ΕΙΝΑΙ Η ΜΕΤΦΟΡΜΙΝΗ ΤΟ ΥΠΕΡΟΠΛΟ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΓΗΡΑΝΣΗΣ;

Η μετφορμίνη χρησιμοποιείται σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2. Φαίνεται όμως ότι κρύβει πολλά οφέλη για την υγεία. Πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι μπορεί να συμβάλλει και στη μακροζωία. Μήπως είναι το θαυματουργό χάπι που περιμέναμε;

Τι σημαίνει, αλήθεια, «θαυματουργό φάρμακο»; Στον σύγχρονο πολιτισμό, θαυματουργό θεωρείται ένα φάρμακο που παρέχει τεράστια οφέλη σε ένα συγκεκριμένο πρόβλημα υγείας. Η ινσουλίνη, για παράδειγμα, είναι το όπλο εναντίον του διαβήτη. Τα αντιβιοτικά, επίσης, σκοτώνουν τα βακτήρια και γιατρεύουν από μια σοβαρή πνευμονία. Θαυματουργό φάρμακο όμως είναι και αυτό που έχει πολλαπλά οφέλη. Όπως η ασπιρίνη, η κορτιζόνη, η πενικιλίνη και τόσα άλλα. Η μετφορμίνη είναι ένα από αυτά τα φάρμακα, που τελευταία αποκαλείται θαυματουργό.

Επιπλέον όμως νέα ευρήματα κάνουν λόγο για τη δυνατότητα της μετφορμίνης να αυξάνει το προσδόκιμο της ζωής. Ακόμη καλύτερα να αυξάνει την ποιότητα της ζωής, προστίθοντας μερικά χρόνια καλής υγείας στον πληθυσμό. Είναι πράγματι έτσι; Ήρθε μήπως η ώρα να πάρουμε όλοι μετφορμίνη;

Τι είναι η μετφορμίνη

Η μετφορμίνη είναι ένα φάρμακο που χρησιμοποιείται ευρέως στην πρώτη γραμμή για την αντιμετώπιση του διαβήτη τύπου 2, σε συνδυασμό με άσκηση και σωστή διατροφή. Λειτουργεί μειώνοντας την παραγωγή γλυκόζης από το ήπαρ και αυξάνοντας την ευαισθησία των ιστών του σώματος στην ινσουλίνη. Η μετφορμίνη μειώνει τη βασική και τη μεταγευματική γλυκόζη του πλάσματος και δεν διεγείρει την έκκριση ινσουλίνης. Κατά συνέπεια, δεν δημιουργεί υπογλυκαιμία.

Η αντιδιαβητική δράση της μετφορμίνης ανακαλύφθηκε το 1918, όταν απομονώθηκε η ουσία γουανιδίνη από το φαρμακευτικό βότανο Galega officinalis. Σύντομα αναπτύχθηκαν δύο φάρμακα που περιείχαν αυτή την ουσία και στόχευαν στη θεραπεία του διαβήτη. Το ένα από αυτά ήταν η μετφορμίνη. Το άλλο η φαινφορίνη.

Unsplash Eugenia Kozyr

Έχει παρενέργειες;

Σε μια κλινική μελέτη στις ΗΠΑ, τα δύο αυτά φάρμακα κατηγορήθηκαν για σημαντικές ανεπιθύμητες ενέργειες και αποσύρθηκαν. Στην Ευρώπη όμως συνέχισαν να χρησιμοποιούνται κανονικά. Η πιο επικίνδυνη επιπλοκή των φαρμάκων αυτών είναι η γαλακτική οξέωση, δηλαδή η συσσώρευση γαλακτικού οξέος στην κυκλοφορία του αίματος. Μπορεί να εκδηλωθεί σε άτομα με νεφρική ανεπάρκεια, αλκοολισμό ή σοβαρή καρδιακή ανεπάρκεια.

Η φαινφορμίνη, περισσότερο ένοχη για την επιπλοκή αυτή, αποσύρθηκε τη δεκαετία του 1990 από την Ευρώπη. Η μετφορμίνη συνέχισε να κυκλοφορεί και το 1995 επιτράπηκε και πάλι στις ΗΠΑ. Η μετφορμίνη δεν προκαλεί νεφρική βλάβη. Απαγορεύεται όμως σε ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια, διότι σε αυτούς είναι πιθανό να προκαλέσει γαλακτική οξέωση.

Η ΜΕΤΦΟΡΜΙΝΗ ΒΕΛΤΙΩΝΕΙ ΤΗΝ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ, ΣΥΝΕΠΩΣ ΚΑΙ ΤΟΝ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟ.

Τα επιπλέον οφέλη για την υγεία

Όσο η μετφορμίνη κυκλοφορούσε, τόσο οι έρευνες για εκείνη συνεχίζονταν. Έτσι, εδώ και δεκαετίες έχουμε μάθει πως τα οφέλη της επεκτείνονται πέραν της αντιμετώπισης του διαβήτη. Ποια είναι αυτά;

● Μειώνει τα ποσοστά θανάτων λόγω καρδιαγγειακών παθήσεων στους ασθενείς με διαβήτη. Σε πολλές περιπτώσεις τους βοηθάει στην απώλεια βάρους.

● Καθυστερεί ή αποτρέπει την εμφάνιση διαβήτη σε άτομα με προδιαβήτη, χάρη στις ιδιότητές της να μειώνει το σάκχαρο στο αίμα.

● Βοηθάει στη ρύθμιση του σακχάρου κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης σε γυναίκες με διαβήτη κύησης. Σε πολλές χώρες, όπως στη Μεγάλη Βρετανία, η μετφορμίνη είναι στην πρώτη γραμμή αντιμετώπισης του διαβήτη κύησης. Στην Ελλάδα, τα επίσημα πρωτόκολλα προτάσσουν τη χορήγηση ινσουλίνης στις εγκύους. Υπάρχουν όμως αρκετοί γιατροί που χορηγούν μετφορμίνη, καθώς οι όποιες αμφιβολίες έχουν ανατραπεί.

● Χορηγείται σε γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών. Το σύνδρομο αυτό εμφανίζεται σε νεαρές γυναίκες και έχει να κάνει με τον σχηματισμό πολλαπλών κύστεων στις ωοθήκες. Ως αποτέλεσμα παρατηρούνται προβλήματα στον έμμηνο κύκλο και στη γονιμότητα. Η μετφορμίνη βοηθάει στη ρύθμισή τους.

● Έχει βρεθεί ότι ελαττώνει το βάρος ασθενών που παίρνουν αντιψυχωσικά φάρμακα.

Unsplash Girl with Red Hat

Νέες έρευνες, νέες δυνατότητες

Οι έρευνες εξακολουθούν να φέρνουν στο φως νέα δεδομένα για πιθανά οφέλη της μετφορμίνης. Κυρίως όμως αφορούν ανθρώπους που ήδη τη χρησιμοποιούν για την αντιμετώπιση του διαβήτη τους. Συγκεκριμένα:

● Μειώνει τον κίνδυνο καρκίνου σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2. Πρόκειται για καρκίνους του μαστού, του παχέος εντέρου και του προστάτη.

● Μειώνει τον κίνδυνο για άνοια και εγκεφαλικά επεισόδια ασθενείς με διαβήτη τύπου 2.

TA ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΑΦΟΡΟΥΝ ΜΟΝΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΠΟΥ ΠΑΙΡΝΟΥΝ ΜΕΤΦΟΡΜΙΝΗ ΛΟΓΩ ΔΙΑΒΗΤΗ.

Είναι η μετφορμίνη ένα θαυματουργό φάρμακο κατά της γήρανσης;

Εκείνο που προστέθηκε πρόσφατα στα πλεονεκτήματα της μετφορμίνης είναι η πιθανότητα να αυξάνει το προσδόκιμο ζωής. Το καλύτερο είναι ότι αυτό έχει να κάνει με την αποτροπή ασθενειών που σχετίζονται με την ηλικία και όχι απλώς με την παράταση των χρόνων ζωής.

Οι πρώτες μελέτες δείχνουν ότι η μετφορμίνη προάγει την υγεία και παρατείνει την ακμαιότητα ενός οργανισμού, επειδή:

1. Βελτιώνει την ανταπόκριση του σώματος στην ινσουλίνη, συνεπώς και τον μεταβολισμό.
2. Έχει αντιοξειδωτική δράση.
3. Βελτιώνει την υγεία των αιμοφόρων αγγείων.

Το πρόβλημα είναι ότι τα πορίσματα αφορούν μόνον ανθρώπους που λαμβάνουν μετφορμίνη λόγω διαβήτη. Θα μπορούσε να ωφελήσει τους πάντες η μετφορμίνη; Θα μπορούσε να βελτιώσει την υγεία όλων και να χαρίσει μακροζωία; Αυτό είναι κάτι που χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση.

Πότε να πάρω μετφορμίνη;

Η μετφορμίνη είναι ένα απλό, φθηνό και προσιτό φάρμακο για την αντιμετώπιση του διαβήτη τύπου 2. Ενώ τα στοιχεία των νέων ερευνών είναι ελπιδοφόρα, χρειαζόμαστε πιο αξιόπιστα δεδομένα για την ευρεία χρήση της σε άτομα χωρίς διαβήτη. Ακόμη κι αν οι παρενέργειές της είναι σχεδόν μηδενικές, η μετφορμίνη δεν παύει να είναι ένα φάρμακο. Ως τέτοιο πρέπει να αντιμετωπιστεί.

Αν έχετε διαβήτη ή προδιαβήτη, συζητήστε με τον γιατρό σας αν είναι το κατάλληλο φάρμακο για εσάς. Αν ναι, ενδέχεται να αποκομίσετε περισσότερα οφέλη από τη χρήση του.

Αν είστε υγιείς, ίσως θα πρέπει να περιμένετε μέχρι να επιβεβαιωθούν οι «θαυματουργές» ιδιότητες της μετφορμίνης. Είναι βέβαιο πως οι ερευνητές δεν θα αργήσουν να μας το πουν. Ποιος δεν θα έπαιρνε το χάπι της μακροζωίας, αν ήταν οικονομικό και ακίνδυνο;