ΓΙΑΤΙ ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΡΩΝΕ ΦΡΟΥΤΑ ΚΑΙ ΛΑΧΑΝΙΚΑ ΜΕ ΕΝΤΟΝΑ ΧΡΩΜΑΤΑ

Τα έντονα χρώματα σε φρούτα και λαχανικά είναι μια ένδειξη ότι περιέχουν καροτενοειδή, τα οποία έχουν δράσεις ιδιαίτερα ωφέλιμες για τις γυναίκες.

Οι γυναίκες έχουν συνήθως μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής από τους άντρες, αλλά έρχονται αντιμέτωπες και με περισσότερες ασθένειες. Οι γυναίκες επίσης τείνουν να έχουν πιο ισχυρό ανοσοποιητικό σύστημα από τους άντρες – κι όμως εκείνες αποτελούν το 80% περιστατικών αυτοάνοσων παθήσεων. Πολλές νευροεκφυλιστικές ασθένειες, όπως η νόσος του Αλτσχάιμερ και η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, είναι πιο συχνές στις γυναίκες παρά στους άντρες. Σύμμαχος για την υγεία της γυναίκας είναι τα φρούτα και τα λαχανικά με έντονα χρώματα, τα οποία περιέχουν καροτενοειδή, όπως έδειξε και πρόσφατη ανασκόπηση μελετών.

Η ανασκόπηση Αμερικανών ερευνητών βασίστηκε σε μελέτες που έχουν γίνει τις προηγούμενες δεκαετίες και έχουν δείξει σαφέστατα ότι μια διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά (πολλά από τα οποία περιέχουν καροτενοειδή, που τους δίνουν τα ζωηρά χρώματα) σχετίζεται με υγιή γηρατειά, μακροζωία και μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης χρόνιων ασθενειών.

Οι ερευνητές εκτιμούν ότι τα καροτενοειδή είναι τόσο ωφέλιμα εξαιτίας της αντιοξειδωτικής και αντιφλεγμονώδους δράσης τους.

Σε τι ωφελούν τα καροτενοειδή

Ορισμένα καροτενοειδή μπορεί να επιβραδύνουν την απώλεια οστικής μάζας, η οποία παρουσιάζεται σε κάποιες γυναίκες ακόμα και από τα 30 τους, ενώ αργότερα στη ζωή τους επιδεινώνεται. Ανάμεσα σε αυτά είναι το λυκοπένιο στις ντομάτες και η βήτα-καροτίνη, η λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη στα φυλλώδη πράσινα λαχανικά (όπως και στα αβγά). Η λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη συνδέονται με μείωση του κινδύνου για εμφάνιση καταρράκτη και ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας.

Illustration: Ελένη Καστρινογιάννη

Επιπλέον, μελέτη έδειξε ότι τα καροτενοειδή αναστέλλουν την εναπόθεση βήτα-αμυλοειδών στον εγκέφαλο και επιβραδύνουν τον σχηματισμό ινιδίων, που σχετίζονται με την άνοια. Ταυτοχρόνως, βελτιώνουν τη γνωστική λειτουργία.

Τα δύο αυτά καροτενοειδή θεωρούνται ζωτικής σημασίας και για την ανάπτυξη ενός βρέφους. Μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι γυναίκες που λάμβαναν αρκετά από τα συγκεκριμένα καροτενοειδή, έκαναν παιδιά με 38% χαμηλότερο κίνδυνο προβλημάτων όρασης.

Τα υψηλά επίπεδα καροτενοειδών στον ορό του αίματος έχουν επίσης συνδεθεί με μειωμένο κίνδυνο για:

• καρκίνο του μαστού και των ωοθηκών,
• φλεγμονώδεις νόσου του εντέρου,
• πολλαπλή σκλήρυνση (σκλήρυνση κατά πλάκας).

Είμαστε ό,τι τρώμε

Τα καροτενοειδή συγκαταλέγονται στα λεγόμενα φυτοχημικά ή φυτοθρεπτικά συστατικά, τα οποία σχετίζονται με το χρώμα κάθε φρούτου και λαχανικού και με τις ιδιότητές του.

Όπως είπε ο επικεφαλής της μελέτης, «αυτό που λένε πως είσαι ό,τι τρως, είναι απολύτως αληθινό. Αυτό που τρώτε επηρεάζει τη σύνθεση του εγκεφάλου σας και τις χημικές ουσίες που ονομάζονται νευροδιαβιβαστές και ορμόνες, οι οποίες παίζουν ρόλο στη λειτουργία του».

Ο εγκέφαλος αποτελείται από περίπου 60% λίπος, γεγονός που τον καθιστά ιδιαίτερα ευάλωτο στο οξειδωτικό στρες. Για να αντιμετωπιστεί οποιαδήποτε πιθανή βλάβη, ο εγκέφαλός μας συνήθως ενσωματώνει λιποδιαλυτά αντιοξειδωτικά από τροφές όπως τα αβγά και τα φυλλώδη πράσινα, για την προστασία του. Το πρόβλημα είναι ότι η σύγχρονη διατροφή τείνει να περιέχει λιγότερα από αυτά τα απαραίτητα αντιοξειδωτικά.

Πολλές νευροεκφυλιστικές ασθένειες, όπως η άνοια, συνδέονται με την έκθεσή μας σε διάφορες συνθήκες για δεκαετίες. Σκεφτείτε, για παράδειγμα, ότι ένα συστατικό στη δίαιτά σας μειώνει μόνο 1% ετησίως τον κίνδυνο για μία τέτοια ασθένεια. Αν όμως προστίθεται 1% κάθε χρόνο για 70 χρόνια, αυτό σημαίνει ότι ο κίνδυνος μειώνεται κατά ένα πολύ σημαντικό ποσοστό.

Ο Ιάκωβος Σούσης είναι Μαιευτήρας-Γυναικολόγος, Ιατρός Αναπαραγωγής.