4 ΣΗΜΑΔΙΑ ΠΟΥ ΔΕΙΧΝΟΥΝ ΟΤΙ ΕΧΕΙΣ ΠΕΤΡΑ ΣΤΗ ΧΟΛΗ
Χολολιθίαση ή πέτρα στη χολή. Όπως κι αν την πεις, το βέβαιο είναι πώς αν έχεις κάποιο από τα παρακάτω σημάδια πρέπει να πας σε γιατρό.
Η επίσημη ονομασία είναι χολολιθίαση. Στην καθημερινότητα, ωστόσο, για να περιγράψουμε την κάπως συνηθισμένη αυτή πάθηση της χοληδόχου κύστης χρησιμοποιούμε τις λέξεις «πέτρες στη χολή». Πρόκειται για μία πάθηση που στην πλειοψηφία των ανθρώπων δεν προκαλεί συμπτώματα, καθώς οι πέτρες παραμένουν μέσα στη χοληδόχο κύστη και δεν μετακινούνται. Τις περισσότερες φορές, μάλιστα, εντοπίζονται τυχαία κατά τη διάρκεια ενός απεικονιστικού ελέγχου.
Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσει ποικίλα συμπτώματα. Αυτό συμβαίνει όταν οι χολόλιθοι μετακινηθούν, κάτι που συνήθως παρατηρείται μετά από ένα μεγάλο ή βαρύ γεύμα. Όπως αντιλαμβάνεσαι, τότε είναι η ώρα να επισκεφτείς γιατρό.
Τέσσερα σημάδια χολολιθίασης
1. Πόνος στην κοιλιά
Είναι ένα από τα κύρια συμπτώματα της πάθησης και συνήθως εντοπίζεται στην πάνω δεξιά περιοχή της κοιλιακής χώρας (δηλαδή κοντά στα πλευρά). Μπορεί, ωστόσο, να αντανακλά στο πάνω μέρος της πλάτης, στην κεντρική περιοχή της κοιλιάς, καθώς και στο δεξί χέρι ή ώμο. Είναι ένας οξύς πόνος, που συχνά νιώθεις μετά το φαγητό. Μπορεί να διαρκέσει από μερικά λεπτά έως πολλές ώρες, και δεν ανταποκρίνεται στη λήψη κοινών παυσίπονων.
2. Ναυτία (και έμετος)
Η έντονη ναυτία, που μπορεί να οδηγήσει σε έμετο, είναι ένα ακόμα κοινό σημάδι χολολιθίασης. Εμφανίζεται, επίσης, συχνά μετά το φαγητό και μπορεί να διαρκέσει αρκετές ώρες. Δυστυχώς, συχνά η πάθηση αυτή συγχέεται με άλλα προβλήματα, όπως οι καούρες.
3. Πυρετός
Μπορεί να παρουσιάσεις χαμηλό πυρετό, γεγονός που υποδηλώνει ότι υπάρχει μόλυνση ή φλεγμονή της χοληδόχου κύστης. Ο πυρετός μπορεί να συνοδεύεται από ρίγη ή ιδρώτα.
4. Ίκτερος
Με απλά λόγια, ο ίκτερος εκδηλώνεται με κιτρίνισμα του δέρματος και του λευκού των ματιών, σκουρόχρωμα ούρα και ανοιχτόχρωμα κόπρανα. Προκύπτει όταν οι χολικοί αγωγοί (απελευθερώνουν τη χολή από το συκώτι στο δωδεκαδάκτυλο) αποφράσσονται, προκαλώντας αύξηση των επιπέδων χολερυθρίνης στο αίμα.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο από χολολιθίαση
Κατ’ αρχάς, οποιοσδήποτε μπορεί να αναπτύξει πέτρες στη χολή. Από κει και πέρα, υπάρχουν ορισμένες κατηγορίες πληθυσμού που μπορεί να έχουν υψηλότερο κίνδυνο, όπως:
- Οι γυναίκες σε σχέση με τους άντρες.
- Τα άτομα ηλικίας άνω των 40.
- Τα παχύσαρκα άτομα.
- Όσοι χάνουν γρήγορα βάρος.
- Όσοι ακολουθούν μια διατροφή πλούσια σε λιπαρά και χοληστερίνη.
- Όσοι κάνουν καθιστική ζωή.
- Οι έγκυες γυναίκες.
- Όσοι έχουν οικογενειακό ιστορικό χολολιθίασης.
- Όσοι λαμβάνουν φάρμακα που περιέχουν οιστρογόνα.
- Άτομα που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη.
Μπορείς να προλάβεις τη χολολιθίαση;
Δυστυχώς, δεν υπάρχει ένας συγκεκριμένος οδηγός με βήματα που θα σε βοηθήσουν να αποτρέψεις τον σχηματισμό χολόλιθων. Αυτό που μπορείς να κάνεις είναι να λάβεις ορισμένα μέτρα, για να περιορίσεις τον κίνδυνο. Το πρώτο από αυτά είναι να περιορίσεις την πρόσληψη χοληστερόλης μέσω της διατροφής σου (αν και αυτό δεν αποτρέπει τον σχηματισμό πετρών χρωστικών ουσιών). Σε γενικές γραμμές, η τήρηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής είναι αυτό που χρειάζεται να κάνεις και σε αυτήν την περίπτωση.
Πότε να πας σε ειδικό
Οι πέτρες στη χολή, αν μετακινηθούν, μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές έως και πολύ επικίνδυνες για τη ζωή καταστάσεις, όπως η οξεία παγκρεατίτιδα. Αν και ένα μικρό ποσοστό ασθενών καταλήγουν με επιπλοκές, αν έχεις διαγνωστεί καλό είναι να συμβουλευτείς τον γιατρό σου σχετικά με τις διαθέσιμες θεραπευτικές επιλογές, ώστε να αποφύγεις τα χειρότερα. Στην περίπτωση, που παρουσιάζεις κάποιο από τα παραπάνω σημάδια, η άμεση επίσκεψη σε ειδικό επιβάλλεται.
Ο Γεώργιος Σάμπαλης είναι Διευθυντής Χειρουργός στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Ενδοσκοπικής Χειρουργικής.