ΓΙΑΤΙ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΚΑΙ Η ΜΑΣΤΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ Ο ΥΠΕΡΗΧΟΣ ΣΤΟ ΣΤΗΘΟΣ;

Μαστογραφία και υπέρηχος: γιατί οι δύο αυτές εξετάσεις πάνε συνήθως πακέτο; Χρειάζονται όντως και οι δύο, και τι προσφέρει η καθεμία; Απαντάμε στις απορίες με τη βοήθεια ενός γυναικολόγου.

Είναι εκείνη η αμήχανη στιγμή που ξαπλωμένη ανάσκελα με το ένα χέρι πίσω από το κεφάλι υποβάλλομαι στον καθιερωμένο ετήσιο υπερηχογραφικό έλεγχο μαστού. Κάνω πάντα αυτή την εξέταση συμπληρωματικά με τη μαστογραφία και, για κάποιον λόγο, τόσο εγώ ως εξεταζόμενη όσο και ο γιατρός νιώθουμε καλύτερα να πιάνουμε την κουβέντα.

Επειδή προφανώς δεν μπορούμε να μιλήσουμε για τις πολιτικές εξελίξεις ή την προσωπική μας ζωή στα 10 λεπτά που διαρκεί η εξέταση, αναπόφευκτα μιλάμε για την ίδια την εξέταση.

Γιατί χρειαζόμαστε και τις δύο αυτές εξετάσεις προληπτικά κάθε χρόνο; Ο υπέρηχος είναι απαραίτητος μόνο στις γυναίκες που έχουν πυκνούς μαστούς; Ή μόνο όταν υπάρχει κάποιο εύρημα στη μαστογραφία; Ευκαιρία να λύσουμε τις απορίες μας με τη βοήθεια του μαιευτήρα - γυναικολόγου, Γεώργιου Καλόγηρου. 

Τι δείχνει η μαστογραφία

Την ψηφιακή μαστογραφία την κάνουμε προληπτικά, ώστε να εντοπιστούν τυχόν ευρήματα που θα μπορούσαν να είναι πρώιμα σημάδια καρκίνου πριν εμφανιστούν τα συμπτώματα. Είναι η Νο 1 εξέταση που εντοπίζει και προλαμβάνει αποτελεσματικά τη συχνότερη μορφή καρκίνου στις γυναίκες.

iStock

Η μαστογραφία δείχνει μάζες, όπως κύστεις ή οζίδια, αλλά και αποτιτανώσεις, δηλαδή εναποθέσεις ασβεστίου στον ιστό του μαστού, οι οποίες μπορεί να είναι είτε εντελώς αθώες, είτε να σχετίζονται με πολύ πρώιμα στάδια καρκίνου.

Ο υπέρηχος δεν μπορεί να εντοπίσει αυτές τις αποτιτανώσεις, ούτε να απεικονίσει ικανοποιητικά όλο τον μαστό σε μια εικόνα. Επιπλέον, δεν μπορεί να απεικονίσει περιοχές που βρίσκονται σε μεγάλο βάθος μέσα στο στήθος. Αντίθετα, είναι καλός στην εκτίμηση οζιδίων που βρίσκονται κοντά στην επιφάνεια και στο δέρμα.

Ένας καρκινικός όγκος εντοπίζεται νωρίτερα σε μια μαστογραφία, ενώ για να φανεί στον υπέρηχο πρέπει να φτάσει σε μεγαλύτερο μέγεθος. Συνεπώς, ο υπέρηχος δεν μπορεί να αποτελέσει μια αποτελεσματική εξέταση προληπτικού/προσυμπτωματικού ελέγχου.

Τι προσφέρει ο υπέρηχος που δεν μπορεί η μαστογραφία

Μπορεί να λειτουργήσει συμπληρωματικά, όταν η μαστογραφία δείξει κάτι ύποπτο. Για παράδειγμα, σε περίπτωση που διαπιστωθεί στη μαστογραφία ή στην ψηλάφηση του στήθους ένα οζίδιο, ο υπέρηχος μπορεί να διακρίνει αν το οζίδιο είναι μια κύστη γεμάτη με υγρό ή μία συμπαγής μάζα.

Κάποιες φορές πρόκειται για μάζα που μπορεί να την αισθανόμαστε στην ψηλάφηση, αλλά να μην απεικονίζεται στη μαστογραφία. Και τότε ο υπέρηχος είναι πιο αξιόπιστος από τη μαστογραφία και φυσικά απαραίτητος.

iStock

Επίσης, ο υπέρηχος χρειάζεται στις περιπτώσεις που οι μαστοί είναι πυκνοί, ώστε να προσφέρει μια πληρέστερη εικόνα, πιο ξεκάθαρη, σχετικά με τη σύσταση των μαζών που φαίνονται στη μαστογραφία – για το αν έχετε πυκνούς μαστούς θα σας ενημερώσει ο ακτινολόγος.

Αν χρειάζεται να εκτιμηθεί η αγγείωση μιας περιοχής ή μάζας, ο υπέρηχος είναι αυτός που θα το κάνει, με τη χρήση της τεχνικής Doppler. Τέλος, με τη βοήθεια του υπέρηχου, μπορεί ο γιατρός να καθοδηγηθεί σε περίπτωση που χρειαστεί να κάνει λήψη υλικού για βιοψία με ειδική βελόνα.

Πότε είναι απαραίτητο να γίνονται μαζί;

Συμπερασματικά, θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο υπερηχογραφικός έλεγχος δεν χρησιμοποιείται για πρόληψη αλλά για διάγνωση, ενώ η μαστογραφία είναι απαραίτητη για την πρόληψη.

Και, επειδή σε αρκετές περιπτώσεις η μαστογραφία δείχνει ευρήματα τα οποία τελικά δεν είναι τίποτε ή οι μαστοί είναι πυκνοί, συνήθως χρειάζονται και τα δύο. Σε καμία περίπτωση όμως, ο υπέρηχος δεν αντικαθιστά την ψηφιακή μαστογραφία, η οποία θυμίζουμε ότι πλέον χορηγείται δωρεάν σε γυναίκες 50 ετών και άνω.

Μία άλλη εξέταση που χρειάζεται περίπου το 40% των γυναικών, αν και όχι κάθε χρόνο, είναι η μαγνητική μαστογραφία. Για το τι δείχνει το συγκεκριμένο απεικονιστικό εργαλείο και πώς μπορεί να συμβάλλει στην πρόληψη του καρκίνου έχει μιλήσει στο OW η ειδική ακτινοδιαγνώστρια Δρ Αγγελική Νικοπούλου.