ΕΡΕΥΝΑ: ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΣΤΙΣ ΠΟΛΕΙΣ ΚΙΝΔΥΝΕΥΟΥΝ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΑΠΟ ΔΕΠΥ

Τα παιδιά που εκτίθενται σε υψηλά επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης, αλλά όχι σε αρκετούς χώρους πρασίνου παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο Διαταραχής Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας, τη γνωστή ΔΕΠΥ.

Κάθε χρόνο, θυσιάζονται περισσότερα από 1000 km² «φυσικού κεφαλαίου» (το οποίο συνιστούν η φύση, τα αγαθά και οι υπηρεσίες που μας παρέχουν τα οικοσυστήματα) προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες του ανθρώπου σε στέγαση, βιομηχανία και αναψυχή. Με το 80% των Ευρωπαίων να ζει σε πόλεις, αντιλαμβανόμαστε ότι η μείωση αυτή δεν είναι χωρίς παρενέργειες στην ποιότητα ζωής και την υγεία μας.

Στην Ελλάδα υπάρχει μεγάλη έλλειψη αστικών χώρων πρασίνου. Σύμφωνα με τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, η ιδανική αναλογία χώρων πρασίνου είναι 9m² ανά κάτοικο. Ωστόσο, ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης υπολόγισε το συνολικό χώρο πρασίνου της Αθήνας σε 0,96 m² ανά κάτοικο, ενώ το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο βάζει τη Θεσσαλονίκη σε λίγο καλύτερη θέση, με 2,14m² ανά κάτοικο.

ΔΕΠΥ και αστικό περιβάλλον

Αν εμείς οι ενήλικες είμαστε ευάλωτοι σε αρνητικά του αστικού περιβάλλοντος, όπως η ατμοσφαιρική ρύπανση και η έλλειψη πρασίνου, πόσο ευάλωτα είναι τα παιδιά;

Μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Environment International και περιλαμβάνει στοιχεία από 37.000 παιδιά, έδειξε ότι εκείνα που ζούσαν σε περιοχές με υψηλότερα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης λόγω αιωρούμενων σωματιδίων (PM2,5) και χαμηλότερα επίπεδα πρασίνου μπορεί να είχαν έως και 62% αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης ΔΕΠΥ, μιας από τις πιο διαδεδομένες νευροαναπτυξιακές διαταραχές (επηρεάζει περίπου το 5-10% παιδιών και εφήβων).

iStock

Αντίθετα, τα παιδιά που ζούσαν σε περιοχές πιο πράσινες και με λιγότερη ατμοσφαιρική ρύπανση είχαν 50% χαμηλότερες πιθανότητες να εμφανίσουν τη διαταραχή.

Οι ερευνητές υπολόγισαν ότι το 4,2% του συνολικού πληθυσμού της μελέτης είχε διαγνωστεί με ΔΕΠΥ. Για κάθε αύξηση του ποσοστού βλάστησης κατά 12%, ο κίνδυνος ΔΕΠΥ μειωνόταν κατά 10%. Κάθε 2,1μg αύξηση στα επίπεδα των PM2,5 μεταφραζόταν σε αύξηση 11% στον κίνδυνο ανάπτυξης Διαταραχής Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας.

Στην πραγματικότητα, πρόκειται για περιβαλλοντική ανισότητα, αφού «τα παιδιά που ζουν σε περιοχές με υψηλότερη ατμοσφαιρική ρύπανση και λιγότερο πράσινο αντιμετωπίζουν δυσανάλογα μεγαλύτερο κίνδυνο», εξηγεί η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης και ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Παγκόσμιας Υγείας της Βαρκελώνης, Matilda van den Bosch. Τονίζει, μάλιστα ότι οι συσχετισμοί αυτοί είναι ιδιαίτερα σημαντικοί, καθώς η έκθεση πραγματοποιείται στα πρώιμα στάδια της ζωής ενός παιδιού, μια κρίσιμη περίοδο για την ανάπτυξη του εγκεφάλου.