ΤΙ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ Η ΜΟΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΤΑ ΠΡΟΩΡΑ ΜΩΡΑ

Καθώς η 17η Νοεμβρίου γιορτάζεται ως Παγκόσμια Ημέρα Προωρότητας, μάθαμε πώς ωφελούνται τα πρόωρα μωρά του νοσοκομείου Παίδων Αγλαΐα Κυριακού από τη μουσικοθεραπεία.

Φανταστείτε ότι είστε ένα μωρό γεννημένο πριν από την ώρα του και νοσηλεύεστε μακριά από τη μητέρα σας σε μια μονάδα εντατικής νοσηλείας. Με μία πεταλούδα να τρυπάει το εύθραυστο χέρι σας και δύο σωληνάκια στα ρουθούνια.

Ξαφνικά, έρχονται οι γιατροί. Κάνουν φασαρία. Τραβάνε τις κουρτίνες, ανοίγουν το πορτάκι και σας παίρνουν στα χέρια τους. Σας υποβάλλουν σε διάφορες εξετάσεις από τις οποίες το μόνο που εισπράττετε είναι πόνος, φόβος και ανασφάλεια. Σίγουρα δεν ξέρετε ότι όλα αυτά γίνονται για το καλό σας.

Η Παγκόσμια Ημέρα Προωρότητας γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 17 Νοεμβρίου για να μας υπενθυμίσει ότι 1 στα 10 μωρά γεννιούνται πρόωρα, ότι η προωρότητα ενέχει αρκετούς κινδύνους για τη διά βίου υγεία των παιδιών και ότι σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να προληφθεί.

Τι είναι η μουσικοθεραπεία που απευθύνεται στα πρόωρα μωρά

Στο δύσκολο ταξίδι των πρόωρων μωρών στις ανάλογες μονάδες, με τα πολλά πάνω-κάτω στην πορεία της υγείας τους, υπάρχουν ορισμένα βοηθητικά εργαλεία, όπως για παράδειγμα η μουσικοθεραπεία. Η μουσικοθεραπεία δεν έχει καμία σχέση με το άκουσμα μιας μελωδίας ή το παίξιμο ενός μουσικού οργάνου. Στόχος εδώ δεν είναι η διασκέδαση.

Η Χριστίνα Καλλιώδη στη ΜΕΝΝ του Αγλαΐα Κυριακού.

Στόχος είναι να ικανοποιηθούν συγκεκριμένες ανάγκες του μωρού ή και της οικογένειάς του, ψυχικές, σωματικές, αναπτυξιακές. Για παράδειγμα, είναι σημαντικό το μωρό να μπορέσει να παραμείνει ήρεμο για περισσότερη ώρα ή να ενισχυθεί ο δεσμός γονέα–παιδιού ή να μειωθεί το στρες της μητέρας.

Τα νεογέννητα είναι πλάσματα της… αφής και της ακοής, και βρίσκονται σε μια ευαίσθητη φάση στην οποία θα αρχίσουν να αναπτύσσουν τις ψυχολογικές τους λειτουργίες. Οι μουσικοθεραπευτές το ξέρουν αυτό και δουλεύουν δίπλα τους, προσπαθώντας με διάφορα ειδικά μουσικά όργανα να αναπαράγουν τους ήχους της μήτρας, του προηγούμενου δηλαδή φυσικού τους περιβάλλοντος όπου ένιωθαν ασφαλή.

Με ποιον τρόπο γίνεται η θεραπεία

Το gato box π.χ. είναι ένα ξύλινο μικρό κρουστό που προσπαθεί να μιμηθεί τον ήχο της καρδιάς, με τον οποίο το μωρό μπορεί να νιώσει ότι βρίσκεται σε οικείο περιβάλλον ή ακόμη και να συντονίσει με αυτό τις δικές του σωματικές λειτουργίες.

Ένα άλλο όργανο είναι το ocean disk. Πιστεύεται ότι θυμίζει το ηχητικό περιβάλλον της μήτρας και βοηθά στη ρύθμιση της αναπνευστικής λειτουργίας, όταν παίζεται με συγκεκριμένο τρόπο. Χρησιμοποιείται επίσης κατά τη διάρκεια της επαφής με τους γονείς, διότι χαλαρώνει και τους ίδιους.

«Το πιο χρήσιμο εργαλείο όμως είναι η φωνή. Ειδικά η φωνή της μητέρας είναι το πιο οικείο ηχητικό ερέθισμα για το μωρό γιατί το αναγνωρίζει από τη μήτρα, αλλά και του μουσικοθεραπευτή. Χρησιμοποιείται με έναν απλό τρόπο, ώστε το μωρό να μην υπερδιεγερθεί» μας λέει η Χριστίνα Καλλιώδη, μουσικοθεραπεύτρια η οποία δουλεύει συστηματικά με τα πρόωρα της μονάδας του Νοσοκομείου Παίδων Αγλαΐα Κυριακού.

«Μπορούμε να τραγουδήσουμε ή να μιλήσουμε στο μωρό, ενώ στα πολύ μικρά μωρά μπορούμε απλώς να αναπαράξουμε τον ήχο της αναπνοής, γιατί μόνο αυτό μπορούν να αντέξουν. Στη συνέχεια βλέπουμε τι αντέχει το μωρό, τι του προσφέρει ευχαρίστηση και διαμορφώνουμε ανάλογα τη θεραπεία. Και έτσι χτίζεται σιγά σιγά μία σχέση», εξηγεί.

iStock

Όταν οι μουσικοθεραπευτές διαπιστώσουν ότι το μωρό τα δέχεται όλα αυτά και του αρέσουν, μπορεί να προσθέσουν κιθάρα ή μονόχορδο, αλλά πολύ αργότερα, όταν το μωρό είναι με τον γονέα και θέλουν να φτιάξουν έναν πιο σύνθετο ήχο που να τους περιβάλλει, να τους αγκαλιάσει.

Στο εξωτερικό, η μουσικοθεραπεία εφαρμόζεται ως συμπληρωματική μέθοδος θεραπείας στις Μονάδες Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών. Στην Ελλάδα τα πράγματα είναι πιο δύσκολα. Καθώς κάθε μονάδα έχει τη δική της πολιτική υγείας και η χώρα δεν διαθέτει πολλούς μουσικοθεραπευτές, το αίτημα της μουσικοθεραπείας... προωθείται.

Χάρη στους Αγγέλους της Χαράς, έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό που προσφέρει θεραπευτικά και καλλιτεχνικά προγράμματα σε παιδιά στα Νοσοκομεία Παίδων και σε Φορείς Παιδικής Προστασίας, σε ηλικιωμένους και σε άτομα με αναπηρίες, η Χριστίνα Καλλιώδη μπορεί να προσφέρει τις θεραπευτικές της νότες στα μικροσκοπικά μωρά που το έχουν ανάγκη.