ΓΙΑΤΙ ΜΥΡΙΖΟΥΝ ΤΑ ΠΟΔΙΑ ΜΑΣ

Υπάρχουν συγκεκριμένοι λόγοι που τα πόδια μας δεν μυρίζουν πάντα ευχάριστα. Ευτυχώς, υπάρχουν και τρόποι να αντιμετωπίσουμε αυτό το πρόβλημα.

Υπάρχουν άνθρωποι που ζουν ανέμελοι από την όποια δυσάρεστη μυρωδιά στα πόδια και άλλοι που βασανίζονται και δοκιμάζουν τα πάντα για να απαλλαγούν από την κακοσμία. Για αρχή, να πούμε πως δεν υπάρχει ένας μόνο λόγος που προκαλεί το συγκεκριμένο πρόβλημα. Υπάρχουν αρκετοί διαφορετικοί και καθένας απαιτεί άλλη αντιμετώπιση.

Η Caroline Arobinson, που ανέλαβε να εξηγήσει στο Conversation τους λόγους που μυρίζουν κάποια πόδια, είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια ποδολογίας στο Charles Sturt University της Αυστραλίας. Ας τους δούμε.

Πόδια και ιδρώτας

Τα πόδια μπορεί να έχουν μεγάλη εφίδρωση όταν ανεβαίνουν οι θερμοκρασίες, ειδικά όταν φοράμε κλειστά παπούτσια και ο ιδρώτας δεν εξατμίζεται. Το άγχος και το συναισθηματικό στρες είναι επίσης παράγοντες που αυξάνουν τη δραστηριότητα των ιδρωτοποιών αδένων, λόγω της απελευθέρωσης ορμονών (π.χ. αδρεναλίνη). Αυτό προκαλεί ιδρώτα στα άκρα μας.

Πρόκειται για μια συνηθισμένη κατάσταση που στην ακραία της μορφή συνιστά ιατρική διαταραχή και ονομάζεται «υπεριδρωσία». Δεν έχει σχέση με την υπερβολική εφίδρωση που προκαλείται από έντονη άσκηση ή παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο. Η υπεριδρωσία προκαλείται χωρίς να κουνιόμαστε ή να βρισκόμαστε κάπου όπου έχει ζέστη, και αφορά το 2 με 3 τοις εκατό του γενικού πληθυσμού. Εκδηλώνεται με τουλάχιστον ένα επεισόδιο κάθε εβδομάδα.

Unsplash Hannah Gullixson

Η ακριβής αιτία δεν έχει διαπιστωθεί, εντούτοις είναι φαινόμενο που συνδέεται με κληρονομικότητα, παχυσαρκία, υπερθυρεοειδισμό, ουρική αρθρίτιδα, εμμηνόπαυση, ύπαρξη όγκου και λήψη ορισμένων αντικαταθλιπτικών και άλλων φαρμάκων. Στα συμπτώματα περιλαμβάνονται η υπερβολική εφίδρωση στις παλάμες, τα πέλματα, τη βουβωνική χώρα και τις μασχάλες, και μυκητιάσεις ή λοιμώξεις από βακτήρια που αναπτύσσονται από την υγρασία στο σώμα. Σε κάθε περίπτωση, υπάρχουν αποτελεσματικές θεραπείες.

Εάν ιδρώνουμε υπερβολικά, δεν σημαίνει απαραίτητα πως θα μυρίζουν τα πόδια μας. Τα βακτήρια που τρέφονται από τον ιδρώτα φταίνε για την κακοσμία.

Τα βακτήρια τρέφονται από τον ιδρώτα μας

Όπως εξηγεί η Dr. Arobinson, οι άνθρωποι έχουμε περίπου 1.000 είδη βακτηρίων που ζουν στο δέρμα μας. Ευδοκιμούν σε υγρά περιβάλλοντα (βλ. μασχάλες, βουβωνική χώρα, ανάμεσα στα δάχτυλα των ποδιών κλπ). Ως επί το πλείστον είναι αβλαβή, ενώ κάποια μας κάνουν καλό. Μπορούν, ωστόσο, να προκαλέσουν οσμή όταν αλληλεπιδρούν με τον ιδρώτα.

Όταν βακτήρια «τρώνε» τα σάκχαρα και τα λίπη του ιδρώτα, παράγουν χημικές ουσίες με μια ενοχλητική μυρωδιά. Οι πιο κοινές ενοχλητικές χημικές ενώσεις είναι:

• το ισοβαλερικό οξύ (έχει μυρωδιά τυριού),
• το προπιονικό οξύ (το ξινό).

Έπειτα, υπάρχει ένας τύπος βακτηρίου (brevibacteria) που προκαλεί δυσοσμία στα πόδια. Τρώει το νεκρό δέρμα των ποδιών μας και παράγει αέριο που έχει χαρακτηριστική μυρωδιά.

Τυροκόμοι συχνά προσθέτουν αυτό το βακτήριο στην επιφάνεια των τυριών, για να αναπτύξουν την υφή και τη γεύση – γι’ αυτό και πολλά τυριά μυρίζουν σαν... πόδια.

Βιολόγος ονόματι Bart Knols έχει διαπιστώσει πως ένας τύπος κουνουπιού –που φημίζεται για τη μετάδοση της ελονοσίας– προτιμά το βελγικό τυρί Limburger όσο προτιμά και τη μυρωδιά των ανθρώπινων ποδιών.

Unsplash Μerri J

Άλλοι λόγοι που μυρίζουν τα πόδια

Ένας άλλος λόγος για τη δημιουργία ενοχλητικής μυρωδιάς είναι οι κάλτσες και τα παπούτσια που δεν επιτρέπουν την εξάτμιση του ιδρώτα. Όταν ο ιδρώτας δεν εξατμίζεται από το δέρμα μας, αυξάνονται η θερμοκρασία και η υγρασία στο εσωτερικών των υποδημάτων, συνθήκη που λατρεύουν τα βακτήρια.

Από εκεί και πέρα, δυσοσμία στα πόδια μπορεί να προκαλέσει και μια βακτηριακή λοίμωξη του δέρματος που ονομάζεται «στικτή κερατόλυση»: προσβάλλει συνήθως τα πέλματα και την περιοχή ανάμεσα στα δάχτυλα των ποδιών. Είναι πιο συχνή στους άνδρες από ό,τι στις γυναίκες και σχετίζεται με κακή υγιεινή των ποδιών, διαβήτη και ανοσοανεπάρκεια. Θεραπεύεται με αντισηπτικούς παράγοντες και τοπικά αντιβιοτικά.

Η κακοσμία των ποδιών μπορεί επίσης να προκληθεί από μυκητίαση «tinea pedis», που είναι ευρύτερα γνωστή ως «το πόδι του αθλητή». Μπορεί να αντιμετωπιστεί με αντιμυκητισιακά φαρμακευτικά σκευάσματα.

Πώς μπορούμε να αποφύγουμε την κακοσμία των ποδιών

Το πρώτο πράγμα που πρέπει να λάβουμε υπόψη μας για να γλιτώσουμε από την κακοσμία στα πόδια, είναι η υγιεινή και τα παπούτσια.

Όταν κάνουμε ντους, τα βακτήρια από το υπόλοιπο σώμα καταλήγουν στα πόδια. Επομένως, είναι σημαντικό να πλένουμε τις πατούσες μας με σαπούνι και να δίνουμε προσοχή ανάμεσα στα δάχτυλα. Την ίδια προσοχή πρέπει να δίνουμε στο να στεγνώνουμε καλά τις πατούσες μετά το μπάνιο.

Ιδανικά, πρέπει να μη φοράμε δυο φορές σερί τις ίδιες κάλτσες και τα ίδια παπούτσια. Σε ό,τι αφορά τις κάλτσες, πρέπει να τις πλένουμε έπειτα από κάθε χρήση – ώστε να απομακρυνθούν βακτήρια και ιδρώτας. Στα παπούτσια, πρέπει να δίνουμε χρόνο για να στεγνώσεουν από τυχόν ιδρώτα πριν τα ξαναβάλουμε. Αλλιώς βοηθάμε στο να ευδοκιμήσουν τα βακτήρια, με τις γνωστές συνέπειες.