ΕΓΚΡΙΘΗΚΕ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΡΙΝΙΚΟ ΣΠΡΕΪ ΓΙΑ ΤΟ ΑΝΑΦΥΛΑΚΤΙΚΟ ΣΟΚ

Το πρώτο ρινικό σπρέι για την αντιμετώπιση των σοβαρών αλλεργικών αντιδράσεων, καθώς και του αναφυλακτικού σοκ, είναι γεγονός κάνοντας τη ζωή των αλλεργικών λίγο πιο εύκολη.

Δεν έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που ο αλλεργιολόγος παίδων-ενηλίκων, Σταύρος Γαβριλιάδης, περιέγραφε αναλυτικά στο OW τι πρέπει να κάνει κανείς αν εμφανίσει τα πρώτα συμπτώματα μιας αλλεργίας. Μιας αντίδρασης, δηλαδή, του ανοσοποιητικού συστήματος σε ένα αλλεργιογόνο που ο οργανισμός αντιλαμβάνεται ως εισβολέα.

Ο γιατρόςεπισήμανε ότι η πιο ανησυχητική κατάσταση σχετικά με την αλλεργία είναι η αναφυλαξία, «που αποτελεί μια δραματική κατάσταση, στην οποία μπορεί να υπάρχει δύσπνοια, βήχας, κατάρρευση, λιποθυμία, να πέσει η πίεση, να έχουμε συμμετοχή από το πεπτικό, με διάρροια, με εμετό, με βραχνάδα στη φωνή, με οίδημα στον λάρυγγα». Αυτό το αλλεργικό σοκ, όπως ονομάζεται, μπορεί να είναι απειλητικό ακόμα και για τη ζωή του ατόμου.

Η ανάγκη, λοιπόν, ενός φαρμάκου που να λειτουργεί άμεσα προκειμένου να αντιμετωπιστεί αυτός ο κίνδυνος και το οποίο να είναι εύκολα προσβάσιμο σε όλους, δεν σταματά να απασχολεί τους επιστήμονες. Μέχρι πρότινος η πρώτη θεραπεία επείγουσας αντιμετώπισης θανατηφόρων αλλεργικών αντιδράσεων περιοριζόταν στην αυτοένεση επινεφρίνης ή αδρεναλίνης, μιας ειδικής ιατρικής συσκευής για την αυτόματη έγχυση μετρημένης δόσης ή δόσεων αδρεναλίνης στο άτομο που εμφάνιζε τα συμπτώματα.

Τις τελευταίες ημέρες, όμως, μία νέα συσκευή φαίνεται πως φιλοδοξεί να πάρει τα πρωτεία: ο λόγος για το πρώτο ρινικό σπρέι κατά των αλλεργικών αντιδράσεων και της αναφυλαξίας.

iStock

Έρχεται το πρώτο ρινικό σπρέι κατά των αλλεργικών αντιδράσεων

Σύμφωνα με ανακοίνωση του Οργανισμού Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ, λοιπόν, εγκρίθηκε στις αρχές Αυγούστου 2024 το ρινικό σπρέι ανδρεναλίνης, το οποίο αποτελεί την πρώτη θεραπεία έκτακτης ανάγκης χωρίς βελόνα για δυνητικά θανατηφόρες αλλεργικές αντιδράσεις.

Το σπρέι αυτό θεωρείται η εναλλακτική λύση στην αυτοένεση επινεφρίνης, η οποία μέχρι στιγμής έχει αποδειχθεί σωτήρια για άτομα που διατρέχουν κίνδυνο αναφυλαξίας και άλλων αλλεργικών αντιδράσεων.

Αναμένεται να είναι διαθέσιμο στις ΗΠΑ μέσα στο φθινόπωρο, στην τιμή των 199 δολαρίων για δύο δόσεις, για τους ασθενείς που δεν έχουν την δυνατότητα να το προμηθευτούν δωρεάν μέσω της ασφαλιστικής τους κάλυψης.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ένα αντίστοιχο σπρέι ανακοίνωσε ότι εγκρίνει και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ) τον Ιούνιο του 2024. Ο λόγος για το πρώτο φάρμακο επείγουσας θεραπείας αλλεργικών αντιδράσεων που θα κυκλοφορήσει στην Ευρωπαϊκή Ένωση τους επόμενους μήνες. Το κόστος αυτού και το κατά πόσο θα αποζημιώνεται από τα ταμεία θα αποφασιστεί από το κάθε κράτος-μέλος μετά τη χορήγηση της άδειας κυκλοφορίας.

iStock

Πώς χορηγείται το ρινικό σπρέι αδρεναλίνης;

Σύμφωνα με την Kelly Stone, αναπληρώτρια διευθύντρια στο Κέντρο Αξιολόγησης και Έρευνας Φαρμάκων του FDA, η ανάγκη δημιουργίας ενός σπρέι επινεφρίνης ήταν επιτακτική καθώς «μερικοί άνθρωποι, ιδιαίτερα τα παιδιά, μπορεί να καθυστερήσουν ή να αποφύγουν τη θεραπεία λόγω φόβου για ενέσεις».

Η θεραπεία με επινεφρίνη ή αδρεναλίνη, όμως, είναι απαραίτητη γιατί μειώνει την αναφυλακτική αντίδραση. Αυτή συνδέεται με έναν συγκεκριμένο τύπο υποδοχέων (τους αδρενεργικούς υποδοχείς) και μειώνει τη διεύρυνση των αιμοφόρων αγγείων και τη διαπερατότητά τους που προκαλείται από την ισταμίνη, την ουσία που παράγεται στον οργανισμό και προκαλεί αλλεργικά συμπτώματα κατά τη διάρκεια της αναφυλαξίας. Η επινεφρίνη, επίσης, χαλαρώνει τους λείους μύες στους πνεύμονες και έτσι βοηθά στην καλύτερη ροή αίματος και βελτιώνει την αναπνοή.

Το πλεονέκτημα του ρινικού σπρέι αδρεναλίνης είναι ότι απορροφάται γρήγορα από τον ρινικό βλεννογόνο και διανέμεται άμεσα στο σώμα μέσω μίας δόσης που χορηγείται στο ένα ρουθούνι.

Αναφορικά με το σπρέι που εγκρίθηκε στην Ευρώπη, η αποτελεσματικότητα και η ασφάλειά του αξιολογήθηκε σε 537 υγιή άτομα ηλικίας 19 έως 55 ετών που συμμετείχαν σε 14 κλινικές μελέτες. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι επιδράσεις της ρινικά χορηγούμενης αδρεναλίνης είναι συγκρίσιμες με αυτήν που χορηγείται με ενδομυϊκή ένεση.

Επιπλέον, δεν αναφέρθηκαν σημαντικές ανεπιθύμητες ενέργειες. Αυτές ήταν παρόμοιες με εκείνες των ενέσεων όπως ναυτία, πονοκέφαλος, ερεθισμός του λαιμού και ζάλη, καθώς και ρινική δυσφορία και καταρροή.

Το δε σπρέι που θα κυκλοφορήσει στην Αμερική έχει εγκριθεί για χρήση σε ενήλικες και παιδιά που ζυγίζουν τουλάχιστον 30 κιλά. Σύμφωνα με την φαρμακευτική εταιρεία που το παράγει, μπορεί να χορηγηθεί μία δεύτερη δόση (ένας δεύτερος ψεκασμός) στο ίδιο ρουθούνι αν δεν υπάρξει βελτίωση των συμπτωμάτων ή αν αυτά επιδεινώνονται, οπότε βέβαια ο ασθενής πρέπει να αναζητήσει και επείγουσα ιατρική βοηθεία.

Η μόνη προειδοποίηση που συνοδεύει το αμερικανικό ρινικό σπρέι είναι ότι ορισμένες ρινικές παθήσεις, όπως ρινικοί πολύποδες ή ιστορικό ρινικής χειρουργικής επέμβασης, μπορεί να επηρεάσουν την απορρόφησή του. Στην περίπτωση αυτή, οι ασθενείς θα πρέπει να συμβουλευτούν έναν επαγγελματία υγείας πριν το λάβουν.