ΓΙΑΤΙ ΜΕΛΑΝΙΑΖΩ ΤΟΣΟ ΕΥΚΟΛΑ;
Τι μπορεί να έχει αλλάξει στην καθημερινότητα ή στην υγεία σου, αν ξαφνικά άρχισες να μελανιάζεις με το παραμικρό;
Οι μελανιές (εκχυμώσεις) συμβαίνουν όταν μικρά αιμοφόρα αγγεία σπάνε κάτω από το δέρμα. Αυτό μπορεί να προκαλέσει αιμορραγία μέσα στον ιστό, η οποία είναι εμφανής, αφού το σημείο που το αγγείο έχει σπάσει αλλάζει χρώμα.
Οι περισσότεροι από εμάς αποκτάμε μελανιές όταν χτυπάμε κάπου – θα το πάθουμε αμέτρητες φορές από την παιδική μας ηλικία και δεν είναι κάτι που μας ανησυχεί. Κάποιοι άνθρωποι, όμως, μελανιάζουν πολύ εύκολα, χωρίς εμφανή λόγο, ενώ το μελάνιασμα μπορεί να συνδέεται και με αιμορραγία σε άλλο σημείο. Στις περιπτώσεις αυτές πρέπει κανείς να απευθύνεται στον γιατρό του, καθώς αυτά μπορεί να είναι συμπτώματα κάποιας πάθησης που χρειάζεται προσοχή.
Αν η μελανιά δεν είναι από χτύπημα, πού μπορεί να οφείλεται;
Οι μελανιές παρατηρούνται συχνότερα σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας επειδή η επιδερμίδα τείνει να λεπταίνει όσο γερνάμε, ενώ ταυτόχρονα μειώνεται η στιβάδα λίπους που έχει το δέρμα για να προστατεύει τα αγγεία από χτυπήματα.
Αν δεν προέρχονται από χτυπήματα, οι μελανιές μπορεί να σχετίζονται με κάποια φαρμακευτική αγωγή, με ανεπάρκεια σε κάποιες βιταμίνες ή με κάποια πάθηση. Η Megan Soliman, γιατρός με ειδίκευση στη φαρμακολογία, εξηγεί:
– Φάρμακα
Κάποια είδη φαρμάκων παρεμβαίνουν στην ικανότητα του οργανισμού να δημιουργεί θρόμβους αίματος, με αποτέλεσμα να μελανιάζει κανείς πιο εύκολα. Τέτοια φάρμακα μπορεί να είναι:
- Τα αντιπηκτικά: Χορηγούνται συνήθως για αποτροπή καρδιοπαθειών και εμφραγμάτων, αλλά μπορεί να συνταγογραφηθούν και για την κολπική μαρμαρυγή, τη φλεβική θρόμβωση, την πνευμονική εμβολή ή αν πρόσφατα τοποθετήθηκε καρδιακό στεντ.
- Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα: Χρησιμοποιούνται συνήθως ως παυσίπονα, ενώ έχουν και την ιδιότητα να μειώνουν το πρήξιμο που προκαλούν οι φλεγμονές. Αν χορηγηθούν για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορεί να αυξήσουν την αιμορραγία.
- Στεροειδή: Κάποιοι τύποι στεροειδών μπορεί να σε κάνουν να μελανιάζεις πιο εύκολα, γιατί λεπταίνουν το δέρμα (π.χ. τα κορτικοστεροειδή ή κάποια τοπικά στεροειδή για την αντιμετώπιση δερματικών παθήσεων).
- Κάποια βότανα και συμπληρώματα: Πιθανώς ουσίες που αυτά περιέχουν να επηρεάζουν την ικανότητα του οργανισμού να δημιουργεί θρόμβους και έτσι να οδηγούν πιο εύκολα σε μελανιές (αυτά μπορεί να είναι το σκόρδο, το ginkgo και το τζίνσενγκ).
Αν διαπιστώνεις ότι έχεις αρχίσει να μελανιάζεις πιο εύκολα έπειτα από τη λήψη των παραπάνω, μην τα σταματήσεις αλλά συζήτησέ το με τον γιατρό σου.
– Παθήσεις
Οι ανεξήγητες μελανιές μπορεί να προκύπτουν και από κάποια αδιάγνωστη πάθηση. Η πηκτικότητα του αίματος σχετίζεται με την καλή διατροφή, το υγιές ήπαρ και τον φυσιολογικό μυελό των οστών. Αν κάποιος από αυτούς τους παράγοντες απορρυθμιστεί, τότε μπορεί το άτομο να μελανιάζει πιο εύκολα. Παθήσεις που μπορεί να σχετίζονται με αυτό είναι:
- Η Αιμορροφιλία Α: Μια κατάσταση σπάνια και κατά κανόνα κληρονομική, κατά την οποία το αίμα δεν πήζει κανονικά λόγω έλλειψης επαρκών πρωτεϊνών πήξης αίματος ή παραγόντων πήξης. Τα άτομα που υποφέρουν από αυτή παρατηρούν μεγαλύτερη αιμορραγία έπειτα τραυματισμό, αν και πιο σοβαρή είναι η περίπτωση της εσωτερικής αιμορραγίας. Δεν υπάρχει μόνιμη θεραπεία για την πάθηση, όμως μπορεί να αντιμετωπιστεί.
- Η Αιμορροφιλία Β: Είναι και αυτή μια σπάνια αλλά δυνητικά απειλητική για τη ζωή διαταραχή, που όταν είναι επίκτητη προκαλείται από αυτοαντισώματα έναντι του παράγοντα IX, ενός τύπου πρωτεΐνης που «πήζει» το αίμα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε παρατεταμένη ή άνευ λόγου αιμορραγία και έτσι οι μελανιές δημιουργούνται πιο εύκολα.
- Η Νόσος von Willebrand: Μια κληρονομική αυτοσωμική διαταραχή που σχετίζεται με ελάττωμα ενός σημαντικού παράγοντα πήξης, ο οποίος οδηγεί σε διάφορους βαθμούς αιμορραγικών ανωμαλιών.
- Ο χαμηλός αριθμός αιμοπεταλίων: Τα αιμοπετάλια είναι ένας τύπος αιμοσφαιρίων που συνενώνονται για να σχηματίσουν θρόμβους, οι οποίοι διακόπτουν μια αιμορραγία. Όταν αυτά δεν επαρκούν στο αίμα, μπορεί να προκληθεί σοβαρή αιμορραγία. Αυτό συμβαίνει συνήθως έπειτα από χημειοθεραπεία, ακτινοβολία ή από έκθεση σε τοξικά χημικά. Υπάρχουν, όμως, και ασθένειες που μειώνουν τον αριθμό των αιμοπεταλίων, όπως η λευχαιμία, η κύρωση του ήπατος, η απλαστική αναιμία και η μυελοδυσπλασία.
- Το σύνδρομο Cushing: Πρόκειται για νόσο που προκύπτει όταν το άτομο έχει εκτεθεί σε υψηλά επίπεδα κορτιζόλης για πολύ καιρό. Η κοριτζόλη αυτή μπορεί να έχει χορηγηθεί εξωγενώς ή να παράγεται παθολογικά από τον οργανισμό. Ένα από τα πιθανά συμπτώματά της είναι το εύκολο μελάνιασμα.
- To σύνδρομο Ehlers-Danlos (EDS ή σύνδρομο υπερευλυγισίας): Είναι μια κληρονομική πάθηση που περιλαμβάνει μια σειρά από άλλες ασθένειες, οι οποίες επηρεάζουν τον συνδετικό ιστό και ιδιαίτερα το δέρμα, τα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων και τους συνδέσμους. Χαρακτηρίζεται από υπερευλυγισία των αρθρώσεων, υπερεκτασιμότητα του δέρματος και ευθραυστότητα των ιστών, και λόγω όλων αυτών οι μελανιές προκύπτουν πιο εύκολα.
- Ανεπάρκεια βιταμινών: Ανεπάρκεια σε βιταμίνη Κ και βιταμίνη C εξαιτίας κακής διατροφής μπορεί να συνδέεται με πιο εύκολο μελάνιασμα. Ο γιατρός σου θα το διαπιστώσει αυτό έπειτα από μια αιματολογική εξέταση και, ανάλογα με το αποτέλεσμα, μπορεί να συστήσει το κατάλληλο συμπλήρωμα.
Πώς αντιμετωπίζονται οι μελανιές
Εξυπακούεται πως αν διαπιστώνεις να μελανιάζεις πιο εύκολα από το συνηθισμένο και ειδικά αν την ίδια ώρα παρατηρείς και αιμορραγίες σε άλλα σημεία του σώματός σου, θα πρέπει να ενημερώσεις τον γιατρό σου, ο οποίος θα σε καθοδηγήσει σωστά.
Παράλληλα, δοκίμασε να «βοηθήσεις» τη μελανιά σου να φύγει πιο γρήγορα:
- Εφάρμοσε κρύες κομπρέσες στο σημείο, που θα αντιμετωπίσουν καλύτερα το πρήξιμο. Φρόντισε να μεσολαβεί ένα λεπτό ύφασμα ανάμεσα στο παγωμένο αντικείμενο και το δέρμα σου και άσε το εκεί για τουλάχιστον 20 λεπτά.
- Ανύψωσε το σημείο της μελανιάς, ειδικά αν αυτή είναι στο χέρι ή το πόδι. Στη συνέχεια βάλε την κρύα κομπρέσα μέχρι να μειωθεί το πρήξιμο.
- Αν η μελανιά είναι επίπονη, πάρε το αναλγητικό που συνηθίζεις να λαμβάνεις.