9 ΣΗΜΑΔΙΑ ΠΟΥ ΔΕΙΧΝΟΥΝ ΟΤΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΑΛΤΣΧΑΪΜΕΡ

Σε τι διαφέρει το Αλτσχάιμερ από τη φυσιολογική φθορά που φέρνει το πέρασμα του χρόνου; Αναγνωρίζουμε 9 σημάδια που μας χτυπούν καμπανάκι και καλό είναι να μας οδηγήσουν στον γιατρό.

Το μυαλό του ανθρώπου έχει την τάση να πλάθει σενάρια καταστροφής, να φαντάζεται πάντα το χειρότερο. Έτσι, όταν αρχίζουμε να αναρωτιόμαστε πού είναι τα κλειδιά του σπιτιού και πόσο έχει σήμερα ο μήνας, μπορεί η πρώτη μας σκέψη να είναι το «ου γαρ έρχεται μόνον», αλλά συχνά στο πίσω μέρος του μυαλού μας υπάρχει φόβος: Μήπως όλα αυτά είναι σημάδια ότι πάσχω από Αλτσχάιμερ;

Πριν βγάλουμε τη δική μας διάγνωση, ας έχουμε κατά νου ότι η νόσος αυτή προειδοποιεί. Έχει σημάδια που διαφέρουν από αυτά της φυσιολογικής φθοράς που προκαλεί το πέρασμα του χρόνου. Ποια είναι;

9 «καμπανάκια» για Αλτσχάιμερ

1. Η απώλεια μνήμης επηρεάζει την καθημερινότητά μας

Ένα από τα πιο κοινά σημάδια της νόσου, ειδικά στο αρχικό στάδιο, είναι η εξασθένηση της μνήμης. Αυτό σημαίνει ότι ξεχνάμε πληροφορίες που μάθαμε πρόσφατα, σημαντικές ημερομηνίες ή γεγονότα, επαναλαμβάνουμε τις ίδιες ερωτήσεις, ενώ χρειάζεται όλο και περισσότερο να βασιστούμε σε σημειώσεις ή στους δικούς μας ανθρώπους, προκειμένου να κάνουμε εργασίες που παλαιότερα χειριζόμασταν χωρίς βοήθεια.

2. Ξεχνάμε πού έχουμε βάλει τα πράγματά μας

Ένα άτομο που ζει με τη νόσο Αλτσχάιμερ μπορεί να τοποθετήσει τα πράγματά του σε ασυνήθιστα μέρη. Μπορεί να χάσει τα πράγματά του και να μην είναι σε θέση να ανακαλέσει τα «βήματά» του για να τα ξαναβρεί. Μπορεί, ακόμα, να κατηγορήσει κάποιον άλλο για κλοπή, ειδικά καθώς η νόσος εξελίσσεται.

iStock

3. Δυσκολευόμαστε να προγραμματίσουμε εργασίες

Ορισμένοι ασθενείς παρουσιάζουν μείωση των ικανοτήτων που συνδέονται με τη δημιουργία πλάνων και την τήρησή τους, καθώς και με την εκτέλεση εργασιών που σχετίζονται με νούμερα. Μπορεί, για παράδειγμα, να δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν, να ακολουθήσουν την εκτέλεση μιας γνώριμης συνταγής ή να παρακολουθήσουν τους μηνιαίους λογαριασμούς. Συχνά δυσκολεύονται να οδηγήσουν σε μια περιοχή που γνωρίζουν και να φτιάξουν τη λίστα με τα ψώνια για το σούπερ μάρκετ.

4. Συγχέουμε τον χρόνο ή τον τόπο

Η λίστα με τα σημάδια του Αλτσχάιμερ συνεχίζεται... Όσοι παρακολουθούμε μετά μανίας ιατρικές σειρές στην τηλεόραση, γνωρίζουμε καλά ότι τα άτομα με Αλτσχάιμερ μπορεί να χάσουν την αίσθηση του χρόνου, αλλά και του τόπου. Μπορεί να μπερδεύουν ημερομηνίες, εποχές, έτη, να ξεχνούν πού βρίσκονται ή πώς έφτασαν εκεί.

5. Δυσκολευόμαστε να κατανοήσουμε χωρικές σχέσεις

Σε μερικές περιπτώσεις τα προβλήματα όρασης αποτελούν σημάδι της νόσου, γεγονός που μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στην ισορροπία ή την ανάγνωση. Επίσης, οι ασθενείς μπορεί να δυσκολεύονται στον υπολογισμό των αποστάσεων ή να ξεχωρίσουν χρώματα ή χρωματικές αντιθέσεις, κάτι που δυσχεραίνει την οδήγηση.

iStock

6. Εμφανίζουμε μειωμένη ή κακή κρίση

Τα άτομα με Αλτσχάιμερ εμφανίζουν και άλλα σημάδια. Μπορεί να παρουσιάσουν εξασθένηση της ικανότητας λήψης αποφάσεων και της κριτικής σκέψης. Με άλλα λόγια, μπορεί να παίρνουν κακές αποφάσεις όσον αφορά αγορές και χρηματικές συναλλαγές ή να παραμελούν την προσωπική τους υγιεινή.

7. Εμφανίζουμε προβλήματα με τις λέξεις

Συχνά οι ασθενείς μπορεί να σταματήσουν στη μέση μιας συζήτησης και να μην ξέρουν πώς να συνεχίσουν ή να επαναλάβουν όσα έχουν ήδη πει. Μπορεί, ακόμα, να δυσκολεύονται να κατονομάσουν ένα αντικείμενο που γνωρίζουν, να μην βρίσκουν τις κατάλληλες λέξεις ή να χρησιμοποιούν λάθος λεξιλόγιο.

8. Αποσυρόμαστε από την επαγγελματική και κοινωνική ζωή

Η δυσκολία να παρακολουθήσουν ή να συμμετάσχουν σε μια συζήτηση, καθώς και η δυσκολία στην απομνημόνευση κανόνων, έχουν ως αποτέλεσμα οι άνθρωποι που νοσούν να αποσύρονται σταδιακά από αθλητικές και κοινωνικές δραστηριότητες και να εγκαταλείπουν τα αγαπημένα τους χόμπι.

9. Εμφανίζουμε αλλαγές στη διάθεση και την προσωπικότητά μας

Ένα ακόμα από τα σημάδια που εμφανίζουν τα άτομα με Αλτσχάιμερ είναι οι αλλαγές στη διάθεση και την προσωπικότητά τους. Μπορεί να βρίσκονται σε σύγχυση, να γίνονται καχύποπτοι, να έρχονται αντιμέτωποι με την κατάθλιψη, να είναι φοβισμένοι ή ανήσυχοι.

Αν παρατηρήσουμε κάποιο από τα παραπάνω σημάδια, φροντίζουμε να επισκεφτούμε γιατρό. Η έγκαιρη διάγνωση και η κατάλληλη θεραπεία μπορεί να ανακουφίσουν από τα συμπτώματα και να βοηθήσουν στη διατήρηση μιας σχετικής αυτονομίας για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Οι τυπικές μεταβολές που οφείλονται στην ηλικία είναι περιστασιακές και η σταδιακή εξασθένηση των νοητικών λειτουργιών δεν φτάνει σε τέτοιο βαθμό που να προκαλεί ουσιαστικά προβλήματα στην καθημερινή ζωή. Με άλλα λόγια, μπορεί να εκνευριζόμαστε όταν η καθιερωμένη ρουτίνα μας διαταράσσεται, αλλά είμαστε σε θέση να πάμε στην τράπεζα για να πληρώσουμε το ρεύμα, να τσακωθούμε με τους ενοχλητικούς γείτονες, να πάμε στο φαρμακείο για να εκτελέσουμε μια ιατρική συνταγή.

Η Όλγα Λυμπεροπούλου είναι γνωστική νευροψυχολόγος, M.Sc., με ειδίκευση στην τρίτη ηλικία και τις άνοιες.