5 ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΠΤΙΚΑ ΧΑΠΙΑ
Ένας ειδικός λύνει τις πιο συνηθισμένες απορίες των γυναικών (και όχι μόνο) γύρω από τα αντισυλληπτικά χάπια και τη λήψη τους.
Αν και η κλινική εφαρμογή της λήψης αντισυλληπτικών χαπιών ξεκινάει τη δεκαετία του ’60, η ιστορία τους στην πραγματικότητα ξεκινάει κάπου στις αρχές του 20ού αιώνα. Πάνω από 60 χρόνια έχουν περάσει από την ευρεία κυκλοφορία τους και κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί τον ρόλο που έπαιξε η ανακάλυψη αυτή στην ώθηση της γυναικείας απελευθέρωσης και του δικαιώματος της αυτοδιάθεσης.
Τι συμβαίνει στην Ελλάδα; Στον Ευρωπαϊκό Άτλαντα Αντισύλληψης 2024 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλευτικού Φόρουμ για τα Σεξουαλικά και Αναπαραγωγικά Δικαιώματα αναφέρεται ότι η Ελλάδα, με γενικό σκορ 49,0%, δεν τα πάει και τόσο καλά στο κομμάτι των πολιτικών προμήθειας, συμβουλευτικής και online πληροφόρησης όσον αφορά το χάπι. Δεν είναι, λοιπόν, να απορεί κανείς γιατί υπάρχει τόση ανασφάλεια και φόβος γύρω από τη λήψη του.
Ο Δημήτριος Μιναρετζής, Μαιευτήρας-Γυναικολόγος, Διευθυντής του τμήματος Μαιευτικής-Γυναικολογίας και Ιατρικά Υποβοηθούμενης Ανθρώπινης Αναπαραγωγής στο κέντρο «Μητρότητα-Υγεία», απαντά στις 5 πιο συνηθισμένες απορίες.
1. Ευθύνονται τα αντισυλληπτικά χάπια για την εκδήλωση καρκίνου;
Η πεποίθηση ότι το χάπι ευθύνεται για την εκδήλωση ορισμένων μορφών καρκίνου είναι ίσως ο πιο συνηθισμένος μύθος γύρω από αυτό. Πρόσφατες επιδημιολογικές μελέτες αναφέρουν μικρή αύξηση του κινδύνου καρκίνου του τραχήλου της μήτρας ή του μαστού στις γυναίκες που παίρνουν τώρα ή πήραν πρόσφατα αντισυλληπτικά σε σχέση με εκείνες που δεν παίρνουν. Σήμερα, γνωρίζουμε ότι ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας οφείλεται σε ποσοστό 99% στον ιό HPV.
Όσον άφορα στον καρκίνο του μαστού, η απόλυτη αύξηση στις διαγνώσεις είναι ένα επιπλέον κρούσμα για κάθε 7690 γυναίκες που παίρνουν αντισυλληπτικά για έναν χρόνο. Τα θετικά νέα σχετικά με την αναφερόμενη αύξηση κινδύνου είναι ότι μειώνεται σταδιακά και μηδενίζεται σε 10 χρόνια μετά τη διακοπή τους.
Τι άλλο δείχνουν τα στοιχεία; Ότι οι γυναίκες που παίρνουν ή πήραν στο παρελθόν αντισυλληπτικά χάπια έχουν λιγότερες πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου των ωοθηκών κατά 50%, του ενδομητρίου κατά 30-40% και πιθανά του παχέος εντέρου κατά 15-20% σε σχέση με εκείνες που δεν παίρνουν ή δεν πήραν κατά το παρελθόν.
2. Προκαλούν τα αντισυλληπτικά χάπια αύξηση βάρους;
Άλλος ένας διαδεδομένος μύθος. Αν και κατά τους πρώτους μήνες λήψης τους παρατηρείται μια αύξηση βάρους, αυτή οφείλεται στην αυξημένη κατακράτηση υγρών, όχι στην αύξηση λίπους. Επίσης, τα αντισυλληπτικά νέας γενιάς περιέχουν μικρότερη δόση οιστρογόνου και δροσπερινόνη, που σημαίνει ότι δεν κινδυνεύεις να εμφανίσεις παρενέργειες όπως αύξηση βάρους, ακμή κτλ. Στην περίπτωση που επηρεαστεί ο μεταβολισμός σου, αυτό που χρειάζεται να κάνεις είναι να απευθυνθείς στον γιατρό σου, για να επιλέξετε κάποιο άλλο χάπι.
3. Θα πρέπει να διακόπτω τη λήψη τους για να ξεκουράζεται ο οργανισμός μου;
Από τη διακοπή της λήψης των χαπιών δεν προκύπτει καμία ωφέλεια για τον οργανισμό. Οι γυναίκες μπορούν να παίρνουν αντισυλληπτικά χάπια για πολλά χρόνια χωρίς παύση. Άλλωστε, ο οργανισμός ξεκουράζεται την εβδομάδα της διακοπής, δηλαδή όταν ξεκινάει η έμμηνος ρύση.
4. Αν δεν πάρω το χάπι μία μέρα κινδυνεύω να μείνω έγκυος;
Για να είναι αποτελεσματική η συγκεκριμένη μέθοδος αντισύλληψης, πρέπει να ακολουθείς τις οδηγίες χρήσης και να παίρνεις το χάπι καθημερινά σε καθορισμένη ώρα. Αν για κάποιο λόγο, το παραλείψεις ή το ξεχάσεις, φρόντισε για τις επόμενες 7 ημέρες να χρησιμοποιήσεις –μαζί με τα αντισυλληπτικά που θα συνεχίσεις να παίρνεις– και μια άλλη μέθοδο αντισύλληψης (π.χ. προφυλακτικό).
5. Υπάρχουν περιπτώσεις που το χάπι πρέπει να αποφεύγεται;
Η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν ορισμένες κατηγορίες γυναικών που καλό είναι να αποφεύγουν τα αντισυλληπτικά χάπια. Ποιες είναι αυτές; Όσες γυναίκες καπνίζουν και είναι άνω των 35 ετών (αυξάνεται η πιθανότητα καρδιαγγειακών προβλημάτων), όσες αντιμετωπίζουν χρόνιες παθήσεις (όπως π.χ. υπέρταση, ζαχαρώδη διαβήτη), όσες έχουν ιστορικό (ατομικό ή οικογενειακό) καρδιαγγειακών νοσημάτων, θρομβώσεων, συγγενούς και επίκτητης θρομβοφιλίας, νόσων του ήπατος, υποφέρουν από ημικρανίες ή έχουν σπάνια ερωτικές επαφές.
Για κλείσιμο, μια υπενθύμιση: μην ξεχνάς πριν ξεκινήσεις τη λήψη οποιουδήποτε φαρμάκου να συμβουλεύεσαι τον γιατρό σου και να τον ενημερώσεις άμεσα αν εμφανίσεις κάποια ανεπιθύμητη ενέργεια. Επίσης, μην ξεχνάς ότι τα χάπια δεν αποτελούν ασπίδα προστασίας ενάντια στα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα.