ΓΙΑΤΙ ΖΑΛΙΖΟΜΑΙ; ΟΙ ΣΥΧΝΟΤΕΡΕΣ ΑΙΤΙΕΣ ΚΑΙ ΠΟΤΕ ΥΠΑΡΧΕΙ ΛΟΓΟΣ ΑΝΗΣΥΧΙΑΣ

Ο καθένας μας θα βιώσει ζάλη ή ίλιγγο κάποια στιγμή στη ζωή του. Τι κάνουμε εκείνη τη στιγμή και πότε υπάρχει λόγος ανησυχίας;

Πρόκειται για ένα από τα συμπτώματα που σχεδόν όλοι μας κάποτε θα νιώσουμε και τις περισσότερες φορές δεν κρύβει τίποτα το ανησυχητικό. Όταν, όμως, συμβαίνει συχνά ή όταν περιλαμβάνει κι άλλα συμπτώματα (π.χ. λιποθυμία, πόνο στο στήθος, ταχυκαρδία), είναι αναπόφευκτο να αναρωτηθούμε «γιατί ζαλίζομαι;» και να αναζητήσουμε βοήθεια.

Σύμφωνα με το Healthline, η ζαλάδα είναι μια κατάσταση που συνδέεται με τα αισθητηριακά όργανα, ιδιαίτερα τα μάτια και τα αυτιά, τα οποία συνεργάζονται με τον εγκέφαλο και τα νεύρα που διατρέχουν το σώμα μας, για να μας κρατούν σε ισορροπία. Όταν κάποιο μέρος του συστήματος αυτού δεν λειτουργεί σωστά, προκαλείται ζαλάδα.

Ζάλη ή ίλιγγος;

Επίσης, υπάρχει διαφορά ανάμεσα στη ζάλη που προκαλεί σε κάποιον τάση λιποθυμίας και στον ίλιγγο που αποτελεί έναν τύπο ζάλης, ο οποίος περιλαμβάνει και την αίσθηση του στροβιλισμού, σαν το δωμάτιο όπου βρίσκεται το άτομο να γυρίζει. Ο ίλιγγος, επίσης, μπορεί να προκαλεί αναγούλα ή την αίσθηση ότι γέρνει κανείς προς τη μία μεριά, ενώ χειροτερεύει αν κουνήσει το άτομο το κεφάλι του.

iStock

Στις περισσότερες περιπτώσεις, σύμφωνα με το WebMD, ο ίλιγγος υποδηλώνει κάποιο πρόβλημα στο έσω αυτί ή στην παρεγκεφαλίτιδα που είναι υπεύθυνη για την ισορροπία. Οι περισσότεροι ασθενείς, για παράδειγμα, υποφέρουν από καλοήθη παροξυσμικό ίλιγγο θέσης (BPPV). Αυτό σημαίνει, ότι μικροσκοπικά κομμάτια ασβεστίου στα «κανάλια» του έσω αυτιού χαλαρώνουν και μετακινούνται, στέλνοντας λάθος σήματα στον εγκέφαλο. Όλο αυτό μπορεί να συμβαίνει είτε λόγω ηλικίας είτε εξαιτίας κάποιου τραυματισμού στο κεφάλι. Το νιώθει κανείς πιο έντονα όταν γυρίζει στο κρεβάτι ή όταν στέκεται όρθιος και γυρίζει το κεφάλι του. Στις περισσότερες περιπτώσεις υποχωρεί από μόνο του.

Ωστόσο, ίλιγγος μπορεί να προκληθεί από κάποια μόλυνση στο προθαλαμικό νεύρο του έσω αυτιού, ενώ αν συνοδεύεται από απώλεια ακοής μπορεί να πρόκειται για λαβυρινθίτιδα.

Με ιλίγγους συνδέεται η νόσος Μενιέρ, η οποία, σύμφωνα με τον ΩΡΛ Κωνσταντίνο Σουλαντίκα, είναι μια χρόνια ιδιοπαθής πάθηση του έσω ώτος που χαρακτηρίζεται από περιοδικές κρίσεις ιλίγγου, εμβοών, «βουλωμένων» αυτιών, και απώλειας ακοής. Το συμπτώματα αυτά είναι παροδικά και υποχωρούν, ενώ συνήθως εκδηλώνονται σε άτομα άνω των 50 ετών.

Τέλος, ίλιγγο μπορεί να βιώνουν και άτομα που υποφέρουν από ημικρανίες, ακόμα κι αν αυτές δεν είναι έντονες. Μπορεί να διαρκέσουν από μερικά λεπτά μέχρι ώρες και να συνοδεύονται τόσο από πονοκέφαλο όσο και από ευαισθησία στο φως ή τους ήχους.

Pexels Andrea Piacquadio

Προβλήματα κυκλοφορικού που προκαλούν ζαλάδα

Σύμφωνα με τη Mayoclinic, ένα άτομο μπορεί να νιώθει ζαλάδα λόγω κακής κυκλοφορίας του αίματος ή αν η καρδιά δεν παρέχει αρκετό αίμα στον εγκέφαλο λόγω:

• Υπότασης, η οποία μπορεί να είναι πιο έντονη το πρωί, γιατί ο ρυθμός της καρδιάς και η πίεση είναι συνήθως χαμηλότερα κατά τον ύπνο.
• Υπέρτασης: Είναι εμφανέστερη όταν σηκώνεται κανείς από καθιστή ή ξαπλωτή θέση.

Γιατί ζαλίζομαι: Άλλοι λόγοι

Πολλοί ακόμα λόγοι μπορεί να προκαλούν ζαλάδα σε κάποιον. Αυτοί, σύμφωνα πάντα με τη Mayoclinic, μπορεί να είναι:

• Κάποια νευρολογική διαταραχή (το Πάρκινσον και η πολλαπλή σκλήρυνση συνδέονται με ζαλάδες).
• Η φαρμακευτική αγωγή που παίρνει κάποιος (ειδικά τα χάπια που ρίχνουν την πίεση).
• Αγχώδεις διαταραχές.
• Χαμηλά επίπεδα σιδήρου (αναιμία).
• Χαμηλά επίπεδα σακχάρου (υπογλυκαιμία).
• Αφυδάτωση: Ο συχνότερος λόγος, ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες, οπότε απαιτείται αυξημένη κατανάλωση υγρών.

Freepik

Πότε η ζαλάδα γίνεται ανησυχητική;

Υπάρχουν ορισμένα συμπτώματα που μπορεί να συνοδεύουν την ζαλάδα, τα οποία απαιτούν άμεση ιατρική παρέμβαση, όπως αναφέρει το hopkinsmedicine.org:

• Σύγχυση, δυσκολία στην ομιλία ή στην κατανόηση λόγου.
• Μπερδεμένη ομιλία ή βραχνάδα στη φωνή.
• Μούδιασμα ή αδυναμία στο πρόσωπο, το χέρι ή το πόδι.
• Αδεξιότητα και τρέμουλο στα χέρια ή τα πόδια.
• Δυσκολία όρασης από το ένα ή και τα δύο μάτια.
• Διπλωπία ή αδυναμία κίνηση των ματιών.
• Ανόμοιες κόρες ματιών ή πτώση βλεφάρου.
• Αδυναμία να σταθεί κανείς όρθιος ακόμα κι αν κρατά κάτι.
• Έντονοι έμετοι.
• Έντονος ανεξήγητος πονοκέφαλος και πόνος στον αυχένα.

Πώς αντιμετωπίζονται τα πρώτα συμπτώματα της ζαλάδας

Freepik

Σύμφωνα με τον χειρουργό Σπυρίδωνα Γκούβαλη, τα πρώτα που πρέπει να κάνετε αν ζαλιστείτε είναι να φροντίσετε να μην είστε κάπου μόνοι σας και να αναζητήσετε καθαρό αέρα.

Στη συνέχεια, αν φοράτε σφιχτά ρούχα χαλαρώστε τα και ξαπλώστε κάπου με τα πόδια λίγο ψηλότερα από το υπόλοιπο σώμα.

Πιείτε έναν χυμό –ιδανικά πορτοκάλι, που θα σας τονώσει– και εξετάστε τους σφυγμούς σας.

Εξυπακούεται ότι στη συνέχεια θα πρέπει να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας, για περαιτέρω οδηγίες.