3 ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΓΙΑ ΥΓΙΗ ΕΓΚΕΦΑΛΟ
Χιλιάδες χρόνια μετά, οι επιστήμονες επιστρέφουν στην αρχαιότερη συμβουλή ευεξίας: Ότι ο υγιής νους θέλει ένα υγιές σώμα. Και σε άλλα δύο στοιχεία που πρέπει να χαρακτηρίζουν την καθημερινότητά σου.
Το wellness μοιάζει βουνό δυσπρόσιτο αν καθίσουμε να σκεφτούμε πόσα θα έπρεπε κανονικά να κάνουμε καθημερινά για τη βέλτιστη σωματική, ψυχολογική, συναισθηματική και νοητική μας υγεία. Στην πραγματικότητα, όμως, κάθε μικρή και μεγάλη συμβουλή συνοψίζεται σε μια φράση που τόσο εύστοχα οι αρχαίοι ημών πρόγονοι φρόντισαν να καταγράψουν: νους υγιής εν σώματι υγιεί.
Στο ίδιο αυτό συμπέρασμα κατέληξαν –για ακόμα μια φορά– επιστήμονες του Νορβηγικού Πανεπιστημίου Επιστημών και τεχνολογίας που πραγματοποιήσαν μια εκτενή επιθεώρηση ανατρέχοντας σε δεκάδες μελέτες των τελευταίων ετών προκειμένου να διαπιστώσουν τι διατηρεί την υγεία του εγκεφάλου σε βάθος χρόνου.
Ποιο ήταν αυτό; Ότι στην πραγματικότητα δεν είναι πολλά αυτά που χρειάζεται να κάνεις για να εξασφαλίσεις το πνευματικό wellbeing σου. Αρκούν δύο βασικές καθημερινές συνήθειες, οι οποίες ωστόσο πρέπει να υποκινούνται από το πιο πολύτιμο καύσιμο: Το πάθος. Γιατί, όπως έχει πει και ο μεγάλος Γερμανός φιλόσοφος Φρίντριχ Χέγκελ, κανένα μεγάλο επίτευγμα δεν είναι δυνατό χωρίς αυτό.
Τα 3 πράγματα που θωρακίζουν την υγεία του εγκεφάλου
1. Σωματική άσκηση
Αμέτρητες μελέτες παρατήρησης έχουν δείξει πως ο σωματικά δραστήριος τρόπος ζωής συμβάλλει στη διατήρηση της γνωστικής και νευρολογικής υγείας, ανεξαρτήτως ηλικίας, ωφελώντας ιδιαίτερα διαδικασίες που απαιτούν καλό συντονισμό, μνήμη και συγκέντρωση.
Μία από αυτές τις μελέτες, για παράδειγμα, έδειξε ότι ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας που έκαναν αερόβια προπόνηση 3 φορές την εβδομάδα, από 1 ώρα, αύξησαν 6 μήνες μετά τη φαιά και λευκή ουσία στον εγκέφαλό τους. Πρόκειται για τις ουσίες που περιέχουν τα κύτταρα, τους νευρώνες, τους νευράξονες κ.λπ., οι οποίες συμβάλλουν στην καλή λειτουργία του εγκεφάλου μας και όσο καταφέρνουμε να διατηρούμε τον όγκο τους, τόσο πιο υγιείς παραμένουμε, σωματικά και νοητικά.
2. Ουσιαστικές σχέσεις
Οι σχέσεις που δημιουργούμε και διατηρούμε με τους άλλους ανθρώπους είναι ένας ακόμα παράγοντας καλής υγείας του εγκεφάλου, αφού οι κοινωνικοί δεσμοί ενισχύουν το γνωστικό απόθεμα μέσω «γνωστικών στρατηγικών, μεγαλύτερης νευρικής ανάπτυξης και συναπτικής πυκνότητας, που προστατεύουν από παθολογικές διεργασίες», όπως αναφέρουν οι επικεφαλής της επιθεώρησης.
Με λίγα λόγια, όσο μεγαλύτερο και πιο ουσιαστικό κοινωνικό δίκτυο έχει κανείς, τόσο πιο υγιής είναι ο εγκέφαλός του. Επιπλέον, συμπληρώνει άλλη μελέτη, τόσο μεγαλύτερο τροχιακό μετωπιαίο φλοιό και αμυγδαλή έχει, με αποτέλεσμα να παίρνει πιο αποτελεσματικά αποφάσεις.
3. Το πάθος ενεργοποιεί τον εγκέφαλο
Στην επιστημονική εργασία τους οι ερευνητές όρισαν το πάθος ως «ένα έντονο συναίσθημα απέναντι σε μια προσωπική σημαντική αξία/προτίμηση, που παρακινεί προθέσεις και συμπεριφορές να εκφράσουν αυτήν την αξία/προτίμηση». Όσο «ξενέρωτο» κι αν ακούγεται αυτό ως ορισμός, στην πραγματικότητα είναι το Α και το Ω για να επιδίδεται κανείς συστηματικά τόσο στη σωματική άσκηση όσο και στη διατήρηση των διαπροσωπικών του σχέσεων.
Το πάθος, σύμφωνα με τους ερευνητές, είναι αυτό που δίνει κίνητρο στο άτομο να καταπιάνεται με όσα το ενδιαφέρουν, είτε πρόκειται για κάποιο άθλημα είτε για την εκμάθηση π.χ. κάποιας ξένης γλώσσας. Την ίδια ώρα, καθώς το άτομο διοχετεύει δημιουργικά το πάθος του, έχει παρατηρηθεί ότι αυξάνεται η φαιά ουσία σε διάφορα σημεία του εγκεφάλου.
Η δύναμη του πάθους δεν σταματά εκεί, λένε οι ειδικοί: «Το πάθος δίνει κατεύθυνση στα ενδιαφέροντά μας, ενεργοποιώντας ταυτόχρονα το σύστημα ντοπαμίνης που παίζει καθοριστικό ρόλο στη γνωστική μας ικανότητα, στον τρόπο που βάζουμε στόχους και στο αίσθημα ανταμοιβής που νιώθουμε όταν τους πετυχαίνουμε. Το πάθος, λοιπόν, μας βοηθά να εστιάσουμε προκειμένου να πετύχουμε τους μακροπρόθεσμους στόχους μας».