ΤΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΞΗΓΕΙ ΓΙΑΤΙ ΠΑΘΑΙΝΟΥΜΕ ΗΜΙΚΡΑΝΙΕΣ
Οι ημικρανίες έχουν περιγραφεί ως «κόλαση επί της Γης». Πλήττουν το 10% του γενικού πληθυσμού (περισσότερο τις γυναίκες) και δεν υπάρχει θεραπεία. Ανακάλυψη που έκαναν ερευνητές του University of Southern California μπορεί να ανοίξει τον δρόμο προς αυτή την κατεύθυνση.
Οι πονοκέφαλοι και οι ημικρανίες είναι κάτι που ταλαιπωρεί πολύ κόσμο. O πονοκέφαλος προσδιορίζεται ως ο πόνος στο κεφάλι ή στο πρόσωπο που συνήθως περιγράφεται ως σφύζουσα, σταθερή, οξεία ή αμβλεία πίεση. Υπάρχουν 150 διαφορετικοί τύποι, ανάλογα με τον πόνο, τη σοβαρότητα, τη συχνότητα και το σημείο που «χτυπάει». Οι γενικές κατηγορίες είναι δύο: οι πρωτεύοντες και οι δευτερεύοντες πονοκέφαλοι.
Η ημικρανία είναι τύπος πρωτεύοντος πονοκεφάλου. Προκαλεί έντονο παλλόμενο πόνο ή αίσθημα παλμών, συνήθως στη μία πλευρά του κεφαλιού. Συχνά συνοδεύεται από ναυτία, εμετό και εξαιρετική ευαισθησία στο φως και τον ήχο.
Οι κρίσεις ημικρανίας μπορεί να διαρκέσουν από ώρες έως μέρες και ο πόνος μπορεί να είναι τόσο έντονος, που να παρεμποδίζει τις καθημερινές δραστηριότητες. Πρόκειται για συνθήκη που ταλαιπωρεί ποσοστό μεγαλύτερο του 10% του γενικού πληθυσμού. Πιο συχνά εμφανίζεται στους ανθρώπους ηλικίας από 20 έως 50 χρόνων.
Πώς εξελίσσονται οι ημικρανίες
Σύμφωνα με τη Μayo Clinic, οι ημικρανίες εξελίσσονται σε τέσσερα στάδια:
- Πρόδρομο: Μια δυο μέρες πριν την εμφάνιση ημικρανίας, παρατηρούνται ανεπαίσθητες αλλαγές που προειδοποιούν για τον ερχομό της, όπως δυσκοιλιότητα, αλλαγές στη διάθεση, λαχτάρα για φαγητό, δυσκαμψία του αυχένα, αυξημένη διούρηση, κατακράτηση υγρών, συχνό χασμουρητό.
- Αύρα: Είναι προβλήματα στην όραση (αναστρέψιμα συμπτώματα του νευρικού συστήματος), όπως οπτικά φαινόμενα, απώλεια όρασης, την αίσθηση πως βελόνες τρυπούν τα χέρια ή τα πόδια, αδυναμία ή μούδιασμα στο πρόσωπο ή στη μια πλευρά του σώματος, και δυσκολία στην ομιλία. Κάθε σύμπτωμα αρχίζει συνήθως σταδιακά, συσσωρεύεται και μπορεί να διαρκέσει έως και 60 λεπτά.
- Επίθεση: Η διάρκεια κρατά από 4 έως 72 ώρες, εάν δεν αντιμετωπιστεί το πρόβλημα. Η συχνότητα που εμφανίζονται οι ημικρανίες διαφέρει από άτομο σε άτομο. Ο ασθενής νιώθει πόνο συνήθως στη μία πλευρά του κεφαλιού αλλά συχνά και στις δύο, «σφυροκόπημα» στο κεφάλι, ευαισθησία στο φως, τον ήχο και ενίοτε στη μυρωδιά και την αφή, αίσθηση ναυτίας και τάση για εμετό.
- Μετασύνδρομο: Το άτομο που έχει ταλαιπωρηθεί από κρίση μπορεί να νιώθει εξοντωμένο και σε σύγχυση για μια μέρα. Και η παραμικρή ξαφνική κίνηση του κεφαλιού μπορεί να προκαλέσει πόνο.
Οι ημικρανίες είναι η δεύτερη αιτία αναπηρίας στον κόσμο και πρώτη μεταξύ των νέων γυναικών, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2020. Είναι τρεις φορές πιο συχνές σε γυναίκες από ό,τι σε άνδρες.
Άλλη μελέτη, που δημοσιεύτηκε τον Φεβρουάριο του 2022, τόνισε την ανάγκη για την προσθήκη της φροντίδας της ημικρανίας στο σύστημα υγείας και για την αύξηση της ευαισθητοποίησης του πληθυσμού σχετικά με τους πιθανούς παράγοντες κινδύνου και τις στρατηγικές θεραπείας.
Θεραπεία για τις ημικρανίες δεν υπάρχει. Αυτό που υπάρχει είναι τρόποι διαχείρισης, ώστε να γίνει λιγότερο έντονος ο πόνος. Ωστόσο, αυτό δεν συμβαίνει με όλους όσοι υποφέρουν. Ό,τι κι αν δοκιμάσουν.
Μια ανακάλυψη που ίσως βοηθήσει
Τώρα μπορείς να καταλάβεις τη σημασία της ανακάλυψης που παρουσίασαν ερευνητές του University of Southern California στο ετήσιο συνέδριο της Radiological Society of North America.
Χρησιμοποιήθηκε μαγνητική τομογραφία εξαιρετικά υψηλής ανάλυσης, για τη μελέτη μικροαγγειακών αλλαγών στον εγκέφαλο λόγω ημικρανίας, ιδιαίτερα σε περιαγγειακούς χώρους.
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι τα σημεία αυτά, που είναι γεμάτα με υγρό και βρίσκονται γύρω από τα αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου (βλ. κεντρική περιοχή της λευκής ουσίας του εγκεφάλου, κάτω από τον εγκεφαλικό φλοιό), μεγεθύνονται ασυνήθιστα σε ασθενείς που εμφανίζουν χρόνια και επεισοδιακή ημικρανία.
Κατεγράφη διαφορά στην κατανομή ενός τύπου αλλοίωσης, γνωστού ως «υπερεντάσεις λευκής ουσίας». Προκαλείται από μικροσκοπικά κομμάτια νεκρού ή μερικώς νεκρού ιστού, που «λιμοκτονούν» από περιορισμένη ροή αίματος και είναι αρκετά φυσιολογικά. Αυτή η αλλαγή δεν είχε αναφερθεί ποτέ στο παρελθόν.
Η συσχέτιση ή ο ρόλος της ημικρανίας με αυτές τις αλλαγές δεν έχει ακόμα αποδειχθεί, καθώς η λειτουργία αυτών των χώρων δεν είναι πλήρως κατανοητή. Σε όσα γνωρίζουν οι επιστήμονες είναι πως παίζουν ρόλο στην κάθαρση υγρών στον εγκέφαλο. Τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι οι ημικρανίες συνδέονται με πρόβλημα με τις υδραυλικές εγκαταστάσεις του εγκεφάλου: το γλυφικό σύστημα είναι υπεύθυνο για την απομάκρυνση των αποβλήτων από τον εγκέφαλο και το νευρικό σύστημα, και χρησιμοποιεί περιαγγειακά κανάλια για τη μεταφορά τους.
Οι ερευνητές τονίζουν πως η διαπίστωση της διεύρυνσης των περιαγγειακών χώρων θα μπορούσε να οδηγήσει σε μελλοντική ανάπτυξη περισσότερων αλλοιώσεων λευκής ουσίας. «Τα ευρήματά μας θα μπορούσαν να εμπνεύσουν μελλοντικές, μεγαλύτερης κλίμακας μελέτες, που θα συνεχίσουν να διερευνούν τον τρόπο που οι αλλαγές στα μικροσκοπικά αγγεία του εγκεφάλου και στην παροχή αίματος συμβάλλουν σε διαφορετικούς τύπους ημικρανίας», δήλωσε ο ιατρικός επιστήμονας και επικεφαλής της μελέτης, Wilson Xu.