ΓΙΑΤΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΟΝΑΝΕ ΤΑ ΓΟΝΑΤΑ ΣΟΥ;

Από πόνο στα γόνατα μπορεί να υποφέρουν άτομα κάθε ηλικίας, χωρίς πολλές φορές να μπορούν να εξηγήσουν το γιατί.

Ο πόνος στα γόνατα είναι από αυτούς που μπορεί να επηρεάσουν ανθρώπους κάθε ηλικίας, καθώς μπορεί να οφείλεται σε εντελώς διαφορετικές μεταξύ τους αιτίες, από ατυχήματα έως υπέρχρηση, ή από κάποια πάθηση, όπως η αρθρίτιδα.

Όταν ο πόνος αυτός είναι έντονος και επιμένει μπορεί να δυσκολέψει σημαντικά την κινητικότητα και τελικά την καθημερινή ζωή του ατόμου, οπότε χρειάζεται να απευθύνεται κανείς άμεσα σε ειδικό ώστε το πρόβλημα να μη γίνει χρόνιο, επιφέροντας επιπλοκές.

Πού μπορεί να οφείλεται ο πόνος στα γόνατα

Το γόνατο είναι μια σύνθετη άρθρωση αποτελούμενη από τμήματα που έχει νόημα να γνωρίζεις, ειδικά αν έχεις ενοχλήσεις σε αυτό, προκειμένου να διακρίνεις τι ακριβώς είναι που σε ενοχλεί:

iStock

• Υποστηρίζεται από συνδέσμους που συνδέουν το οστό του άνω ποδιού (μηριαίο οστό) στο οστό του κάτω ποδιού (κνήμη). Δύο από αυτούς είναι οι πρόσθιοι και οπίσθιοι χιαστοί σύνδεσμοι, οι οποίοι διασταυρώνονται μεταξύ τους εντός της άρθρωσης και σταθεροποιούν την κίνηση.
• Στο μπροστινό μέρος της άρθρωσης «κάθεται» η επιγονατίδα για να την προστατεύει.
• Σε κάθε γόνατο υπάρχει και ο μηνίσκος, ένας χόνδρος σε σχήμα C, που μαλακώνει και προστατεύει τη σταθερότητα της άρθρωσης.
• Την άρθρωση του γόνατος περιβάλλει σαν μεμβράνη το αρθρικό υγρό. Αυτό διευκολύνει την ομαλή κίνηση, ενώ οι γύρω μύες παρέχουν δύναμη και συντονισμό για τη σωστή λειτουργία του γόνατος.

Έτσι, ένας πόνος στο γόνατο μπορεί να αφορά το μπροστινό μέρος, π.χ. την επιγονατίδα, πιο σπάνια το πίσω μέρος, τα πλαϊνά (είτε εσωτερικά είτε εξωτερικά), ή μπορεί να νιώθεις διάχυτο πόνο σε όλη την περιοχή του γόνατος.

Επιπλέον, πέρα από πόνο μπορεί να έχεις πρήξιμο ή οίδημα γύρω από την άρθρωση, αίσθημα τριψίματος των οστών, αδυναμία και έλλειψη σταθερότητας, ελλιπή ταλάντωση ή την αίσθηση ότι το γόνατο «κλειδώνει» και διάφορες ακόμα ενοχλήσεις, καθεμιά από τις οποίες θα μαρτυρήσει στον ορθοπεδικό που πρέπει να επισκεφτείς την πραγματική αιτία του πόνου. Αυτή μπορεί να είναι:

1. Κάποιος τραυματισμός, τον οποίο μπορεί να έχεις αναγνωρίσει αν είχες έναν συγκεκριμένο ατύχημα, μπορεί και όχι, αν π.χ. σου συνέβη κατά την άθληση. Ενδεικτικά, αν ο πόνος εντοπίζεται στο πίσω μέρος του γόνατος έπειτα από ένα ατύχημα, μπορεί να σημαίνει ότι κάτι δεν πάει καλά με τους συνδέσμους, τον μηνίσκο, τους τένοντες ή τα νεύρα σε αυτήν την περιοχή. Ωστόσο, στα ατυχήματα συχνά προσκρούονται περισσότερα από ένα μέρη του γονάτου.
2. Μια μόλυνση στο γόνατο μπορεί επίσης να προκαλέσει έντονο πόνο. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται σηπτική αρθρίτιδα και η μόλυνση μπορεί να ξεκινήσει από κάποιο βακτήριο ή μύκητα (π.χ. από χρυσίζων σταφυλόκοκκο ή και η γονόκοκκο). Ενίοτε συνοδεύεται από περιορισμένη κίνηση της άρθρωσης, κοκκινίλα, αλλά και πυρετό.
3. Υπέρχρηση, δηλαδή υπερβολική χρήση του γονάτου που προκαλεί σταδιακά ενόχληση και πόνο σε βάθος χρόνου. Ο πόνος αυτός μπορεί να εντοπίζεται στο μπροστινό μέρος ή στο βάθος, πίσω από την επιγονατίδα, και χειροτερεύει όταν κανείς κατεβαίνει σκάλες ή κάθεται για αρκετή ώρα. Από αυτό τον πόνο υποφέρουν πολύ συχνά οι αθλητές που εμφανίζουν το λεγόμενο σύνδρομο λαγονοκνημιαίας ζώνης.
4. Θυλακίτιδα: Ο θύλακας είναι ένας σάκος γεμάτος υγρό που προστατεύει τους μυς του γόνατου, τους τένοντες και τα οστά. Το γόνατό έχει τέτοιους σάκους που όταν ερεθίζονται και φλεγμονώνονται προκαλείται θυλακίτιδα. Αιτίες φλεγμονής μπορεί να είναι ένας τραυματισμός, υπερβολική χρήση ή υπερβολική πίεση, ωστόσο, όπως ισχύει για κάθε πόνο, απαιτείται διάγνωση από ορθοπεδικό που, πέρα από κάποια συγκεκριμένη φαρμακευτική θεραπεία, θα συστήσει καταρχάς ανάπαυση και παγοθεραπεία, όπως ενημερώνει ο Δρ. Μιχάλης Ιωσηφίδης.
5. Τενοντίτιδα: Πρόκειται για φλεγμονή των τενόντων που συνδέουν τους μυς με τα οστά και προκύπτει συνήθως έπειτα από τραυματισμό ή υπέρχρηση. Συμβαίνει πιο συχνά όσο μεγαλώνει κανείς, γιατί ο τένοντας χάνει τη φυσική ελαστικότητά του και ίσως κανείς ενοχλείται χειρότερα τη νύχτα ή όταν ξυπνά το πρωί.
6. Αρθρίτιδα: Η αρθρίτιδα είναι μια πολύ ευρεία έννοια που μπορεί να περιλαμβάνει φλεγμονώδεις καταστάσεις που επηρεάζουν τις αρθρώσεις. Τότε μπορεί να νιώθεις πόνο, να έχεις οίδημα και μειωμένη κινητικότητα των αρθρώσεων. Δύο τύποι που επηρεάζουν συνήθως το γόνατο είναι η οστεοαρθρίτιδα και η ρευματοειδής αρθρίτιδα: Η πρώτη προκαλείται από σταδιακή φθορά του χόνδρου της άρθρωσης, που με την πάροδο του χρόνου προκαλεί πόνο και μειώνει την κίνηση. Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι μια αυτοάνοση διαταραχή που μπορεί να προκαλεί φλεγμονή στις αρθρώσεις, οδηγώντας σε χρόνιο πόνο και οίδημα, ενώ συνήθως επηρεάζει και τα δύο γόνατα.
7. Κύστη Baker ή ιγνυακή κύστη: Πρόκειται για μία κύστη που εμφανίζεται στο πίσω μέρος του γόνατος και τροφοδοτείται από αρθρικό υγρό που δεν μπορεί να επιστρέψει πίσω στον ορογόνο θύλακα. Έτσι, όπως λέει ορθοπεδικός Ιωάννης Χιώτης, εμφανίζεται ως εξόγκωμα που σε ορισμένες περιπτώσεις εξαφανίζεται λίγο καιρό μετά μόνο του. Αν όχι, ο γιατρός θα προτείνει ένα θεραπευτικό σχήμα.

iStock

Πώς θα αντιμετωπίσεις τον πόνο στο γόνατο

Ένας πόνος στο γόνατο μπορεί να χειροτερεύει καθώς μεγαλώνει κανείς ή αν έχει υπερβολικό βάρος. Έχει, μάλιστα, βρεθεί ότι οι γυναίκες είναι πιο επιρρεπείς σε αυτούς τους πόνους και σε καταστάσεις όπως η οστεροαρθρίτιδα, ενώ υπάρχει και ο παράγοντας της κληρονομικότητας που απαντά στο γιατί πονάς. Πάντως, η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας σίγουρα δεν βοηθά τους μυς που στηρίζουν το γόνατό σου και το προστατεύουν.

Σε κάθε περίπτωση, απαιτείται επίσκεψη σε ορθοπεδικό αν ο πόνος είναι ανυπόφορος, διαρκεί για μέρες και συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα.

Η διάγνωση μπορεί να γίνει τόσο κλινικά όσο και με ακτινογραφίες ή κάποια μαγνητική τομογραφία, ενώ οι διαθέσιμες θεραπευτικές εναλλακτικές είναι αμέτρητες, με το πρόβλημα στις περισσότερες περιπτώσεις να βρίσκει λύση ή έστω ανακούφιση.