ΒΡΕΣ ΧΡΟΝΟ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΚΑΝΕΙΣ ΤΙΠΟΤΑ ΜΕΣΑ ΣΤΗ ΜΕΡΑ
Τα συχνά διαλείμματα μέσα στη μέρα, που επιτρέπουν στο μυαλό να χαλαρώσει χωρίς να κάνει απολύτως τίποτα, είναι ευεργετικά. Αφού το λένε οι επιστήμονες, εμείς σας δίνουμε ορισμένες ιδέες για να κατεβάσετε ρυθμούς χωρίς ενοχές.
Όταν πιάνω τον εαυτό μου να αναπολεί τον χρόνο πριν από την οικονομική κρίση, το μυαλό μου αναπόφευκτα θυμάται και τα αρνητικά. Αν και τότε δεν ήμουν φορτωμένη με τις υποχρεώσεις της μητρότητας, που αναποδογυρίζουν τη ζωή σου, είχα τόσα πολλά να κάνω μέσα στην ημέρα που δεν έπαιρνα ανάσα.
Κάπου μεταξύ υπερβολικά πολλής δουλειάς, κοινωνικών συναναστροφών, λογαριασμών και αγορών, κάπου μεταξύ «χόμπι» που είχαν καταντήσει αγγαρείες και Σαββατοκύριακων με-την-ψυχή-στο-στόμα, έκανα συνήθως ένα διάλειμμα λίγων ημερών για να… αρρωστήσω με την ησυχία μου.
Το σώμα μου προσπαθούσε να με προειδοποιήσει με δυνατούς πόνους ή με επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις ότι κάτι δεν έκανα καλά. Το αγνοούσα επιδεικτικά. Το ίδιο επιδεικτικά αγνοούσα και όσα επιθυμούσα, αναβάλλοντάς τα για το επόμενο τριήμερο, τα Χριστούγεννα, τις διακοπές του Αυγούστου. Θεωρούσα χαμένο χρόνο την ξεκούραση μέσα στην ημέρα, πόσο μάλλον τις μικρές στιγμές χαλάρωσης που τότε η εσωτερική μου φωνή αποκαλούσε «αδικαιολόγητο χαζολόγημα».
Γιατί χρειαζόμαστε χρόνο για «χαζολόγημα»
Το πόσο δικαιολογημένο και απαραίτητο είναι αυτό το «χαζολόγημα» θα το καταλάβαινα πολύ αργότερα. Ένα παιδί, μια περίοδο ανεργίας και μια πανδημία μετά, θα εκτιμούσα την αξία του «χαμένου χρόνου», που τώρα πια αποκαλώ «δημιουργικό διάλειμμα» και απολαμβάνω απενοχοποιημένα – και με τις ευλογίες των επιστημόνων.
ΕΡΕΥΝΕΣ ΔΕΙΧΝΟΥΝ ΟΤΙ ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ ΤΑ ΔΙΑΛΕΙΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΞΕΚΟΥΡΑΣΗ ΟΠΩΣ ΕΧΟΥΜΕ ΑΝΑΓΚΗ ΓΙΑ ΥΠΝΟ Ή ΤΡΟΦΗ.
O Matthew Edlund, πρώην καθηγητής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Brown, γνωστός και ως «ο γιατρός της ξεκούρασης», έχει ασχοληθεί με τη μελέτη του ύπνου και τη σημασία της ξεκούρασης γενικά.
«Πολλοί από εμάς είμαστε τόσο πολυάσχολοι, ώστε θεωρούμε την ξεκούραση ως αδυναμία και απώλεια πολύτιμου χρόνου. Στην πραγματικότητα, όμως, αποτελεί βιολογική ανάγκη και οι υπάρχουσες έρευνες δείχνουν ότι τη χρειαζόμαστε όπως χρειαζόμαστε τον ύπνο ή την τροφή», γράφει στο βιβλίο του «The Power of Rest: Why Sleep Alone Is Not Enough. A 30-day Plan to Reset your Body».
Τα συχνά διαλείμματα μέσα στην ημέρα, κατά τα οποία το μυαλό αφήνεται να χαλαρώσει, κάνουν καλό στην ψυχική μας ισορροπία, «καθώς λειτουργούν σαν κυματοθραύστης στη φουρτουνιασμένη καθημερινότητά μας», εξηγεί παραστατικά η ψυχολόγος Γιούλη Μπαλίκου, μέλος του Συλλόγου Ελλήνων Ψυχολόγων και του Adults and Children Together (ACT) Raising Safe Kids Program Ελλάδας.
Συμπεράσματα έρευνας νευροεπιστημόνων δείχνουν ότι το μυαλό χρειάζεται τέτοιες παύσεις, ώστε να γίνεται πιο αποτελεσματικό όσον αφορά τις διαδικασίες της μάθησης, αλλά και πιο παραγωγικό. Το μυαλό θέλει τον δικό του χρόνο. Η αδιάκοπη εργασία και τα καθημερινά «πρέπει» κρατούν απασχολημένο το αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου, ενώ το δεξί παραμένει αδρανές. Είναι οι μικρές ανάπαυλες και ο χρόνος της βαρεμάρας που το ενεργοποιούν να εκφραστεί. Και συνήθως το κάνει δημιουργικά!
Απλές ιδέες απραξίας
Στόχος του άρθρου αυτού δεν είναι να φέρει στο φως όλα τα ευρήματα σχετικά με την ευεργετική επίδραση του «να μην κάνεις τίποτα». Αλλά να απενοχοποιήσει τα μικρά καθημερινά διαλείμματα.
Για να ενσωματώσετε την απραξία στην καθημερινότητά σας και να κατεβάσετε ρυθμούς, ξεκινήστε από απλές και οικείες συνήθειες. Σας δίνουμε ορισμένες ιδέες:
– Κάντε ένα αργό ντους
Το ακριβώς αντίθετο του βιαστικού ντους που κάνετε το πρωί, καθώς ετοιμάζεστε για το γραφείο. Μπορείτε να το κάνετε οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας, αρκεί να είναι αργό. Δεν χρειάζεται να γεμίσετε την μπανιέρα. Απλώς αφήστε το νερό να τρέξει στο σώμα σας και τις σκέψεις να κυλήσουν μαζί του και να απομακρυνθούν από πάνω σας. Παρατηρήστε τον ήχο του και νιώστε τη ζεστασιά του.
– Παίξτε ένα παιχνίδι χωρίς να επιδιώκετε υψηλό σκορ
Οποιοδήποτε μηχανικό παιχνίδι, που δεν πιέζει χρονικά για την κατάκτηση κάποιου σκορ και δεν επιβραβεύει τις προσπάθειές σας, είναι κατάλληλο. Ακόμη κι αν είναι στην οθόνη του κινητού σας. Βοηθάει το μυαλό να χαλαρώσει, αρκεί να θυμάται ότι δεν χρειάζεται να αποδείξει τίποτα!
– Απολαύστε μία ώρα σε εξωτερικό περιβάλλον
Βγείτε από το σπίτι, από το γραφείο, από το αυτοκίνητο και βρεθείτε στον δρόμο, στο πάρκο, στην πλατεία, στη θάλασσα για μια ολόκληρη ώρα. Δεν είναι απαραίτητο να κινείστε, ούτε να κάθεστε. Ο χρόνος που η ματιά μας απλώνεται στον ανοιχτό ορίζοντα αποδεικνύεται μακροπρόθεσμα περισσότερο παραγωγικός σε σχέση με εκείνον που κοιτάμε την οθόνη του υπολογιστή μας ή τις βιτρίνες καταστημάτων.
– Μαγειρέψτε μια απλή συνταγή
Όταν λέμε απλή, εννοούμε να μην έχει πολλές παρασκευές. Και όχι βιαστικά. Επιλέξτε κάτι που θα επιτρέψει στο μυαλό σας να ταξιδέψει. Το ζύμωμα ενός εύκολου ψωμιού, για παράδειγμα, είναι ό,τι πρέπει. Ο επαναλαμβανόμενες κυκλικές κινήσεις που κάνουμε στο ανακάτεμα μιας σούπας είναι απίστευτα ευεργετικές.
– Πάρτε έναν υπνάκο
Τα οφέλη του ολιγόλεπτου ύπνου είναι πλέον ευρέως γνωστά. Σίγουρα κι εσείς θα έχετε προσέξει πόσο καλύτερα νιώθετε, όταν ξυπνάτε μετά από 20 λεπτά. Ένας τέτοιος «υπνάκος» είναι ευεργετικός οποιαδήποτε ώρα της ημέρας επιλέξετε εσείς.
Απαραίτητη προϋπόθεση για να πετύχει το πείραμα είναι να μην νιώθετε ενοχές. Σύντομα, θα διαπιστώσετε πόσο πιο παραγωγικοί θα γίνετε σε οτιδήποτε κάνετε, αν συνειδητά αποτραβιέστε από αυτό για μερικά λεπτά μέσα στην ημέρα.