15 ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΙ ΕΝΑΣ ΑΝΤΡΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΕΜΜΗΝΟΠΑΥΣΗ

Παρόλο που στη ζωή της συντριπτικής πλειοψηφίας των αντρών υπάρχει τουλάχιστον μία σημαντική γυναίκα, φαίνεται ότι οι άντρες γνωρίζουν πολύ λίγα πράγματα τόσο για την έμμηνο ρύση όσο και για την εμμηνόπαυση.

Δεν θεωρούμε πως όλοι οι άντρες πρέπει να κατανοούν πλήρως την εμμηνόπαυση – εδώ είναι δύσκολο και για τις γυναίκες. Ωστόσο, για όσους έχουν γυναίκες στη ζωή τους –οι οποίες βρίσκονται ή πρόκειται κάποια στιγμή να βρεθούν στην εμμηνόπαυση– θα μπορούσε να είναι χρήσιμο να μάθουν λίγα περισσότερα για το τι συμβαίνει σε αυτήν την περίοδο της ζωής των γυναικών. Αν μη τι άλλο, θα μπορέσουν να τις βοηθήσουν να βιώσουν αυτήν την απολύτως φυσιολογική αλλαγή με την απαραίτητη υποστήριξη.

Ας δούμε 15 σημεία, που συνοψίζουν βασικά χαρακτηριστικά αυτής της φάσης.

1. Τα 50 χρόνια είναι η ηλικία στην οποία κατά μέσο όρο μπαίνει μία γυναίκα στην εμμηνόπαυση, στην Ευρώπη.

2. Η εμμηνόπαυση επέρχεται επίσημα όταν μια γυναίκα σταματάει εντελώς να έχει περίοδο. Ωστόσο, η διαδικασία της μείωσης των οιστρογόνων που παράγει ο οργανισμός μπορεί να διαρκέσει αρκετό διάστημα, έως και μερικά χρόνια. Αυτή την περίοδο την ονομάζουμε κλιμακτήριο.

3. Ο ακανόνιστος ρυθμός της περιόδου είναι ένα από τα χαρακτηριστικά της κλιμακτηρίου. Στην αρχή η περίοδος είναι πιο συχνή και μετά αραιώνει, μέχρι που σταματάει τελείως.

4. Το τέλος της περιόδου δεν έρχεται μόνο του. Συνοδεύεται από κάποια συμπτώματα, που ονομάζονται αγγειοκινητικά και ταλαιπωρούν τις γυναίκες, άλλες περισσότερο και άλλες λιγότερο. Τα συμπτώματα αυτά εκδηλώνονται λίγα χρόνια πριν (ακόμα και 3-4) και λίγα χρόνια μετά (1 με 2 χρόνια) το τέλος της περιόδου. Όλο αυτό το χρονικό διάστημα ονομάζεται κλιμακτήριος.

iStock

5. Τα αγγειοκινητικά συμπτώματα κάνουν τις γυναίκες να έχουν την αίσθηση ζεστού και κρύου, εξάψεις δηλαδή ή φουντώματα (βιώνονται ως απότομη αύξηση της θερμοκρασίας του θώρακα και του προσώπου, που οδηγεί σε ερυθρότητα και ταχυκαρδία), εφιδρώσεις (που είναι κυρίως νυχτερινές και επηρεάζουν αρνητικά τον ύπνο), νευρικότητα, κακή διάθεση, αδυναμία συγκέντρωσης, διαταραχή της μνήμης, κόπωση, μυοσκελετικούς πόνους και πονοκεφάλους.

6. Η εμμηνόπαυση και τα χαμηλά επίπεδα των οιστρογόνων προκαλούν και άλλα συμπτώματα, όπως η ξηρότητα του κόλπου και κατ’ επέκταση η δυσπαρευνία (πόνος στην επαφή), η αύξηση των κολπικών λοιμώξεων και οι διαταραχές στο ουροποιητικό.

7. Κάποιες γυναίκες μπαίνουν αργότερα στην εμμηνόπαυση. Είτε επειδή έχουν σχετική κληρονομικότητα, είτε επειδή είναι υπέρβαρες, καθώς τα οιστρογόνα τείνουν να αποθηκεύονται στο λίπος και κατ’ επέκταση να καθυστερούν την εμμηνόπαυση.

8. Κάποιες γυναίκες μπαίνουν νεότερες στην εμμηνόπαυση, δηλαδή ανάμεσα στα 40 με 45. Αυτή ονομάζεται πρόωρη εμμηνόπαυση.

9. Όταν μία γυναίκα μπαίνει στην εμμηνόπαυση πριν τα 40 (1 στις 100 περιπτώσεις), πρόκειται για μία κατάσταση την οποία οι ειδικοί ονομάζουν πρώιμη ωοθηκική ανεπάρκεια, και οφείλεται στη σχετική κληρονομικότητα, σε κάποια γυναικολογική επέμβαση, σε ακτινοθεραπεία ή χημειοθεραπεία, σε κάποια γενετική ανωμαλία κ.ά.

10. Εκτός από τα ζητήματα που ούτως ή άλλως συνδέονται με τη διακοπή της περιόδου, όπως είναι η μειωμένη γονιμότητα, τα προβλήματα στο ουρολογικό, η ξηρότητα του κόλπου, ο πόνος κατά την επαφή και τα αγγειοκινητικά συμπτώματα, μία πρόωρη εμμηνόπαυση μπορεί να επιφέρει και άλλα προβλήματα, όπως ο αυξημένος κίνδυνος για οστεοπόρωση και καρδιοπάθεια, καθώς και νοητική έκπτωση και άνοια.

iStock

11. Η ορμονική υποκατάσταση μπορεί να βοηθήσει υποκαθιστώντας τις φυσιολογικές ορμόνες που παράγει η ωοθήκη της γυναίκας πριν την εμμηνόπαυση, αλλά στη μικρότερη δυνατή δόση. Έτσι, η γυναίκα σταματάει να υποφέρει από τα αγγειοκινητικά συμπτώματα (π.χ. εξάψεις, εφιδρώσεις κλπ.). Επιπλέον, η γυναίκα απαλλάσσεται και από όλα τα προβλήματα που σχετίζονται  με την ατροφία του ουρογεννητικού συστήματος (π.χ. δυσπαρευνία κ.ά.). Επίσης, η ορμονική θεραπεία προσφέρει παράλληλα προστασία από την αυξημένη οστική απώλεια που παρατηρείται τα πρώτα χρόνια μετά την εμμηνόπαυση, και εμποδίζει την αύξηση βάρους και την εμφάνιση ατροφιών δέρματος και μυών λόγω της έλλειψης των οιστρογόνων.

12. Η ορμονική υποκατάσταση δίνεται σε μορφή χαπιών, τζελ που εφαρμόζεται στο δέρμα ή αυτοκόλλητων επιθεμάτων.

13. Γυναίκες που δεν μπορούν ή δεν θέλουν να πάρουν ορμονική υποκατάσταση και έχουν συμπτώματα στο ουρογεννητικό σύστημα μπορούν να χρησιμοποιήσουν κολπικά υπόθετα ή ζελέ που περιέχουν οιστρογόνα –σε χαμηλή δοσολογία– και χορηγούνται τοπικά στον κόλπο.

14. Εναλλακτικά, υπάρχουν και φυτικά σκευάσματα που περιέχουν φυτοοιστρογόνα (ουσίες όπως η σόγια, που βρίσκονται σε φυτά και έχουν ασθενή οιστρογονική δράση).

15. Οι γυναίκες που παίρνουν για πολλά χρόνια (συνήθως πάνω από 5) συνδυασμένη ορμονική θεραπεία (οιστρογόνα μαζί με συνθετικά προγεσταγόνα) έχουν ελαφρά πιο αυξημένο τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού.

Ευχαριστούμε τον Κωνσταντίνο Ι. Πριονιστή, Μαιευτήρα – Χειρούργο – Γυναικολόγο.