ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ ΒΡΗΚΑΝ ΦΥΣΙΚΟ ΤΡΟΠΟ ΝΑ ΜΕΙΩΣΟΥΜΕ ΚΑΠΟΙΑ ΦΑΡΜΑΚΑ

Ερευνητές ανακάλυψαν με ποιον τρόπο (ίσως) μπορούμε να μειώσουμε τα συνταγογραφούμενα φάρμακα που παίρνουμε για συγκεκριμένες παθήσεις και καταστάσεις υγείας, όπως το άγχος, η κατάθλιψη και η υψηλή αρτηριακή πίεση.

Κάθε φορά που κάποιος μου λέει ότι παίρνει πολλά φάρμακα, κάνω εικόνα το μικρό, μακρόστενο κουτάκι που είχε η γιαγιά μου στο κομοδίνο δίπλα από το κρεβάτι της, με τις θήκες για τα διαφορετικά χάπια. Άλλο για την πίεση, άλλο για την καρδιά, άλλο για τη χοληστερίνη και ούτω καθεξής.

Μπορεί η γιαγιά μου να ήταν μεγάλη γυναίκα (γεγονός που δικαιολογεί εν μέρει τα πολλά και διαφορετικά χάπια), αλλά δυστυχώς υπάρχουν και αρκετοί νέοι άνθρωποι που λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή για διάφορους λόγους.

Ένα ερώτημα που μου γεννήθηκε μέσα από αυτόν τον συλλογισμό είναι το αν μπορεί κάποιος να περιορίσει τη χρήση συνταγογραφούμενων φαρμάκων εάν υιοθετήσει υγιεινές συνήθειες, όπως είναι για παράδειγμα η άσκηση; Ερευνητές στη Φινλανδία φαίνεται να είχαν παρόμοια απορία και αποφάσισαν να πραγματοποιήσουν έρευνα προκειμένου να διαπιστώσουν τι ισχύει.

Για την ακρίβεια, το ερώτημα των Φινλανδών ερευνητών ήταν πολύ πιο συγκεκριμένο: εάν και σε τι βαθμό η έκθεση σε «πράσινους» και «μπλε» χώρους σε αστικά περιβάλλοντα σχετίζεται με την ψυχική και σωματική υγεία των ανθρώπων και πόσο μπορεί να επηρεάσει τη λήψη φαρμάκων. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε στη Φινλανδία (χώρα με τον υψηλότερο δείκτη ευτυχίας για το 2023) αλλά αυτό δεν αποκλείει το ενδεχόμενο τα συμπεράσματά της να έχουν οικουμενικές διαστάσεις.

Freepik

Όσα γνωρίζουμε μέχρι στιγμής

Είναι αλήθεια ότι εμείς που δεν έχουμε εγκαταλείψει (ακόμη) την πόλη για το βουνό, πολλές φορές δυσκολευόμαστε να έρθουμε σε επαφή με πράσινους χώρους. Πολλές έρευνες και ειδικοί, όμως, σπεύδουν να μας υπενθυμίσουν ότι η επαφή με τη φύση είναι θεραπευτική, μπας και βάλουμε μυαλό και κανονίζουμε πιο συχνά εκδρομές σε δάση, βουνά και θάλασσες.

Για παράδειγμα, ορισμένοι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η δασοθεραπεία θα έπρεπε να συνταγογραφείται. Παράλληλα, οι Σουηδοί δείχνουν τον δρόμο: ξυπνούν πολύ νωρίς το πρωί για να ακούσουν το κελάηδισμα των πουλιών, το οποίο αποδεδειγμένα μειώνει το άγχος.

Τη «χαριστική βολή» έρχονται να δώσουν οι μαρτυρίες των ανθρώπων που έχουν βιώσει την αλλαγή που επιζητούσαν στη ζωή τους μέσα από την επαφή με τη φύση. Διαβάζουμε ότι ακόμα και μια χειρουργός βρίσκει την ισορροπία της στο βουνό.

Φινλανδοί ερευνητές ρίχνονται στη μάχη

Ερευνητές από τη Φινλανδία διεξήγαγαν τη δική τους έρευνα για να καταλήξουν σε ένα εντυπωσιακό πόρισμα: ότι η επίσκεψη σε πράσινους χώρους βοήθησε τους κατοίκους των πόλεων να μειώσουν τη χρήση συνταγογραφούμενων φαρμάκων για την κατάθλιψη, το άγχος, την αϋπνία, την υψηλή αρτηριακή πίεση και το άσθμα.

Freepik

Οι ερευνητές μελέτησαν ποιοι παράγοντες οδηγούν σε καλύτερα αποτελέσματα για την υγεία, εξετάζοντας μεταβλητές όπως:

• τον αριθμό των φορών που οι άνθρωποι επισκέπτονταν χώρους πρασίνου,
• πόσος χώρος πρασίνου ή μπλε χώρος (νερό) ήταν διαθέσιμος,
• και αν η θέα σε πράσινους χώρους από το σπίτι είχε την ίδια επίδραση.

Η μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Occupational and Environmental Medicine, όρισε ως χώρους πρασίνου όλα τα δάση, τους κήπους, τα πάρκα, τα πάρκα σε κάστρα, τα νεκροταφεία, τους ζωολογικούς κήπους, τα φυσικά λιβάδια και τους υγρότοπους. Στους μπλε χώρους περιλαμβάνονταν οι θάλασσες, οι λίμνες και τα ποτάμια.

Οι συμμετέχοντες ανέφεραν τη χρήση που έκαναν σε συνταγογραφούμενα φάρμακα για υψηλή αρτηριακή πίεση, άσθμα και ψυχοτρόπα φάρμακα και πόσο καιρό τα χρησιμοποιούσαν. Επίσης, ανέφεραν πόση ώρα περνούσαν κάνοντας γυμναστική σε εξωτερικούς χώρους με πράσινο από τα τέλη της άνοιξης έως τις αρχές του φθινοπώρου. Τέλος, αποκάλυψαν αν μπορούσαν να δουν πράσινους ή μπλε χώρους από κάποιο από τα παράθυρα του σπιτιού τους και, αν ναι, πόσο συχνά κοίταζαν έξω.

Η ερευνητική ομάδα έλαβε υπόψη της και άλλους παράγοντες που επηρέασαν τα αποτελέσματα, όπως η προσωπική συμπεριφορά υγείας, η ατμοσφαιρική ρύπανση σε εξωτερικούς χώρους, ο θόρυβος, το εισόδημα του νοικοκυριού και το μορφωτικό επίπεδο.

Freepik

Τελικά υπάρχει τρόπος να μειώσουμε τα φάρμακα που παίρνουμε;

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το πόσες φορές επισκεπτόταν ένα άτομο έναν χώρο πρασίνου είχε θετικό αντίκτυπο στην υγεία του. Αντίθετα, η θέα από το σπίτι σε πράσινους ή μπλε χώρους και η ποσότητα των κοντινών αστικών πράσινων και μπλε χώρων δεν έκανε καμία διαφορά στη χρήση συνταγογραφούμενων φαρμάκων.

Ειδικότερα, τα άτομα που επισκέπτονταν χώρους πρασίνου τρεις έως τέσσερις φορές την εβδομάδα έκαναν μειωμένη χρήση φαρμάκων για την ψυχική υγεία κατά 33%, είχαν 36% λιγότερες πιθανότητες λήψης φαρμάκων για την αρτηριακή πίεση και παρουσίασαν 26% μείωση της χρήσης φαρμάκων για το άσθμα σε σύγκριση με όσους επισκέπτονταν χώρους στη φύση λιγότερο από μία φορά την εβδομάδα. Επιπλέον, τα άτομα που επισκέπτονταν αυτούς τους χώρους πέντε φορές την εβδομάδα μείωσαν τη χρήση φαρμάκων για την ψυχική υγεία, την αρτηριακή πίεση και το άσθμα κατά 22%, 41% και 24% αντίστοιχα.

Σίγουρα, περισσότερες μελέτες είναι απαραίτητες για να επιβεβαιωθούν τα παραπάνω στοιχεία. Ωστόσο, αν συνυπολογίσουμε και τα προηγούμενα δεδομένα, τότε όλοι οι δρόμοι οδηγούν –τουλάχιστον– στο κοντινότερο πάρκο της γειτονιάς!