μεγαλώνει και αλλάζει σχήμα, χρώμα και ίσως υφή. Μπορεί επίσης να αναπτυχθεί βαθιά μέσα στο δέρμα και τότε μιλάμε για διηθητικό μελάνωμα, ενώ το μεταστατικό μελάνωμα εισβάλει στους λεμφαδένες και τα αιμοφόρα αγγεία και έτσι εξαπλώνεται σε μακρινά από το δέρμα μέρη του σώματος.

Το μελάνωμα μπορεί να αναπτυχθεί οπουδήποτε στο σώμα, συμπεριλαμβανομένου του κεφαλιού και του λαιμού, του δέρματος κάτω από τα νύχια, των γεννητικών οργάνων, ακόμη και στα πέλματα των ποδιών ή στις παλάμες των χεριών. Ενδέχεται μάλιστα να μην έχει το καφέ χρώμα ενός σπίλου, αλλά να είναι ελαφρώς κόκκινο, και αυτό ονομάζεται αμελανωτικό μελάνωμα.

Πότε μια βλάβη «κρύβεται»

Καταλαβαίνεις ότι, αν και υπάρχει σαφέστατη σύνδεση με την έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία, γι' αυτό και συστήνεται να παίρνεις τα μέτρα σου από τον ήλιο ανελλιπώς, τα μελανώματα μπορούν να αναπτυχθούν και σε περιοχές του σώματος που έχουν μικρή ή καθόλου έκθεση στον ήλιο.

iStock

Εντυπωσιακό είναι μάλιστα ότι έχουν εντοπιστεί και στις βλεννογόνους μεμβράνες στο εσωτερικό της στοματικής κοιλότητας, του γαστρεντερικού σωλήνα, του γυναικείου κόλπου, στο μάτι και αλλού. Όλα τα μελανώματα που εμφανίζονται σε περιοχές του σώματος τις οποίες οι περισσότεροι άνθρωποι δεν θα σκέφτονταν να ελέγξουν μερικές φορές αναφέρονται ως κρυμμένα μελανώματα. Κρυμμένο μελάνωμα είναι πιο πιθανό να εμφανιστεί σε άτομα με σκουρόχρωμη επιδερμίδα.

Σύμφωνα με τη Mayo Clinic, κρυμμένα μελανώματα μπορεί να είναι:

– Μελάνωμα στο σώμα

Το μελάνωμα αυτό αναπτύσσεται στη βλεννογόνο μεμβράνη. Αυτός ο ιστός «ντύνει εσωτερικά» τη μύτη, το στόμα, τον οισοφάγο, τον πρωκτό, το ουροποιητικό σύστημα και τον κόλπο. Αυτά τα μελανώματα είναι δύσκολο να ανιχνευθούν, επειδή τα συμπτώματά τους μοιάζουν με άλλων πιο συνηθισμένων προβλημάτων.

Τι να σε ανησυχήσει, ώστε να απευθυνθείς σε γιατρό:

• Αιμορραγία και φαγούρα στον κόλπο.
• Ασυνήθιστος πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή ή λίγο μετά.
• Αιμορραγία από το ορθό.
• Πόνος στο ορθό ή τον πρωκτό.
• Διάρροια ή δυσκοιλιότητα.
• Μια ασυνήθιστη μάζα στην περιοχή του ορθού.
• Αίμα στα ούρα.
• Πόνος κατά την ούρηση.
• Ανάγκη συχνής ούρησης που όμως δεν δικαιολογείται από την ποσότητα των ούρων.
• Δυσκολία ή πόνος κατά την κατάποση.
• Αιμορραγία ή μούδιασμα στο στόμα.
• Λευκές, κόκκινες ή αποχρωματισμένες κηλίδες στο στόμα, τα ούλα ή τη γλώσσα.
• Οίδημα ή πληγή στα χείλη που δεν επουλώνεται.
• Χαλαρά δόντια ή οδοντοστοιχίες που παύουν να συγκλίνουν σωστά.
• Ανεξήγητη απώλεια βάρους.

– Μελάνωμα στο μάτι

Το οφθαλμικό μελάνωμα εμφανίζεται συχνότερα πίσω από τη λευκή περιοχή του ματιού, που ονομάζεται ραγοειδής χιτώνας. Ένα τέτοιο μελάνωμα προκαλεί αλλαγές στην όραση και μπορεί να διαγνωστεί κατά τη διάρκεια μιας οφθαλμολογικής εξέτασης, όχι όμως κατά την απλή μέτρηση της οπτικής οξύτητας από έναν οπτομέτρη.

iStock

Τι να σε ανησυχήσει, ώστε να απευθυνθείς σε γιατρό:

• Καφέ ή σκοτεινές κηλίδες στο λευκό του ματιού.
• Ένα σκούρο σημείο στην ίριδα (το έγχρωμο μέρος του ματιού).
• Κακή ή θολή όραση στο ένα μάτι.
• Απώλεια περιφερικής όρασης.
• «Μυγάκια», κηλίδες ή λάμψεις στην όραση.
• Αλλαγή στο σχήμα της κόρης.

– Μελάνωμα στο νύχι

Πρόκειται για μια σπάνια μορφή μελανώματος που εμφανίζεται κάτω από το νύχι. Μπορεί επίσης να βρεθεί στις παλάμες των χεριών ή στα πέλματα των ποδιών. Η επιστημονική του ονομασία είναι μελάνωμα acral-lentiginous και συνήθως είναι πολύ σκοτεινό, επίπεδο, με ασαφή όρια. Είναι πιο συχνό σε άτομα ασιατικής καταγωγής και άτομα με σκουρόχρωμη επιδερμίδα.

Τι να σε ανησυχήσει, ώστε να απευθυνθείς σε γιατρό:

• Μια καφέ ή μαύρη ράβδωση κάτω από το νύχι.
• Οίδημα σαν από χτύπημα ή οζίδιο κάτω από το νύχι.
• Πιο σκούρο δέρμα γύρω από το νύχι.
• Νύχι που ανασηκώνεται και μοιάζει σαν να «ξεκολλά» από το δέρμα ή ένα περίεργο σπάσιμο στη μέση του νυχιού.

Τι πρέπει να θυμάσαι

Να τονίσουμε ξανά ότι όλα τα παραπάνω συμπτώματα μπορεί να αφορούν (και συνήθως αυτό συμβαίνει) πιο συχνές και ακίνδυνες παθήσεις. Ωστόσο, αν ανησυχείς, είναι προτιμότερο να εξεταστείς από δερματολόγο ή γιατρό αντίστοιχης ειδικότητας, για να αποκλειστεί το ενδεχόμενο του μελανώματος.

Εξίσου επικίνδυνα θεωρούνται και τα μελανώματα που μπορεί να εντοπιστούν στο τριχωτό της κεφαλής και στον λαιμό. Όσον αφορά τον λαιμό, η δυσκολία στην κατάποση, ο πόνος, η αιμορραγία και μια τάση για έντονη αναμάσηση της τροφής αποτελούν ύποπτα σημάδια.

Βασικό μέτρο πρόληψης όσον αφορά το μελάνωμα παραμένει η αποφυγή της παρατεταμένης έκθεσης στην ηλιακή ακτινοβολία, η χρήση αντηλιακού και ο τακτικός έλεγχος των σπίλων (σε πρώτο στάδιο) από τον δερματολόγο.

Στο Κέντρο Μελανώματος και Καρκίνου του Δέρματος του νοσοκομείου Ανδρέας Συγγρός μπορείς να πάρεις πληροφορίες για τις απαραίτητες, σύγχρονες εξετάσεις, και να υποβληθείς σε κάποια από αυτές, ανάλογα με τις συμβουλές των γιατρών.