ΑΠΟ ΠΟΙΑ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΑΡΧΙΖΕΙ ΝΑ ΥΠΟΦΕΡΕΙ Ο ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ;

Δεδομένου ότι ο εγκέφαλός μας αποτελεί τρόπον τινά ένα σύστημα ηλεκτρικής καλωδίωσης, δεν είναι παράλογο η υπερβολική ζέστη να επηρεάζει την ψυχική μας υγεία. Μάλιστα, το όριο είναι πολύ πιο χαμηλά από ό,τι φαντάζεσαι.

Η κόλαση δεν έχει παρομοιαστεί τυχαία με έναν τόπο μαρτυρίου, όπου μέσα σε τεράστια καυτά καζάνια τσιτσιρίζονται οι αμαρτωλοί. Κάπως έτσι νιώθουμε οι περισσότεροι τις ημέρες που το θερμόμετρο χτυπά 40άρια και είμαστε αναγκασμένοι να βρεθούμε σε εξωτερικούς χώρους ή σε μεταφορικά μέσα χωρίς κλιματισμό. Η αίσθηση ότι κάτι κακό θα μας συμβεί τις στιγμές εκείνες δεν είναι απλά ιδέα μας. Η υπερβολική ζέστη μπορεί πραγματικά να έχει επιπτώσεις στην υγεία μας, ειδικά αν κανείς υποφέρει ούτως ή άλλως από συγκεκριμένες παθήσεις (π.χ. στην καρδιά ή στους πνεύμονες), ενώ επηρεάζει συγκεκριμένα τον εγκέφαλό μας.

Σε πρόσφατη αναφορά που δημοσίευσε το επιστημονικό περιοδικό The Lancet Neurology, διεθνής ομάδα ερευνητών αναφέρει ότι η αύξηση της θερμοκρασίας μπορεί όχι μόνο να παρεμποδίσει την ικανότητα του ανθρώπου να εξισορροπεί τη θερμοκρασία του σώματος, αλλά και να διαταράξει τις λειτουργίες του νευρικού συστήματος. Η κλιματική αλλαγή, μάλιστα, πιθανότατα θα επιδεινώσει στο μέλλον τις νευρολογικές και ψυχιατρικές διαταραχές, όπως η νόσος του Αλτσχάιμερ και η σχιζοφρένεια.

Πώς ο καύσωνας μπορεί να επηρεάσει την ψυχική σου υγεία

Μελέτες έχουν δείξει ότι η γνωστική απόδοση αρχίζει να μειώνεται μετά τους 26 βαθμούς Κελσίου. Έτσι, ορισμένοι ερευνητές πιστεύουν ότι στις πολύ υψηλές θερμοκρασίες η δραστηριότητα του παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος και τα επίπεδα κορεσμού οξυγόνου στο αίμα μπορεί να είναι χαμηλότερα, οδηγώντας σε μειωμένη γνωστική λειτουργία.

iStock

Ο Kimon Bekelis, πρόεδρος του τμήματος νευρο-παρεμβατικών υπηρεσιών στο Νοσοκομείο Catholic Health του Long Island, αναφέρει σε άρθρο ότι δεν είναι απολύτως σαφές γιατί η γνωστική λειτουργία μειώνεται στην υπερβολική ζέστη, αλλά η τρέχουσα έρευνα επικεντρώνεται στη σύνδεση μεταξύ νευροδιαβιβαστών και έκθεσης στη θερμότητα.

Όπως εξηγεί, «το νευρικό μας σύστημα είναι μια συλλογή από καλώδια που μεταδίδουν ηλεκτρισμό και σήματα σε όλο το σώμα. Είναι γνωστό από τη φυσική ότι η ηλεκτρική αγωγιμότητα μπορεί να επηρεαστεί από τη θερμότητα, οπότε προεκτείνουμε την ιδέα αυτή και στην υγεία μας».

Προσθέτει πως είναι σημαντικό όταν κανείς βρίσκεται έξω κατά τη διάρκεια καύσωνα να παρακολουθεί και την ψυχική του υγεία:

«Η κατάθλιψη, το άγχος και άλλες αντίστοιχες καταστάσεις μπορεί να ενταθούν με τη ζέστη», είπε ο Dr. Bekelis. «Την ίδια ώρα, υπάρχει και ο κίνδυνος της θερμοπληξίας από την υπερβολική ζέστη, που αποτελεί μια φυσική επίπτωση της κατάστασης αυτής σε όλο το σώμα, όχι μόνο στον εγκέφαλο».

Τα πράγματα γίνονται χειρότερα για άτομα που λαμβάνουν ορισμένα φάρμακα, όπως τα αντιψυχωσικά, που μπορούν να επηρεάσουν τον τρόπο με τον οποίο το σώμα ρυθμίζει τη θερμότητα. Επιπλέον, αναπηρίες όπως οι τραυματισμοί του νωτιαίου μυελού μπορεί να οδηγήσουν σε μειωμένη λειτουργία κάποιων απαραίτητων φυσικών εργασιών του οργανισμού, όπως η εφίδρωση, που μπορεί να διακόπτεται από το σημείο του τραυματισμού του ατόμου και κάτω.

iStock

Πώς να προστατεύεις τον εγκέφαλό σου από την ζέστη

Είναι αυτονόητο ότι το καλύτερο που έχει να κάνει κανείς τις ημέρες με υπερβολική ζέστη είναι να παραμένει σε δροσερούς, κλιματιζόμενους χώρους και να ενυδατώνεται καλά. Βέβαια, όπως συμπληρώνει ο Dr. Bekelis, κάθε άνθρωπος έχει τα δικά του επίπεδα αντοχής, ενώ ρόλο παίζει και ο τόπος διαμονής. Δηλαδή, τα άτομα που ζουν για χρόνια σε θερμότερα κλίματα είναι αναμενόμενο να έχουν συνηθίσει αυτές τις συνθήκες και να αναπτύσσουν μεγαλύτερη ανοχή. «Είναι ζήτημα ομοιόστασης: Εάν οι άνθρωποι εκτίθενται συνεχώς σε μια συγκεκριμένη θερμοκρασία, η πρόκληση προέρχεται από τις ακραίες θερμοκρασίες στις οποίες θα τύχει να βρεθούν».

Σε κάθε περίπτωση, δεδομένου ότι η θερμοκρασία του πλανήτη προβλέπεται να ανεβαίνει χρόνο με τον χρόνο, οι ειδικοί καλούν τα κράτη να λάβουν μέτρα ώστε να υπάρξουν περισσότεροι χώροι δροσιάς που να καλύπτουν τις ανάγκες όλου του πληθυσμού και όχι μόνο όσων έχουν εύκολα πρόσβαση σε κλιματιστικά. Η αύξηση της δεντροφύτευσης και των χώρων πρασίνου εντός πόλεων κρίνεται εξίσου απαραίτητη.