ΓΙΑΤΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΦΤΕΡΝΙΣΤΕΙΣ ΚΟΙΤΑΖΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΗΛΙΟ;
Μήπως έχεις αυτό που ονομάζουμε ηλιακό φτέρνισμα; Ένας αλλεργιολογός εξηγεί τι συμβαίνει και μοιράζεται τρόπους για να το περιορίσεις.
Ξυπνάς, ανοίγεις το παράθυρο, σηκώνεις το βλέμμα προς τον καλοκαιρινό ήλιο και ξεκινά το φτέρνισμα. Κατ’ αρχάς, δεν είσαι μόνος. Υπάρχουν κι άλλοι άνθρωποι εκεί έξω που κάθε φορά που κοιτούν τον ήλιο ξεκινούν τα «ατσού», ακόμα κι αν είναι χειμώνας. Εγώ είμαι ένας από αυτούς. Κάθε πρωί, ανοίγω την μπαλκονόπορτα και το πρώτο πράγμα που θα συμβεί είναι να φτερνιστώ τουλάχιστον τρεις φορές.
Το φτέρνισμα είναι μια απάντηση σε κάποιου είδους ρινικό ερεθισμό, όπως μια προσπάθεια αποβολής δυνητικά μολυσματικών μικροβίων. Αλλά αυτό δεν συμβαίνει στην περίπτωση του «ηλιακού φτερνίσματος», εξηγεί ο David Lang, αλλεργιολόγος της Cleveland Clinic. Πού οφείλεται το λεγόμενο «σύνδρομο ΑΤΣΟΥ» και τι μπορείς να κάνεις για να το περιορίσεις;
Τι μπορεί να το προκαλέσει
«Το ηλιακό φτέρνισμα είναι μια υπερβολική απόκριση, η οποία εμφανίζεται όταν εκτίθεσαι σε έντονο φως», λέει ο Lang. Όλα ξεκινούν από το τρίδυμο νεύρο, ένα νεύρο του προσώπου που πηγαίνει στο μάτι και τη μύτη. Όταν έντονο φως χτυπά τα μάτια, οι κόρες συστέλλονται και τελικά φτερνίζεσαι. Το αντανακλαστικό αυτό συμβαίνει συνήθως κατά την αρχική έκθεση στον ήλιο ή σε πολύ έντονο φως, όπως π.χ. όταν πηγαίνεις από ένα σκοτεινό δωμάτιο σε ένα φωτεινό. Μερικοί άνθρωποι, μάλιστα, αντιδρούν ακόμη και στη φωτογραφία με φλας.
Πρόκειται για κάτι αρκετά κοινό, το οποίο σχετίζεται και με την κληρονομικότητα (αν και οι ερευνητές δεν έχουν ακόμη εντοπίσει ακόμα την υπεύθυνη γενετική παραλλαγή). Οι διαθέσιμες μελέτες δεν είναι πολλές, ωστόσο τα συνολικά στοιχεία δείχνουν ότι το 15% με 30% του πληθυσμού πάσχει από ηλιακό φτέρνισμα. Είναι, επίσης, πιο συχνό σε άτομα λευκά, ειδικά στις γυναίκες. Η ένταση του αντανακλαστικού μπορεί να διαφέρει από άτομο σε άτομο. Μερικοί άνθρωποι φτερνίζονται ανεξέλεγκτα και πολλές φορές στη σειρά, ακόμη και τον χειμώνα. Σε άλλους συμβαίνει μόνο περιστασιακά.
Είναι επικίνδυνο το «ηλιακό φτέρνισμα»;
Το ίδιο το φτέρνισμα δεν είναι στην πράξη επικίνδυνο. Αυτό που μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα είναι το ανεξέλεγκτο φτέρνισμα σε καταστάσεις υψηλού κινδύνου, όπως κατά την οδήγηση, καθώς μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες ατυχήματος. Μην ξεχνάς, επίσης, ότι η απόκριση αυτή μπορεί να εκδηλωθεί και όταν έντονο φως χτυπήσει στο πρόσωπό σου, όπως κατά τη διάρκεια οδοντιατρικών ή οφθαλμολογικών επεμβάσεων.
Λάβε τα μέτρα σου
Όπως αναφέρει ο Lang, δεν υπάρχει συγκεκριμένη θεραπεία για το ηλιακό φτέρνισμα. Προτείνει, ωστόσο, να δοκιμάσεις κάτι από τα παρακάτω:
- Φόρα σκούρα γυαλιά ηλίου και καπέλο, που περιορίζουν την απότομη έκθεση στο φως του ήλιου.
- Η θεραπεία σε άτομα με αλλεργική ρινίτιδα μερικές φορές μειώνει την τάση για φτέρνισμα.
- Άσκησε πίεση στην περιοχή μεταξύ μύτης και χειλιών.
- Ενημέρωσε τον οφθαλμίατρο, τον οπτομέτρη και τον οδοντίατρό σου για την κατάστασή σου.