ΤΙ ΘΑ ΣΟΥ ΣΥΜΒΕΙ ΑΝ ΚΑΘΕΣΑΙ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΑΥΡΟΠΟΔΙ

Το σταυροπόδι μπορεί να προκαλέσει αρκετά προβλήματα στη σπονδυλική στήλη και μπορεί να γίνει ένας από τους βασικούς υπαίτιους του χρόνιου πόνου στη μέση. Δεν εννοούμε το λίγο, αλλά το παρατεταμένο.

Πόσο συχνά κάθεστε σταυροπόδι; Προσωπικά, μέχρι πρότινος καθόμουν καθημερινά πολλές ώρες. Καθόμουν σταυροπόδι αρκετές από τις ώρες που εργαζόμουν και το συνειδητοποίησα μόνο όταν οι πόνοι στη μέση μου έγιναν χρόνιοι και ανυπόφοροι.

Δεν ισχυρίζομαι ότι για τους πόνους στη μέση ευθύνεται το σταυροπόδι, φυσικά, σίγουρα όμως παίζει και αυτό τον ρόλο του. Σε αυτό το κείμενο θέλησα να ξεχωρίσω τους μύθους από τις αληθινές συνέπειες που έχει αυτή η κακή συνήθεια για το σώμα.

Το σταυροπόδι «ξεκουράζει» από την καθιστική ζωή

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Το βασικό πρόβλημα της σύγχρονης ζωής δεν είναι το σταυροπόδι, αλλά το καθισιό. Οι ενήλικες του δυτικού κόσμου έχει υπολογιστεί ότι περνάμε κατά μέσο όρο 7,7 ώρες καθιστοί. Και, ξέρετε, ο καθιστικός τρόπος ζωής μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο πολλών ασθενειών, από τα μυοσκελετικά και αναπνευστικά προβλήματα, μέχρι τον διαβήτη και τις καρδιαγγειακές παθήσεις.

Το σταυροπόδι έρχεται σε αυτόν τον καθιστικό τρόπο ζωής ως ένα είδος ξεκούραστης καθιστής θέσης. Ασχέτως με όσα υποστηρίζουν κοινωνικοί ψυχολόγοι, ότι τάχα το σταυροπόδι εκφράζει είτε θέληση για εξουσία είτε συναισθηματική απόσυρση κατά τη διάρκεια μιας σημαντικής συζήτησης, τα οποία ουδόλως μας ενδιαφέρουν εδώ, η στάση αυτή μπορεί να προκαλέσει σημαντικά προβλήματα στα γόνατα, τη λεκάνη και τη σπονδυλική στήλη.

Ο Δρ Steven Weiniger, ειδικός στη στάση του σώματος, εξηγεί ότι πολλοί από εμάς καθόμαστε σταυροπόδι για να μειώσουμε την καταπόνηση στο κάτω μέρος της πλάτης μας. Αυτό που δεν συνειδητοποιούμε, ωστόσο, είναι ότι οι προσπάθειες να μειωθεί η καταπόνηση σε ένα μέρος του σώματος μπορούν να προσθέσουν σημαντική πίεση σε άλλα μέρη.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Ποια προβλήματα δημιουργεί η στάση σταυροπόδι;

Σταυρώνοντας τα πόδια στο σημείο των γονάτων ίσως πιστεύετε ότι το μόνο που κινδυνεύει είναι το γόνατο και μάλιστα αυτό που κρύβεται από κάτω. Ωστόσο, αυτή η θέση μπορεί να οδηγήσει επιπλέον σε καταπόνηση των γοφών, της λεκάνης και της σπονδυλικής στήλης.

Ας ξεκινήσουμε από το γόνατο και από το πιο απλό σύμπτωμα, το μούδιασμα. Προκύπτει από την πίεση που ασκείται στα νεύρα και συγκεκριμένα στο εν τω βάθει ινώδες νεύρο και στο κνημιαίο νεύρο, τα οποία διατρέχουν το πίσω μέρος του ποδιού. Στο επάνω μέρος του ποδιού, το οστό του μηρού συνδέεται με την πυελική ζώνη από την άρθρωση του ισχίου. Κατά τη διάρκεια της ορθοστασίας, η άρθρωση του ισχίου έχει σχεδιαστεί για να φέρει και να μεταφέρει βάρος από τον κορμό στο κάτω μέρος του σώματος, ενώ στην καθιστή θέση το βάρος μεταφέρεται στην ίδια τη λεκάνη.

Όταν τα πόδια είναι ελαφρώς ανοιχτά, το βάρος κατανέμεται ομοιόμορφα και στις δύο πλευρές της λεκάνης. Ωστόσο, εάν σταυρώσετε τα πόδια σας, αυτομάτως αλλάζει η θέση της λεκάνης και δημιουργείται μια ανισορροπία ανάμεσα στους γοφούς. Τώρα το βάρος είναι κεκλιμένο προς τη μία πλευρά της λεκάνης. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει επιπλέον πίεση στους μυς του ισχίου που είναι υπεύθυνοι για την κάμψη του ισχίου, καθώς και στο ισχιακό νεύρο. Σύμφωνα με τις έρευνες, με την πάροδο του χρόνου αυτό μπορεί να οδηγήσει σε φλεγμονή της άρθρωσης ή και επιβάρυνση του ισχιακού νεύρου με αποτέλεσμα τον ισχιακό πόνο.

Η λεκάνη συνδέεται με τη σπονδυλική στήλη μέσω του ιερού οστού, που είναι η κάτω περιοχή της σπονδυλικής στήλης. Κάθε τμήμα της σπονδυλικής στήλης σχηματίζει μια φυσική καμπυλότητα. Η διατήρηση υγιούς καμπυλότητας της σπονδυλικής στήλης είναι εξαιρετικά σημαντική. Παρέχει δύναμη όταν το σώμα βρίσκεται σε όρθια θέση, κατανέμοντας το βάρος ομοιόμορφα και λειτουργώντας ως αμορτισέρ. Όταν η λεκάνη περιστρέφεται και γέρνει προς τη μία πλευρά, πράγμα που συμβαίνει όταν κάθεστε σταυροπόδι, όχι μόνο το βάρος κατανέμεται επιβαρυντικά, αλλά και οι σύνδεσμοι που ενώνουν τη λεκάνη με το ιερό εκτείνονται σε υπερβολικό βαθμό. Πράγμα που μπορεί να διαταράξει τη φυσική καμπυλότητα της σπονδυλικής στήλης ακόμη και μέχρι τον αυχένα.

Αρκετές μελέτες αναφέρουν ότι το παρατεταμένο σταυροπόδι μπορεί να προκαλέσει παραμορφώσεις της σπονδυλικής στήλης, συμπεριλαμβανομένης της σκολίωσης. Μια άλλη μελέτη, που πραγματοποιήθηκε το 2016, έδειξε ότι το σταυροπόδι οδηγεί σε λυγισμένη και ασύμμετρη στάση του σώματος, που είναι πιο έντονη σε ασθενείς με πόνο στη μέση. Κατά συνέπεια, ενώ νομίζουμε ότι η στάση αυτή είναι πιο ξεκούραστη για τη μέση μας, καταλήγει να την επιβαρύνει περισσότερο.

Τι δεν μπορεί να προκαλέσει το σταυροπόδι

• Εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση: Το παρατεταμένο σταυροπόδι μπορεί να διαταράξει την κυκλοφορία του αίματος στην περιοχή, λόγω του βάρους που ασκεί το ένα πόδι επάνω στο άλλο, συμπιέζοντας τις φλέβες που περνούν πίσω από το γόνατο. Ωστόσο, δεν υπάρχουν στοιχεία που να επιβεβαιώνουν τη δημιουργία κιρσών.
• Προβλήματα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
• Προβλήματα γονιμότητας στους άντρες. Το σταυροπόδι αυξάνει τη θερμοκρασία στην περιοχή των γεννητικών οργάνων, αλλά δεν μειώνει τον αριθμό των σπερματοζωαρίων.
• Υπέρταση.
• Βλάβη στα νεύρα του ποδιού.

Ούτε λίγο;

Ο Δρ Naresh Rao, ιατρικός σύμβουλος της ολυμπιακής ομάδας πόλο των ΗΠΑ το 2016, συμβουλεύει να μην καθόμαστε σταυροπόδι «για περισσότερο από όσο διαρκεί ένα φλιτζάνι καφές» –και δεν εννοεί τον καφέ των ελληνικών δεδομένων.

Πάντως, δεν είναι μόνο το παρατεταμένο σταυροπόδι που πρέπει να αποφεύγεται, αλλά και το πολύ καθισιό. Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η καθιστική ζωή είναι το νέο κάπνισμα. Έτσι, όλο και περισσότερες εταιρείες υιοθετούν τα όρθια γραφεία που επιτρέπουν στους ανθρώπους να εργάζονται όρθιοι, ενώ δεν είναι λίγες και οι εφαρμογές ειδοποίησης αν κάθεστε πολύ ώρα. Αν, πάλι, ψάχνετε ιδέες να εξισορροπήσετε την καθιστική σας ζωή, θα τις βρείτε εδώ. Στα συν σημειώστε ότι όντας όρθιοι καίτε επιπλέον 100 θερμίδες την ημέρα. Ακόμη κάθεστε;