Η ΘΥΡΕΟΕΙΔΙΤΙΔΑ ΧΑΣΙΜΟΤΟ ΠΑΕΙ «ΠΑΚΕΤΟ» ΜΕ ΑΛΛΑ ΑΥΤΟΑΝΟΣΑ

Δεν είναι ευχάριστα τα νέα για όσους υποφέρουν από Χασιμότο, όμως δίνουν σημαντική ευκαιρία να προλάβουν οι ασθενείς άλλα αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα.

Ανάμεσα στα πολλά και ενδιαφέροντα που συζητήθηκαν στο πρόσφατο 14ο Παγκόσμιο Συνέδριο Αυτοανοσίας 2024 στη Λουμπλιάνα, ένα νέο δεδομένο αναδείχθηκε, το οποίο ενδιαφέρει σίγουρα τα άτομα που υποφέρουν από Χασιμότο, και δη τις γυναίκες. Σύμφωνα, λοιπόν, με τεράστιας κλίμακας μελέτες που συμπεριέλαβαν εκατομμύρια πολίτες από όλο τον κόσμο, επιβεβαιώθηκε μία υποψία που ορισμένοι ερευνητές είχαν εδώ και καιρό: Η πιθανότητα να εμφανίσεις κάποιο ακόμα αυτοάνοσο, όταν έχεις ήδη αυτοάνοση θυροειδίτιδα, είναι εξαιρετικά μεγάλη – και το αντίστροφο.

Ο Καθηγητής Παθολογίας και Αυτοάνοσων Νοσημάτων, κ. Δημήτρης Μπόγδανος, ο οποίος βρέθηκε στο εν λόγω συνέδριο και παρακολούθησε όλες τις εξελίξεις, μίλησε στο OW για τη σχέση της νόσου Χασιμότο και άλλων αυτοάνοσων νοσημάτων, η οποία απαιτεί αυξημένη επαγρύπνηση από τα άτομα που παρουσιάζουν τέτοια συμπτώματα.

Τι μπορεί να επιφυλάσσει η πορεία της υγείας σου αν έχεις Χασιμότο

Ο καθηγητής κ. Μπόγδανος εξήγησε αναλυτικά: «Έπειτα από μεγάλες επιδημιολογικές μελέτες που έλαβαν χώρα σε διάφορες χώρες (π.χ. Σκανδιναβικές χώρες και Ισραήλ), οι οποίες έγιναν σε εκατομμύρια πολίτες, φάνηκε το εξής: Γυναίκες μέσης ηλικίας που εμφανίζουν αυτοάνοση θυροειδίτιδα (Χασιμότο) και ξεκινούν την κατάλληλη θεραπεία, έπειτα από ένα εύλογο χρονικό διάστημα περίπου 5 ετών (και ενώ οι γυναίκες αυτές είναι "ρυθμισμένες" ως προς τη λειτουργία του θυρεοειδούς) μπορεί να εμφανίσουν μια σειρά από άλλα αυτοάνοσα νοσήματα και δη ρευματικά, τουτέστιν ρευματοειδή αρθρίτιδα, συστηματικό ερυθηματώδη λύκο, Σγιόγκρεν, ακόμα και πιο σπάνια νοσήματα, όπως το σκληρόδερμα. Τα αυτοάνοσα αυτά, λοιπόν, δείχνουν να είναι πολύ πιο συχνά σε αυτή την κατηγορία του πληθυσμού που έχει αυτοάνοση θυροειδίτιδα σε σχέση με ανάλογης ηλικίας γυναίκες που δεν έχουν άλλο φλεγμονώδες νόσημα».

Αυτή είναι η πρώτη συσχέτιση που έγινε από τις μελέτες. Ακολούθησαν, ωστόσο, και άλλες.

iStock

Εμφανίζεται πρώτα η Χασιμότο και μετά τα αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα ή το αντίστροφο;

Το ερώτημα «ποιο είναι το νόσημα που κυριαρχεί» είναι το δεύτερο που απασχόλησε τους ερευνητές, στο οποίο επίσης φάνηκε να υπάρχει απάντηση. «Ορισμένα αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα εμφανίζονται σε μικρότερη ηλικία, πριν από τη νόσο Χασιμότο. Συνήθως, όμως, στις γυναίκες έρχεται πρώτα η αυτοάνοση θυροειδίτιδα και έπειτα όλα τα υπόλοιπα», είπε ο κ. Μπόγδανος και συνέχισε:

«Έτσι, κατέληξαν οι μελέτες πως όταν έχεις αυτοάνοση θυροειδίτιδα, έχεις από 2 έως 10 ίσως και 20 φορές μεγαλύτερο ρίσκο να αναπτύξεις αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, το Sjögren και ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος».

«Τίθεται όμως και το αντίστροφο ερώτημα: Αν έχω κάποιο από τα παραπάνω αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα, θα εμφανίσω και Χασιμότο; Ή μήπως έχω και Χασιμότο, αλλά είναι ακόμα αδιάγνωστη; Εδώ, λοιπόν, φάνηκε ότι χάνουμε περίπου 1 στους 20 ασθενείς (ένα 5% περίπου) που έχουν ήδη Χασιμότο και δεν το ξέρουν, άρα δεν λαμβάνουν και τα κατάλληλα φάρμακα για τον θυρεοειδή τους», εξηγεί ο κ. Μπογδάνος.

Υπάρχει τέλος και ένας ακόμα συσχετισμός που απασχόλησε τους ερευνητές: Αν αναλύσουμε αυτούς που δεν έχουν Χασιμότο, αλλά έχουν κάποιο από τα άλλα νοσήματα, θα αναπτύξουν στο μέλλον Χασιμότο; Σε αυτό η απάντηση, σύμφωνα με τον καθηγητή, είναι ότι «ναι, υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα κάποιος να μην έχει Χασιμότο, να έχει ρευματοειδή αρθρίτιδα και να αναπτύξει Χασιμότο κατά την πορεία της ζωής του. Μόνο που ο κίνδυνος στην περίπτωση αυτή δεν είναι τόσο μεγάλος όσο στην προηγούμενη, αντίστροφη περίπτωση που η Χασιμότο εμφανίζεται πρώτη. Εδώ, η πιθανότητα είναι έως 2 φορές μεγαλύτερη».

Τα αυτοάνοσα είναι γυναικεία υπόθεση

Γιατί, όμως, οι ερευνητές έκαναν λόγο μόνο για γυναίκες ασθενείς; Ο κ. Μπόγδανος εξήγησε:

«Στον συνολικό πληθυσμό, από τα 100 άτομα που έχουν αυτοάνοσα νοσήματα, τα 80 είναι γυναίκες. Στα πρώτα 100 άτομα που έχουν αυτοάνοσα νοσήματα γενικά, το πιο συχνό νόσημα είναι η νόσος Χασιμότο. Ένας στους 5 ανθρώπους, δηλαδή, με αυτοάνοσο έχει Χασιμότο. Και σύμφωνα με τα παραπάνω τελευταία δεδομένα, έχει αυξημένες πιθανότητες να εμφανίσει και κάποιο άλλο ρευματικό νόσημα. Τα αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα είναι περίπου 80-100, εκ των οποίων τα συχνότερα είναι αυτά που αναφέρθηκαν παραπάνω».

Οι συσχετισμοί αυτοί, πάντως, που αναλύθηκαν παραπάνω είναι, σύμφωνα με τον καθηγητή, ζήτημα γονιδίων: «Αυτό που εμείς θεωρούμε, που έχει φανεί και που πιστεύουμε πως θα αποδειχθεί και από μελέτες στο μέλλον, είναι ότι μερικά γονίδια που μας κάνουν πιο "επιρρεπείς" στο να αναπτύξουμε θυρεοειδίτιδα Χασιμότο, μπορεί να μας κάνουν πιο επιρρεπείς και σε άλλα αυτοάνοσα νοσήματα. Αν δεν έχουμε το γονίδιο που είναι κοινό στη Χασιμότο και στα άλλα νοσήματα, τότε εμφανίζουμε μόνο Χασιμότο και όχι άλλα νοσήματα».

iStock

Τι οδηγίες θα πρέπει να ακολουθήσει στο εξής ένας ασθενής με Χασιμότο;

«Οδηγίες στους ασθενείς, σχετικές με αυτά τα δεδομένα, θα πρέπει να δοθούν από εταιρείες γιατρών, εν προκειμένω π.χ. από την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Ρευματολογίας ή Ενδοκρινολογίας, οι οποίες θα έχουν μελετήσει τα παραπάνω δεδομένα και θα έχουν καταλήξει σε ορισμένες συγκεκριμένες προτάσεις» διευκρίνησε ο καθηγητής:

«Εμείς μπορούμε να δώσουμε μόνο κάποιες προτροπές: Έχεις Χασιμότο; Θέλει προσοχή γιατί πρόκειται για ένα αυτοάνοσο νόσημα και γιατί η πιθανότητα να αναπτύξεις και ένα άλλο, π.χ. κάποιο ρευματικό νόσημα, είναι πολύ πιο μεγάλη από ό,τι αν δεν είχες θυροειδίτιδα. Γι’ αυτό και αν έχεις συμπτώματα όπως:

• Αρθραλγία στα χέρια
• Πρωινή δυσκαμψία
• Εξανθήματα που δεν έχουν κάποια εξήγηση
• Μία αδικαιολόγητη λευκοπενία (χαμηλά λευκά αιμοσφαίρια)
• Κάποια ανεξήγητα αυτοαντισώματα

…ψάξε καλύτερα. Γιατί μπορεί όλα αυτά να υποκρύπτουν νόσημα που όσο πιο νωρίς διαγιγνώσκεις, τόσο πιο νωρίς θα θεραπεύσεις και δεν θα του επιτρέψεις να εξελιχθεί. Όλα αυτά θα φανούν από τον ανοσολογικό έλεγχο που ούτως ή άλλως πρέπει να κάνεις αν έχεις αυτοάνοση θυροειδίτιδα ή κάποιο συμπτώματα που να παραπέμπει στα παραπάνω και που δεν εξηγείται διαφορετικά».

Σε κάθε περίπτωση, κατέληξε ο ίδιος, ας μην ξεχνάμε ότι η Χασιμότο είναι ένα φλεγμονώδες νόσημα, το οποίο όσο «ρυθμισμένο» κι αν είναι, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να προσβάλλει με διάφορους τρόπους και άλλα όργανα του οργανισμού μας.